در همین زمینه برخی از آنان به راه‌ها و ابداعات ایرانیان برای مهار این عفریت مهیب نیز پرداخته‌اند. از آن مهم‌تر تعدادی از اندیشمندان این سرزمین آثاری قابل تاملی در این زمینه به رشته تحریر در آورده‌اند. از جمله این افراد می‌توان به ابوبکر کرجی دانشمند ایرانی سده پنجم و کتاب مهم او «انباط میاء الخفیه» اشاره کرد.

این قبیل آثار نشان می‌دهد که ساکنان این سرزمین در طول چند هزاره اخیر چگونه توانسته‌اند تا این عفریت مهیب را با ابتکارات هوشمندانه و البته سازگار با طبیعت و اقلیم این دیار، مهار کنند. با این حال در تاریخ معاصر ایران به ویژه در نیم‌قرن اخیر آمار و اطلاعات جهانی نشان از خارج شدن غول خشکسالی از چراغی می‌دهد که ایرانیان در چند هزاره اخیر کم‌وبیش توانسته بودند که آن را در آن محبوس کنند. 

برخی سیاست‌ها و اقدامات غیرکارشناسی در کنار روند صعودی بیابان‌ٰزایی، گسترش فرسایش خاک و افزایش گرمای زمین همه دست‌به‌دست هم داده‌اند که امروز این مرز پرگهر با بحرانی بزرگ مواجه شود.

در همین زمینه سیدحمید متقی پژوهشگر تاریخ ایران معاصر با مهندس محمد جاریانی متخصص در ساحت ‌بیابان زدایی، عضو پیشین شورای عالی جنگل، مرتع و بیابان و مدیرکل اسبق دفتر بیابان‌زدایی سازمان جنگل‌ها به گفت‌وگو نشسته‌است.