اولویت مهمی که تهران را از واکنش سریع به اسرائیل بازداشت

به گزارش اکوایران، در حالی که مذاکرات برای توقف بیش از 10 ماه نبرد در غزه بدون هیچ پیشرفت مشخصی به طول می‌انجامد، مقامات ایالات متحده یک اثر مثبت می‌بینند: ایران و حزب‌الله لبنان در حال حاضر از آنچه که بسیاری از آن می‌ترسند -یک حمله تلافی‌جویانه بزرگی علیه اسرائیل- خودداری کرده‌اند.

اولویت مهم تهران

به نوشته وال استریت ژورنال، به مدت سه هفته، پس از اینکه ایران و متحدانش گفتند که به ترورهای اسرائیل پاسخ خواهند داد، خاورمیانه در آستانه یک جنگ منطقه‌ای بوده است. دولت بایدن هفته گذشته یک سری هشدارهای شدید صادر کرد و گفت که این حمله ممکن است به زودی رخ دهد. اما هیچ حمله گسترده ای محقق نشده است.

مقامات دولت بایدن می‌گویند که ایران نمی‌خواهد مذاکرات آتش‌بس بین اسرائیل و حماس با میانجیگری آمریکا و اعراب را به هم بزنند -تا حدی به این دلیل که توافق راه را برای اولویت مهم تهران، یعنی کاهش ردپای نظامی فزاینده آمریکا در خاورمیانه، هموار می‌کند.

یک مقام آمریکایی گفت، ایرانی‌ها تهدید حمله را «اهرمی برای گرفتن امتیاز از اسرائیل برای برقراری آتش‌بس» می‌دانند و همچنین انگیزه‌ای برای آمریکا فراهم می‌کند تا تمام تلاش خود را برای فشار آوردن به همه طرف‌ها انجام دهد. مقام مذکور متذکر شد: «آن‌ها این ماجرا را به چشم فرصتی می‌بینند که می‌تواند تا بر روی اوضاع در راستای اهداف استراتژیک خود تأثیر بگذارند».

پاسخی که منتفی نشده

به نوشته این روزنامه، ایران همچنان به ارسال این پیام ادامه می‌دهد که در حال به تعویق انداختن حمله تلافی جویانه در جریان مذاکرات است. نمایندگی ایران در سازمان ملل در بیانیه‌ای ژورنال گفته که هرگونه واکنشی باید هم اسرائیل را مجازات کند و هم از حملات آتی در ایران جلوگیری کند، اما همچنین «باید با دقت کنترل شود تا از هرگونه تأثیر نامطلوب احتمالی که می‌تواند به طور بالقوه بر توقف احتمالی جنگ تأثیر بگذارد، اجتناب کند.» 

این بیانیه می‌افزاید: «زمان‌بندی، شرایط و نحوه واکنش ایران به‌طور دقیق تنظیم می‌شود تا اطمینان حاصل شود که در لحظه حداکثر غافلگیری رخ می‌دهد. شاید زمانی که چشمان آنها به آسمان و صفحه رادارشان خیره شود، از زمین غافلگیر شوند - یا شاید حتی با ترکیبی از هر دو».

بین توافق وجنگ منطقه‌ای

امیدها مبنی بر اینکه آتش بس ممکن است تنش‌ها را در منطقه از جمله با ایران کاهش دهد، سه شنبه شب، زمانی که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا اشاره کرد که پیشرفت قریب‌الوقوع در کار نیست، مورد تردید قرار گرفت. او با اشاره به «فوریت شدید» توافق و هشدار به همه طرف‌ها نسبت به تشدید بیشتر تنش‌ها، به خبرنگاران گفت: «زمان از اهمیت بالایی برخوردار است».

اظهارات بلینکن در تضاد با خوش بینی میانجیگرانی بود که در هفته‌های اخیر از قریب الوقوع بودن توافق خبر می‌دادند.

گروهی از خانواده‌های اسرا روز سه‌شنبه گفتند نتانیاهو به آن‌ها گفته که مطمئن نیست توافقی حاصل شود و اسرائیل «در هیچ شرایطی» منطقه حائل را در امتداد مرز غزه و مصر و منطقه‌ای که شمال و جنوب غزه را به دو نیم می‌کند، ترک نخواهد کرد. نتانیاهو به مقامات اسرائیلی گفته است که بلینکن را متقاعد کرده است که نیروهای اسرائیلی در هر دو مکان باقی بمانند.

یک مقام ارشد آمریکایی که با بلینکن سفر می‌کرد، به سرعت از اظهارات منتسب به نتانیاهو انتقاد کرد که باعث شد رهبر اسرائیل موضع خود را روی این نقطه مهم حفظ کند. این مقام گفت: «اظهارات حداکثری مانند این برای رسیدن به یک توافق آتش بس در خط پایان سازنده نیست.» 

بایدن، پس از سخنرانی در کنوانسیون ملی دموکرات ها در شیکاگو، به نظر می رسید که حماس را به دلیل عدم پیشرفت قابل مشاهده مقصر می داند. او بامداد سه شنبه گفت: «حماس اکنون در حال عقب‌گرد است». اما او گفت که گفتگوی آتش بس «هنوز در جریان است».

حماس پاسخ داد که اظهارات بایدن گمراه کننده است و موضع واقعی جنبش را منعکس نمی‌کند. این گروه می‌گوید مشتاق دستیابی به توافقی است که درگیری را متوقف کند، اما جدیدترین پیشنهاد تنها شامل شروط اسرائیل است که آن را نمی‌پذیرد.

آتش بس احتمالی تنها بخشی از ملاحظات تهران در ارزیابی حمله احتمالی به اسرائیل است. یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت که ایران همچنین نگران است که حمله مستقیم به اسرائیل برای دومین بار در سال جاری منجر به یک جنگ منطقه ای گسترده‌تر شود. چنین نتیجه‌ای هزینه هنگفتی به همراه خواهد داشت و احتمالاً ایالات متحده را عمیق‌تر به درگیری خواهد کشید.