شوک در خیابان‌های روسیه؛ چرا پوتین جنایت‌کاران را به خانه باز گرداند؟

به گزارش اکوایران، روسیه مردان زیادی را برای پیوستن به جنگ خود در اوکراین فرستاده است و این امر میزان جنایت در این کشور را بلافاصله پس از شروع تهاجم کاهش داد. اما اکنون بازگشت آنها موجی از جرم و جنایت به راه انداخته است.

بر اساس داده‌‌های دادگاه عالی روسیه، جنایات مرتکب شده توسط سربازان غیر مرتبط با جنگ در سال گذشته بیش از 20 درصد افزایش یافته است. در حالی که تعداد کلی هنوز اندک است و بسیاری از سربازان بازگشته مرتکب تخلف نمی‌‌شوند، در موارد جنایات خشونت آمیز و همچنین سرقت‌ها و تخلفات مربوط به مواد مخدر افزایش وجود داشته است.

به گزارش بلومبرگ، این ارقام جرایمی را که شامل ده‌ها هزار نفر از محکومان آزاد شده برای پیوستن به جنگ تحت برنامه‌ای که توسط یوگنی پریگوژین رهبر فقید گروه مزدور واگنر تنظیم شده بود، در بر نمی‌گیرد. کسانی که شش ماه در جبهه زنده ماندند توانستند از رئیس جمهور ولادیمیر پوتین عفو بگیرند و به عنوان مردان آزاد به روسیه بازگردند.

اسکندر یاساویف، جامعه شناس اهل کازان، گفت: «در زندان با آنها طوری رفتار می شود که انگار «ما هیچیم»، سپس همه چیز در جبهه بدتر می‌شود. تجربه‌‌ای که آنها با آن بازگشته‌اند آسیبی است که برای چندین دهه خود را نشان خواهد داد.»

جامعه‌شناسان مدت‌ها متذکر شده‌اند که سطح جرم و جنایت اغلب پس از پایان درگیری‌های نظامی افزایش می‌یابد، و محققان بسیاری علل احتمالی آن را از اختلالات اجتماعی گرفته تا آسیب‌هایی که سربازان با آن مواجه می‌شوند، بررسی کرده‌اند.

بعید است روسیه پس از دستور پوتین به حمله فوریه 2022 که بزرگترین درگیری اروپا از زمان جنگ جهانی دوم را به وجود آورد، از این روند مستثنا باشد. بازگشت زندانیانی که برای واگنر می‌جنگیدند، نشانه‌های اولیه‌ای است از آنچه ممکن است پس از بازگشت صدها هزار نفر از مردانی که به دلیل جنگ وحشیانه به زندگی غیرنظامی بازگشتند، در پیش باشد.

در حالی که جنایات سطح پایین کاهش یافته است، تعداد قتل‌ها و جرایم جنسی، به ویژه علیه کودکان، در دو سال گذشته کاهش نیافته است. بر اساس محاسبات بلومبرگ بر اساس داده‌های دیوان عالی، تجاوز علیه کودکان در مقایسه با دوره قبل از جنگ 62 درصد افزایش یافته است.

بازگشت سربازان واگنر به روسیه برای ساکنان شهرها و روستاها شوکه کننده بوده است. این که متوجه می‌شوند مردانی که فکر می‌کردند در حال گذراندن دوره‌‌های طولانی زندان هستند در میان آنها زندگی می‌کنند. افرادی که به قتل، و حتی آدم‌خواری محکوم شده‌اند، در میان کسانی هستند که عفو شده‌اند.

پریگوژین قبل از مرگش در یک سانحه هوایی پس از رهبری شورش نافرجام علیه رهبری وزارت دفاع در ژوئن سال گذشته، ادعا کرد که 32000 محکومی که او استخدام کرده بود از جنگ به روسیه بازگشته‌اند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در ماه نوامبر به خبرنگاران گفت که جنایتکارانی که توسط پوتین عفو شده‌اند «با خون خود برای جنایت خود در میدان نبرد کفاره می‌دهند.»

با این حال، قانونی که در ماه مارس به اجرا درآمد، بی سر و صدا حق عفو را پس از شش ماه خدمت حذف کرد، و مجرمانی را که به ارتش ملحق می‌‌شوند مجبور کرد تا پایان جنگ، مانند سایرینی که به ارتش فراخوانده شده‌‌‌اند، در ارتش بمانند.

با این وجود، اغلب با ترک ارتش به خانه برمی‌گردند. داده‌های دیوان عالی نشان می دهد که جرایم مربوط به ارتش در سال 2023 نسبت به سال 2021 چهار برابر شده و به 4409 رسیده است.

یکی از فراریان به نام آرتیوم گفت که پس از کشته شدن نیمی از نیروهای تهاجمی او طی چهار ماه در اوکراین فرار کرد. این مرد 34 ساله که خواست نام خانوادگی‌‌اش فاش نشود، برای فرار از رفتار خشن در کلونی زندان که در آن دوران محکومیت خود را به جرم قاچاق مواد مخدر سپری می‌کرد، به ارتش پیوست. او گفت که هیچ کس به او نگفت که خدمات نامحدود است.

قانونی که به عفو پایان داد همچنین به وزارت دفاع اجازه می‌‌دهد که نه تنها از محکومان، بلکه افرادی را که در بازداشت موقت نگهداری می‌‌شوند، به خدمت بگیرد. روسیه پشت میله‌ها، یک گروه حقوق زندانیان، تخمین می‌زند که در مجموع 175000 زندانی سابق برای مبارزه در میدان جنگ برده شدند.

الکس ایزاکوف، اقتصاددان روسیه در بلومبرگ اکونومیکس گفت که افزایش جرم و جنایت پس از جنگ ممکن است 0.6 درصد از تولید ناخالص داخلی روسیه را به همراه داشته باشد. او گفت که در کنار هزینه‌های مستقیم جانی و مالی، دولت با هزینه‌های بیشتری برای رفاه و امنیت، به ویژه پلیس مواجه خواهد شد.

کرملین برای جلوگیری از تکرار پیش‌نویس 300000 نیروی ذخیره در سپتامبر 2022 که باعث افزایش نگرانی عمومی در مورد جنگ شد، در عوض به پرداخت‌های سخاوتمندانه برای متقاعد کردن مردان برای پیوستن به ارتش متکی است. به سربازان قراردادی، پرداخت ماهیانه 204000 روبل (2300 دلار) به اضافه پاداشی که می‌تواند به 1 میلیون روبل برسد، ارائه می‌‌شود.»

این به کاهش کوتاه مدت جرم به ویژه در استان‌‌های روسیه کمک کرده است. بر اساس تخمین‌‌های اقتصاد بلومبرگ، کاهش جرایم ثبت شده در مناطقی با استخدام بالا در ارتش، در مقایسه با مناطقی که فقط سطوح متوسطی داشتند، سه برابر بیشتر بود.

اکاترینا خوژایوا، جامعه شناس و محقق جنایی، می‌گوید: «جرایم اقتصادی مانند دزدی و سرقت، که با فقر همراه است، کاهش یافته است، زیرا جنگ پول را به فقیرترین مناطق و فقیرترین اقشار مردم سرازیر کرده است.»

دادگاه‌‌های روسیه در سال گذشته تقریباً 62000 پرونده کمتر از سال 2021 را بررسی کردند و تعداد محکومان نیز 2 درصد کاهش یافت. تعداد پلیس نیز در بسیاری از مناطق کاهش یافته است، که نشان می‌‌دهد تعداد کمتری برای حل جرایم در دسترس بوده است، زیرا مردم مشاغل با دستمزد ضعیف را برای خدمت نظامی پرسودتر رها کرده‌اند.

وزیر کشور ولادیمیر کولوکولتسف در ماه مه گفت در سر تا سر روسیه کمبود 152000 افسر وجود دارد که از هر چهار پست یک نفر در برخی مناطق خالی است.

این احتمالاً به چالش‌های پیش روی مقامات در مهار جرم و جنایت می‌افزاید در حالی که تعداد فزاینده‌ای از محکومان از جنگ به زندگی غیرنظامی بازمی‌گردند.

آنا کوله‌شووا، جامعه‌شناس در گروه آینده‌نگری اجتماعی، می‌گوید: «مانند هر جانباز دیگری، آنها احتمالاً به اختلال استرس پس از سانحه مبتلا هستند. این همراه با تجربه قبلی حبس است که همه آنها ترکیب شده و می‌‌تواند منجر به مشکلاتی برای ادغام در جامعه شود.»