ماه‌های تلخ و شیرین اوکراین: عقب‌نشینی روسیه در میدان و دیپلماسی

به گزارش اکوایران، علی‌رغم سفرهای پر سروصدای ولادیمیر پوتین به کره شمالی و ویتنام و ادعای مسکو مبنی بر ایجاد یک «معماری امنیتی اوراسیایی و جایگزین توافقات امنیتی بدنام یورو-آتلانتیکی»، روسیه در طول هفته گذشته ضربات سیاسی، مالی و قضایی متعددی را متحمل شده است.

به نوشته الجزیره، پوتین در ۱۹ ژوئن «پیمان جامع راهبردی» را با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی امضا کرد که به گفته او شامل یک اتحاد دفاعی است. دولت کره جنوبی این توافق را محکوم کرد. چانگ هو جین، مشاور امنیت ملی این کشور گفت که سئول لغو ممنوعیت عرضه مستقیم سلاح به اوکراین را مجدداً بررسی می‌کند. تاکنون کره جنوبی تنها به متحدان اوکراین سلاح فروخته است.

چانگ بعداً افزود که نوع سلاح‌هایی که به اوکراین عرضه می‌شود، به همکاری روسیه با کره شمالی بستگی دارد. پوتین نیز گفت که تغییر سیاست کره جنوبی مبنی بر عدم تأمین سلاح برای طرف‌های درگیر، «اشتباه بزرگی» خواهد بود.

روسیه همچنین با رسوایی‌های قضایی روبرو شد. روز سه‌شنبه، دادگاه کیفری بین‌المللی لاهه برای سرگئی شویگو، وزیر دفاع سابق روسیه و والری گراسیموف، رئیس ستاد کل ارتش این کشور به دلیل حملات به زیرساخت‌های برق اوکراین، حکم بازداشت صادر کرد. دادگاه گفت: «دلایل منطقی برای این باور وجود دارد که حملات ادعایی علیه اهداف غیرنظامی انجام شده و آسیب و خسارات به غیرنظامیان بیشتر از مزیت نظامی این حملات بوده است».

در همین روز، دادگاه اروپایی حقوق بشر اعلام کرد که روسیه در سرزمین‌های اشغالی چندین مورد از حقوق اساسی بشر را نقض کرده است. این موارد شامل ربودن افراد، بازداشت یا شکنجه غیرقانونی آن‌ها، مجبورساختنشان به اخذ تابعیت روسیه و تعداد زیادی از جرائم دیگر می‌شود.

در جبهه دیپلماتیک و با آغاز مذاکرات رسمی اتحادیه اروپا برای الحاق اوکراین و مولداوی، روسیه با شکست‌هایی روبرو شد. یک روز قبل از آن، اتحادیه اروپا چهاردهمین بسته تحریم‌ها علیه روسیه را اعلام کرد. از جمله این تحریم‌ها، هر سازمان اتحادیه اروپا که بخشی از «روند شکل‌گیری افکار عمومی» از جمله احزاب سیاسی، اندیشکده‌ها و رسانه‌ها باشد، حق ندارد که پول یا حمایت غیرمستقیم روسیه را بپذیرد.

اتحادیه اروپا همچنین رسماً ۱.۴ میلیارد یورو (۱.۵ میلیارد دلار) از عواید دارایی‌های مسدودشده روسیه را برای اوکراین آزاد کرد. نود درصد از این پول برای خرید تجهیزات نظامی استفاده خواهد شد.

ماشین جنگی پوتین در گل ماند

در همین حال و علی‌رغم گشودن جبهه جدیدی در منطقه شمالی خارکیف در دهم ماه می جهت دورکردن نیروهای اوکراینی از جبهه شرقی، روسیه نتوانسته پیشرفت قابل توجهی در خاک اوکراین به دست آورد.

این تهاجم مشکلات خاص خود را به همراه آورد؛ از جمله اینکه پس از انگلیس و فرانسه، ایالات متحده و آلمان را بر آن داشت تا به اوکراین اجازه دهند از تسلیحات آن‌ها علیه خاک روسیه استفاده کند.

طبق آنچه واشنگتن‌پست از آمار به دست آمده از دفتر شهردار خارکیف نقل کرده، لغو نسبی ممنوعیت استفاده از تسلیحات غربی علیه خاک روسیه، تأثیر میدانی داشته است. تاکنون طی این ماه، هشدارهای هوایی مجموعاً ۶۲ ساعت به طول انجامیده، در حالی که در ماه می ۴۷۵ ساعت بود. این ماه سه حمله به خارکیف صورت گرفته، در حالی که در ماه می ۷۶ حمله علیه این شهر انجام شد.

به نظر می‌رسد قوانین جدید درگیری باعث شده که حملات روسیه با استفاده از موشک‌های دفاع هوایی اس-۳۰۰ و پهپادهای انتحاری کاملاً متوقف گردد، اما هنوز بمب‌های سرنده به شهر و تعداد بیشتری به خطوط مقدم در منطقه شمالی خارکیف اصابت می‌کنند. حتی طی هفته گذشته، روسیه برای اولین‌بار با موفقیت یک بمب سرنده سه تنی را آزمایش کرد. ویدئوی پهپادی از آن نشان داد که انفجارش به ساختمان پزشکی لیپتسی در جبهه خارکیف آسیب سنگینی وارد ساخته است. کرملین تاکنون از بمب‌های نهایتاً ۱.۵ تنی استفاده می‌کرد.

اوکراین از عدم توانایی خود در حمله به پایگاه‌های هوایی که بمب‌افکن‌های روسی حامل بمب‌های سرنده از آنجا بلند می‌شوند، عصبانی است. دو مقام اوکراینی به واشنگتن‌پست گفتند که ایالات متحده محدودیت عمق ۱۰۰ کیلومتری را برای حمله به اهدافی در خاک روسیه تعیین کرده است.

چارلی دیتز، سخنگوی پنتاگون در پاسخ به واشنگتن‌پست گفت: «اگر روسیه از قلمروی خود به اوکراین حمله کند یا قصد حمله داشته باشد، اوکراین توانایی مقابله به مثل را دارد». جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی نیز پاسخی فرمول‌وار تقریباً مشابهی ارائه کرد: «اگر روسیه از قلمرو خود به اوکراین حمله کند یا قصد حمله داشته باشد، منطقی است که به اوکراین اجازه دهیم تا با نیروهای دشمن در آن سوی مرز مقابله کند».

از آوریل، اوکراین از موشک‌های تاکتیکی ATACMS با برد ۳۰۰ کیلومتری که آمریکا در اختیارشان قرار داده، استفاده کرده است. اندیشکده مؤسسه مطالعات جنگ این‌گونه سیاست آمریکا را خلاصه کرد: «نیروهای اوکراینی می‌توانند از سیستم موشک‌انداز هیمارس (HIMARS) مسلح به موشک‌های گمرس (GMLRS) برای حمله به نیروهای روسی که در حال آماده‌سازی یا حمله فعال به اوکراین هستند استفاده کنند، اما به احتمال زیاد نمی‌توانند به همه اهداف نظامی مشروع روسیه که در استان‌های بلگورود، کورسک و بریانسک حمله کنند».

امسال، اوکراین تا حدودی به دلیل محدودیت‌های اعمال‌شده بر تسلیحات غربی و تا حدودی به دلیل هزینه بالای آن‌ها، سیاست جدیدی را برای توسعه و ساخت هرچه بیشتر سلاح‌های خود آغاز کرد. طی هفته گذشته، اوکراین با استفاده از این سلاح‌ها، تأسیسات نظامی و نفتی روسیه را هدف حملات ویرانگر قرار داد.

اوکراین حمله پهپادی گسترده‌ای به تأسیسات نظامی و نفتی روسیه انجام داده و با موفقیت به چندین مورد در کریمه اشغالی و جنوب روسیه حمله کرد. ستاد کل اوکراین گفت که نیروهای آن‌ها و سرویس امنیت اوکراین (SBU) به پالایشگاه‌های نفت در آفیپسکی، ایلسکی، کراسنودار و آستراخان حمله کرده‌اند.

در روز شنبه، فیلم‌های بیشتری منتشر شد که انفجارهای ثانویه از جایی که اوکراین ادعا می‌کند یک مرکز آموزشی پدافند هوایی بوده است را نشان می‌داد. یکشنبه نیز ستاد کل اوکراین اعلام کرد که نیروی هواییش به یک پست فرماندهی هنگ تفنگ‌دار موتوری در نِهوتِیوکا، در منطقه بلگورود روسیه حمله کرده که باعث انفجارهای ثانویه نیز شده است.

بودانوف، رئیس اطلاعات نظامی اوکراین گفته مردم روسیه تا زمانی که خطر حمله به خاک خود را احساس نکنند، از به راه انداختن جنگ در خاک اوکراین دچار عواقب روحی نخواهند شد. او افزود: «من از همان روزهای اول جنگ این را تأیید کرده‌ام و آشکارا گفته‌ام تا زمانی که جنگ محدود به قلمروی ما باشد، بر روسیه تأثیری نخواهد گذاشت».

بودانوف تخمین زد که «هیچ آرماگدونی» در جبهه شرقی رخ نخواهد داد؛ جایی که روسیه تقریباً هر روز موفق می‌شود چند متر به جلو حرکت کند؛ اگرچه او اذعان کرد که وضعیت در آنجا دشوار بوده و به احتمال زیاد، در آینده قابل پیش‌بینی به همین منوال باقی خواهد ماند.