ادعای رویترز پیرامون شرطی که تهران گذاشت

به گزارش اکویران، خبرگزاری رویترز به نقل از سه مقام ایرانی مدعی شد که تنها یک توافق آتش‌بس در غزه می‌تواند ایران را از انتقام‌جویی مستقیم علیه اسرائیل برای ترور اسماعیل هنیه در خاک خود، منصرف کند.

شرط آتش‌بس

یکی از این منابع، که به گفته رویترز از مقامات ارشد امنیتی ایران است، گفته اگر مذاکرات غزه شکست بخورد یا ایران و متحدانی مانند حزب الله تصور کنند که اسرائیل در حال وقت‌کشی در مذاکرات است، حمله مستقیم را انجام خواهند داد. این منابع نگفتند که ایران پیش از پاسخگویی تا چه زمانی به مذاکرات وقت می‌دهد.

به گفته این منابع، با افزایش خطر بروز یک جنگ گسترده‌تر در خاورمیانه پس از ترور هنیه و فرمانده ارشد حزب‌الله، فواد شکر، ایران در روزهای اخیر درگیر گفت‌وگوی فشرده با کشورهای غربی و ایالات متحده در مورد راه‌های تنظیم انتقام خود بوده است.

در اظهاراتی که روز سه‌شنبه منتشر شد، سفیر آمریکا در ترکیه تأیید کرد که واشنگتن از متحدان خود می‌خواهد تا ایران را برای کاهش تنش متقاعد کنند. سه منبع دولتی منطقه‌ای گفتگو با تهران برای جلوگیری از تشدید تنش در آستانه مذاکرات آتش بس غزه - که قرار است روز پنجشنبه در مصر یا قطر آغاز شود – را تائید کردند.

نمایندگی ایران در سازمان ملل روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد: امیدواریم پاسخ ما در زمان و به گونه‌ای اجرا شود که به آتش بس احتمالی آسیبی وارد نشود. وزارت امور خارجه ایران روز سه‌شنبه اعلام کرد که درخواست‌ها برای خویشتن‌داری «در تضاد با اصول حقوق بین‌الملل» است.

جان کربی، سخنگوی کاخ سفید روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «این هفته ممکن است اتفاقی توسط ایران و نیروهای نیابتی‌اش بیفتد... این ارزیابی ایالات متحده و همچنین ارزیابی اسرائیل است.»

او افزود: «اگر در این هفته اتفاقی بیفتد، زمان‌بندی آن مطمئناً می‌تواند بر مذاکراتی که می‌خواهیم در روز پنجشنبه انجام دهیم، تأثیر بگذارد.» در آخر هفته، حماس در مورد پیشرفت مذاکرات ابراز تردید کرد. اسرائیل و حماس در ماه‌های اخیر، بدون توافق بر سر آتش‌بس نهایی، چندین دور مذاکره انجام داده‌اند.

مایر لیتوک، محقق ارشد مرکز ائتلاف مطالعات ایران، گفت که فکر می‌کند ایران نیازهای خود را بر کمک به متحد خود، حماس ترجیح می‌دهد. اما ایران همچنین می‌خواهد از یک جنگ تمام عیار اجتناب کند. لیتوک گفت: «ایرانی‌ها هرگز استراتژی و سیاست‌های خود را تابع نیازهای آنی متحدان یا پیروان خود قرار ندادند. حمله محتمل و تقریباً اجتناب‌ناپذیر است، اما من مقیاس و زمان آن را نمی‌دانم».

سعید لیلاز، تحلیلگر مقیم ایران، گفت که مقامات جمهوری اسلامی «برای به دست آوردن مشوق‌ها، اجتناب از یک جنگ همه جانبه و تقویت موقعیت خود در منطقه»، اکنون مشتاق هستند تا برای آتش بس در غزه تلاش کنند.

لیلاز گفت که ایران قبلاً در روند صلح غزه شرکت نکرده بود اما اکنون آماده است تا «نقش کلیدی» ایفا کند.

دو تن از این منابع مدعی شدند که ایران در حال بررسی فرستادن نماینده‌ای به مذاکرات آتش بس است، که برای اولین بار از زمان آغاز جنگ در غزه خواهد بود. این نماینده مستقیماً در جلسات شرکت نخواهد کرد، اما «برای حفظ خط ارتباط دیپلماتیک‌ با ایالات متحده در حین مذاکرات، در گفتگوهای پشت پرده شرکت خواهد کرد. مقامات واشنگتن، قطر و مصر فورا به سوالات در مورد اینکه آیا ایران نقش غیرمستقیم در مذاکرات ایفا خواهد کرد، پاسخ ندادند.

دو منبع ارشد نزدیک به حزب‌الله لبنان گفتند که تهران به مذاکرات فرصت می‌دهد اما از قصد خود برای انتقام دست نمی‌کشد.

یکی از منابع گفت، آتش بس در غزه به ایران پوششی برای یک پاسخ کوچکتر «نمادین» می‌دهد.

موشک‌های آوریل

ایران به طور علنی نشان نداده که هدف پاسخ نهایی به ترور هنیه چه خواهد بود.

فرزین ندیمی، عضو ارشد موسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک گفت: «ایران می‌خواهد پاسخش بسیار مؤثرتر از حمله 13 آوریل باشد». ندیمی گفت که چنین پاسخی مستلزم «آماده‌سازی و هماهنگی زیادی» است، به‌ویژه اگر شبکه گروه‌های متحد ایران در سراسر خاورمیانه را که مخالف اسرائیل و ایالات متحده هستند، شامل شود.

دو تن از منابع ایرانی گفتند که اگر حزب‌الله و سایر متحدان واکنش‌های خود را به ترور هنیه و فرمانده ارشد نظامی حزب‌الله، فؤاد شکر نشان دهند، از آن‌ها حمایت خواهد کرد. این منابع مشخص نکردند که چنین حمایتی چه شکلی می‌تواند داشته باشد.