پشت پای عجیب روسای سابق آژانس امنیتی اسرائیل به نتانیاهو

به گزارش اکوایران، روسای سابق آژانس امنیتی شین بت اسرائیل، آمی آیالون و یووال دیسکین، از جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده می‌خواهند که در سفر برنامه ریزی شده بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به ایالات متحده در اواسط سپتامبر، از دعوت او به کاخ سفید خودداری کند. آنها نگران هستند که چنین دعوتی این پیام را به اسرائیلی‌ها بدهد که بایدن از طرح بازنگری قضایی نتانیاهو حمایت می‌کند.

انتظار هشت ماهه

به نوشته المانیتور، نتانیاهو از زمان روی کار آمدن، هشت ماه منتظر بود تا از او برای دیدار با بایدن دعوت شود. تنها در 17 جولای، یک روز قبل از سفر اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهور اسرائیل برای دیدار با بایدن در کاخ سفید بود که رئیس‌جمهور ایالات متحده از نتانیاهو دعوت کرد. رونوشت گفتگوی تلفنی دو رهبر نشان نمی‌دهد که آیا بایدن قصد دارد نتانیاهو را به واشنگتن دعوت کند، یا در نیویورک در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد با او دیدار کند. ناظران سیاسی انتظار نشستی در حاشیه نشست سازمان ملل را دارند.

کاخ سفید به دلیل مخالفت‌هایش با اظهارات ضد عرب، بیگانه‌هراسانه و نژادپرستانه چند وزیر کابینه راست افراطی، سیاست‌های تل‌آویو در قبال فلسطینی‌ها، گسترش بی‌سابقه شهرک سازی و طرح بازنگری قضایی که سیستم سیاسی اسرائیل را تهدید می‌کند، تمایلی به دعوت نخست وزیر برای دیدار رسمی ندارد. نزدیکان نتانیاهو گفته اند که این دیدار در کاخ سفید برگزار خواهد شد، اما دفتر بایدن هنوز این موضوع را تایید نکرده است. به گزارش تایمز اسرائیل، این نشست فعلاً برای 21 سپتامبر برنامه‌ریزی شده است.

آیالون در گفتگو با هاآرتص هشدار داد که «سفر رسمی نتانیاهو به واشنگتن به عنوان مشروعیت بخشی به یک کودتای دولتی تلقی می‌شود که او با هدف تضعیف سیستم قضایی و ایجاد یک رژیم استبدادی در اسرائیل، آن را رهبری می‌کند. ما از رئیس جمهور ایالات متحده انتظار داریم که روشن کند که اتحاد بین ما، مستلزم حفظ هویت اسرائیل بر اساس روح اعلامیه استقلال است.»

دیسکین از این هم فراتر رفت و گفت: «اگر این (توقف بازنگری قضایی) فورا اتفاق نیفتد، می‌ترسم این فرآیندها برگشت ناپذیر شود و منجر به آسیب استراتژیک به اسرائیل و منافع آمریکا در خاورمیانه شود. نتانیاهو در حال وارد کردن آسیب جدی به روابط استراتژیک آمریکا و اسرائیل و همچنین به منافع استراتژیک آمریکا در خاورمیانه است.»

زمانه غیر عادی

ناداو تامیر، کارشناس ارشد روابط اسرائیل و ایالات متحده، به المانیتور گفت که در زمان‌های عادی، دیدار نتانیاهو و بایدن مورد استقبال همه احزاب سیاسی قرار می‌گرفت، اما این زمان عادی نیست. «همه ما می‌دانیم که حتی اگر رئیس جمهور آمریکا در جلسه خود، نتانیاهو را درباره اصلاحات قضایی مورد انتقاد قرار دهد، از او به دلیل تشدید شدید تنش‌ها در کرانه باختری انتقاد کند [و] از نخست وزیر اسرائیل بخواهد رویه خود را تغییر دهد، نتانیاهو این دیدار را به عنوان یک دستاورد بزرگ دیپلماتیک معرفی خواهد کرد.. او در این نوع کارها عالی است.»

به نظر تامیر، نتانیاهو نمی‌تواند یک نشست در سازمان ملل را به عنوان یک دستاورد دیپلماتیک جا بزند. از همین رو، اپوزیسیون اسرائیل بر منتفی کردن نشست در کاخ سفید تمرکز کرده است. تامیر خاطرنشان می کند که دولت بایدن در مورد دیدار با نتانیاهو، منافع و محاسبات خاص خود را دارد، اما او معتقد است که واشنگتن صداها از درون اسرائیل و ایالات متحده را در این مورد نادیده نمی‌گیرد.

تامیر گفت: «این فقط آیالون و دیسکین نیستند. چندین شخصیت اسرائیلی دیگر نیز از بایدن خواسته‌اند که نتانیاهو را در دفتر بیضی شکل نپذیرد، مانند شیکما برسلر، که یکی از رهبران جنبش اعتراضی علیه اصلاحات قضایی است، و بسیاری دیگر از اسرائیلی‌ها در ایالات متحده، درجنبش اعتراضی علیه اقدامات کابینه شرکت کردند. سوال مهم این است که چگونه همه این درخواست‌ها بر موضع جامعه یهودی آمریکا تأثیر می‌گذارد و این چگونه بر موضع حزب دموکرات تأثیر خواهد گذاشت.»

مقابله لابی اسرائیل

نمرود برکان، سفیر سابق اسرائیل در کانادا است و ریاست مرکز تحقیقات سیاست وزارت خارجه را بر عهده داشت. از نظر او، فراخوان‌های آیالون و دیسکین، که توسط دولت بایدن به عنوان بخشی از جنبش اعتراضی دیده می‌شوند، احتمالاً بر تصمیم کاخ سفید تأثیر نمی‌گذارند. او با تامیر موافق است که دولت آمریکا ملاحظات خاص خود را در این مورد دارد.

برکان گفت: «تنها این نیست. ما از یک طرف آیالون، دیسکین و رهبران جنبش اعتراضی را داریم. اما بعد آیپک (لابی حامی اسرائیل) و تعداد زیادی حامی مالی یهودی آمریکایی موافق سیستم را در طرف دیگر داریم. نتانیاهو در ماه‌های اخیر چندین بار در رسانه‌های آمریکایی ظاهر شد، که مخالفان اسرائیل به طرز تعجب‌آوری آن را به چالش نکشیدند و در پاسخ در رسانه‌های آمریکا ظاهر نشدند.»

بارکان استدلال می‌کند که این حضور در رسانه‌ها، موضع کسانی را در آیپک تقویت کرد که ادعا می‌کردند رئیس‌جمهور آمریکا باید در کنار متحد خود - کابینه اسرائیل - باشد نه در کنار مخالفان کابینه.

برکان می‌افزاید که سلسله مصاحبه‌های نتانیاهو با مطبوعات آمریکایی و موضع اتخاذ شده از سوی آیپک، تا حدودی باعث فروکش کردن انتقادات شدیدتر مقامات دولت بایدن و همچنین کنگره، علیه طرح بازنگری قضایی کابینه شد. همین امر در مورد تشدید تنش در کرانه باختری صدق می‌کند، جایی که دولت بایدن به دادن بیانیه‌هایی بسنده کرد، اما هیچ گام مشخصی علیه سیاست‌های اسرائیل برنداشت.

برکان نتیجه‌گیری کرد: «نتانیاهو باید از بی عملی دولت بایدن نتیجه گیری خود را کرده باشد، که: من می‌توانم هر طور که بخواهم به کارم ادامه دهم، زیرا موفق شدم مخالفت آمریکا را خنثی کنم. اپوزیسیون اسرائیل تلاشی برای درک سیاست آمریکا یا ایجاد یک پایگاه حمایتی در ایالات متحده نکرد و این توضیح می‌دهد که چرا بعید است فراخوان آیالون و دیسکین چیزی را تغییر دهد.»