از جنگ فرسایشی نامتقارن تا جنگی تمام عیار؛ پلن‌های آماده حزب‌الله برای نبرد احتمالی با اسرائیل

به گزارش اکوایران، در حالی که احتمال می‌رود درگیری سطح پایین بین حزب‌الله و اسرائیل به چیزی بزرگتر تبدیل شود، این گروه لبنانی در حال آماده شدن برای سناریوهای مختلف است.

اظهارات اخیر مقامات اسرائیلی از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، که روز یک‌شنبه گفت این رژیم در حال پایان دادن به عملیات در رفح و تغییر مسیر به لبنان است، تائیدکننده ایده انتقال تمرکز نظامی اسرائیل از غزه به لبنان بوده است. با این حال، به نظر می‌رسد اقدام نظامی جدی اسرائیل علیه لبنان بازیگران منطقه‌ای و احتمالا بین‌المللی را به همراه خواهد داشت.

به نوشته الجزیره، حملات اسرائیل تا به امروز، نزدیک به 100000 نفر را از خانه‌های خود در جنوب لبنان آواره کرده و دست کم 435 نفر را کشته که حدود 349 نفر از آنها توسط حزب‌الله به عنوان اعضای آن نام برده شده است.

به نظر می‌رسد حزب‌الله به سلاح‌های خود اعتماد دارد، لفاظی‌های اسرائیل را با لفاظی‌های خود تطبیق می‌دهد و حملات فرامرزی خود را تشدید می‌کند که طبق گفته اسرائیل تاکنون 15 سرباز اسرائیلی و 10 غیرنظامی را کشته است. دو طرف از روز پس از آغاز جنگ اسرائیل در غزه در روز 7 اکتبر، حملاتی را در سراسر مرز انجام داده‌اند.

آتش‌بس یا شکست

حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، از ماه اکتبر در سخنرانی‌های خود تکرار کرده که گروه متبوعش حملات فرامرزی خود به اسرائیل را تنها زمانی متوقف می‌کند که اسرائیل با آتش‌بس در غزه موافقت کند. حتی اگر اسرائیل بیشتر توجه نظامی خود را به لبنان معطوف کند، تحلیلگران بر این باورند که حزب‌الله به موضع خود پایبند خواهد ماند.

امل سعد، نویسنده دو کتاب درباره حزب‌الله گفت: «فکر نمی‌کنم حزب‌الله مذاکرات را در غیاب آتش‌بس در غزه بپذیرد. جنگ ادامه خواهد داشت». او گفت: «نصرالله گفته که تا زمانی که حماس پیروز نشود، به جنگ ادامه خواهند داد و اگر حماس تضعیف شود، حزب‌الله دست روی دست نخواهد گذاشت.  یک هدف استراتژیک در اینجا وجود دارد. حزب‌الله حماس را رها نخواهد کرد».

به نظر می‌رسد که ایده آتش‌بس با مشکل مواجه شده است زیرا شرکای تندرو بنیامین نتانیاهو در ائتلاف نخست وزیر خواهان «شکست کامل حماس» قبل از پایان جنگ بودند. با این حال، برخی از مقامات اسرائیلی نسبت به ایده شکست کامل حماس ابراز تردید کرده و تاکید کردند که حماس یک ایده است و نمی‌توان عقاید را ریشه کن کرد. دانیال هاگاری، سخنگوی نظامی، در 19 ژوئن چنین تردیدهایی را ابراز کرد، در حالی که زاچی هانگبی، رئیس شورای امنیت ملی، روز سه‌شنبه، کمتر از یک هفته بعد، همین را گفت.

چه در پذیرش ضمنی این ایده و چه برای ملاحظات دیگر، اسرائیل اکنون در مورد مرحله‌ای از جنگ با شدت کم‌تر صحبت می‌کند، که در آن، به ادعای خود، ارتش همچنان به هدف قرار دادن حماس در غزه ادامه می‌دهد و در عین حال به دنبال جایگزینی سیاسی برای این گروه در منطقه است. یک جنگ با شدت کمتر در غزه، در تئوری، امکان تمرکز بر لبنان را فراهم می‌کند، اگرچه این امر مستلزم آن است که ارتش اسرائیل چشم‌انداز چالش‌برانگیز درگیری در دو جبهه را اجرا کند.

قدرت فرافکنی

نصرالله به نوبه خود، قدرت و ایستادگی گروه خود را به نمایش گذاشته است. او در 19 ژوئن گفت که گروهش بیش از 100000 جنگجو دارد و بسیاری از سران گروه‌های مسلح منطقه به نیروهای بیشتری برای پیوستن به نبرد با اسرائیل پیشنهاد داده‌اند، پیشنهادهایی که او رد کرده زیرا حزب‌الله در حال حاضر به اندازه کافی نیرو دارد.

حزب‌الله یک روز قبل از سخنرانی تصاویری از پهپادهای گرفته شده در شهر حیفا اسرائیل را منتشر کرد که تهدیدی ضمنی برای هدف قرار دادن این شهر بود. یکی دیگر از ویدئوهای اخیر مجموعه‌ای از اهداف در داخل اسرائیل و دریای مدیترانه را نشان می‌دهد.

عماد سلامی، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه آمریکایی بیروت، گفت: «حزب‌الله در حال نمایش و شبیه‌سازی گزینه‌های خود برای گسترش جنگ به اسرائیل است. این باعث می‌شود اسرائیل بفهمد که پیامدهای آن بسیار پرهزینه است».

نصرالله همچنین قبرس را در صورت حمایت از اسرائیل در جنگ تهدید کرد، کشوری جزیره‌ای که در اتحادیه اروپا است اما عضو ناتو نیست. قبرس در واکنش به لاین مسئله اعلام کرد که در هیچ درگیری با اسرائیل همکاری نظامی نمی‌کند.

ست کرومریچ، افسر سابق نیروهای ویژه که اکنون در شرکت گلوبال گاردین است، به الجزیره گفت: «از 8 اکتبر، قبرس یک مکان کلیدی برای پرواز نیروهای ذخیره اسرائیلی و سپس رفتن به اسرائیل بوده است». اسرائیل در گذشته از خاک قبرس برای مانورهای آموزشی استفاده کرده است.

سلامی گفت، این تهدید راهی بود که نصرالله به اتحادیه اروپا پیام داد تا از حمایت از اسرائیل به هر نحوی که ممکن است کشورهای عضو آن را درگیر کند، خودداری کند.

پلن‌های احتمالی

در حالی که هر دو طرف تنش را تشدید می‌کنند، حزب‌الله چند طرح احتمالی خواهد داشت.

کریم امیل بیتار، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه سنت جوزف بیروت می‌گوید: «حزب‌الله احتمالاً استراتژی آماده‌ای در صورت جنگ محدود و طولانی در جنوب لبنان دارد و احتمالاً در صورت وقوع یک جنگ گسترده‌تر استراتژی آماده کرده‌اند». یک جنگ محدود همان چیزی است که سلامی آن را «جنگ فرسایشی نامتقارن با شدت کم» می‌نامد که «دشمن را از طریق درگیری‌های کم‌هزینه، کارآمد و مؤثر» از بین می‌برد – در واقع ادامه درگیری فعلی.

یک جنگ تمام عیار ممکن است حملات در سراسر لبنان از جمله به زیرساخت‌هایی مانند فرودگاه بیروت را تشدید کند، همانطور که اسرائیل در سال 2006 انجام داد.

برخی از تحلیلگران بر این باورند که تهاجم زمینی محدود به جنوب لبنان امکان پذیر است، هرچند که منجر به تلفات سنگین در هر دو طرف خواهد شد. به باور بیتار، حزب الله احتمالاً این گزینه را نمی‌خواهد. او گفت: «حزب‌الله و هم‌چنین ایران متوجه می‌شوند که تشدید تنش برای لبنان بسیار خطرناک و ویران‌کننده خواهد بود».

تلاش‌های دیپلماتیک و ترس از اشتباه محاسباتی

تشدید تهدیدها و اقدامات نظامی به موازات مذاکرات دیپلماتیک انجام می‌شود.

عاموس هوخشتاین فرستاده ویژه ایالات متحده اخیراً در تل آویو و بیروت بود و ظاهراً پیام‌های حزب‌الله را از طریق رئیس پارلمان لبنان و نبیه بری متحد حزب‌الله ارسال کرد. به گفته دیپلمات‌های غربی ناشناس که با اکسیوس صحبت کردند، هوخشتاین به حزب‌الله گفته است که این تصور اشتباه است که ایالات متحده می‌تواند اسرائیل را از آغاز یک جنگ گسترده‌تر باز دارد.

بیتار گفت که همزمان، حزب‌الله و اسرائیل پیام‌هایی را از طریق دیپلمات‌های فرانسوی ارسال می‌کنند و به دنبال «خروج یا راهبردی آبرومندانه» هستند.

به گفته بیتار اگر این مذاکرات بتواند به اطمینان‌هایی به اسرائیل منجر شود که متحدان حزب‌الله در شعاع 6-10 کیلومتری از مرز حضور نخواهند داشت و آنها قصد ندارند از نیروهای رضوان برای حمله به اسرائیل استفاده کنند، تلاش‌های هوخشتاین ممکن است به ثمر بنشیند.

مسیرهای موازی دیپلماسی و اقدام نظامی به هم مرتبط هستند. با این حال، این ترس مکرر وجود دارد که یک محاسبه اشتباه می‌تواند باعث تشدید تنش شود و هیچ یک از طرفین نخواهند به مخالفان خود فرصتی برای اعلام پیروزی اخلاقی بدهند. با این وجود به جز اشتباه محاسباتی گفته شده یا تصمیم سیاسی اسرائیل برای پیشبرد بر اساس ملاحظات داخلی، ممکن است همچنان از وقوع یک جنگ جلوگیری شود.

حزب الله به موضع خود مبنی بر درخواست آتش بس به عنوان تنها پیش شرط خود برای توقف جنگ پایبند بوده است. بیتر گفت: «ما در شرایطی هستیم که در هر دو طرف، ملاحظات سیاسی داخلی رواج دارد». او افزود: «حزب‌الله آگاه است که اکثر لبنانی‌ها، از جمله بخش قابل توجهی از حامیان خودش، خواهان جنگ جدیدی نیستند. هر دو طرف این عوامل را در نظر می‌گیرند، با این حال ما در شرایطی هستیم که به شدت بی‌ثبات است و هرگونه محاسبات نادرست از سوی هر دو طرف می‌تواند منجر به تشدید درگیری تمام عیار جدید در منطقه شود.»