کارزار بزرگ جنگ روانی تهران علیه تل‌آویو/ سناریوهای پاسخ اسرائیل به حمله احتمالی؛ عقب‌نشینی یا فوران آتش منطقه‌ای فراگیر؟

به گزارش اکوایران، دوشنبه اسرائیلی‌ها شب ناآرام دیگری را سپری کرده و متقاعد شده بودند که این سرانجام شبی خواهد بود که ایران و حزب‌الله تهدیدهای تلافی‌جویانه خود را در پاسخ به ترور دو مقام ارشد حماس و حزب‌الله عملی می‌کنند.

این ارزیابی از اهمیت تاریخی آن روز ناشی شد: 12 آگوست یکی از مقدس‌ترین روزهای تقویم یهودی است، که در آن دو معبد اورشلیم که نماد حاکمیت یهودیان در دوران باستان بود تخریب شدند. اما 13 آگوست، بدون هیچ نشانه‌ای از رگبارهای موشکی و پهپادی، سپیده دمید.

جنگ روانی

یک منبع امنیتی ارشد اسرائیلی که نخواست نامش فاش شود به المانیتور گفت: «من نمی‌دانم که آیا آن‌ها در نهایت یک جنگ همه‌جانبه را علیه ما آغاز خواهند کرد یا نه، اما می‌دانم که آن‌ها همین حالا جنگ روانی را آغاز کرده‌اند. اما اعصاب ما قوی است، همینطور توانایی رهگیری و توانایی واکنش ما».

در همین حال، دولت بایدن در حال تدارک مقدمات نشست 15 اوت کشورهای میانجی بین اسرائیل و حماس (در دوحه) است، به این امید که پیشرفت به سوی توافق اسرا و آتش‌بس، به جنگ اسرائیل علیه حماس پایان داده و به ایران دلیلی برای عقب نشینی دهد.

در حالی که ایران و متحدانش از تنش‌هایی که در اسرائیل دامن زده‌اند راضی هستند (با خطوط هوایی بین‌المللی که پروازهای خود را به اسرائیل تعلیق کرده‌اند و میلیون‌ها نفر آماده فرار به سرپناه‌ها هستند) خشم طولانی مدت بین بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع، در یک دعوای علنی آشکار شد که در این برهه حساس به اختلافات سیاسی داخلی دامن زد.

افزایش شکاف بین نتانیاهو و گالانت

زمانی که گالانت در جلسه پشت درهای بسته کمیته امور خارجه و دفاع کنست حاضر شد، از تندروهای کابینه که خواستار حمله پیشگیرانه اسرائیل به لبنان بودند، انتقاد کرد و آن‌ها را «قهرمان» در زمان حرف زدن خواند، که در مورد دستیابی به پیروزی کامل «چرند» می‌گویند، طعنه‌ای آشکار به نتانیاهو که این شعار را به کار می‌برد.

گالانت همچنین از پذیرش توافق اسرا در برابر آتش‌بس با حماس، از جمله برای کاهش تنش با ایران، حمایت کرد. وی به نمایندگان مجلس گفته است: «دلیل تاخیر در معامله ربوده شدگان، از جمله دلایل دیگر، به خاطر اسرائیل بوده است.»

پاسخ نتانیاهو به اطلاعات درز شده از این جلسه سریع و خشمگین بود. در بیانیه دفتر وی آمده است: «وقتی گالانت روایت ضد اسرائیلی را می‌پذیرد، احتمال دستیابی به توافق برای آزادی گروگان‌ها را مختل می‌کند. او باید به جای این کار، از [یحیی] سنوار [رهبر حماس] انتقاد می‌کرد که از اعزام هیئتی برای مذاکرات [پنجشنبه] خودداری می‌کند،.»

آیا نتانیاهو همان طور که در سال 2023 تلاش کرد، گالانت را اخراج خواهد کرد؟ (زمانی که وزیر دفاع سیاست‌های کابینه را به چالش کشید، اعتراضات گسترده علیه این اقدام او را در آن زمان مجبور به عقب نشینی کرد) اما ممکن است این بار اوضاع به گونه دیگری پیش برود. نتانیاهو در 2024 – در حالی که گروگان جناح راست رادیکال است و ترس از بقای سیاسی‌اش بر او غالب شده است - غیرقابل پیش بینی است.

اصطکاک بین نتانیاهو و جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا بر کسی پوشیده نیست. به این ترتیب، نخست‌وزیر اسرائیل ممکن است ترجیح دهد که جنگ با حماس و حزب‌الله را تا انتخابات ریاست‌جمهوری نوامبر به شکل خفیف ادامه دهد و از بازگشت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق، حمایت کند. با این حال، با توجه به افزایش شانس رقیب دموکرات جدیدش، ترامپ دیگر شرط مطمئنی نیست، نتانیاهو ممکن است خود را با یک دولت دموکرات مواجه ببیند که بیزاری خود را از سیاست‌های او آشکار کرده است.

در این میان، ارزیابی‌های به‌روز شده اسرائیل نشان می‌دهد که سنوار پس از ماه‌ها نوسان، در تلاش برای دستیابی به یک توافق است. لشکر 98 چترباز اسرائیل این هفته حمله جدیدی را به شهر خان یونس غزه انجام داد - سومین حمله به این منطقه از زمان آغاز جنگ در 7 اکتبر - که تلاشی دوباره برای اعمال فشار نظامی بر سنوار بود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، حمله اسرائیل به خان یونس حداقل 93 فلسطینی را کشته و نزدیک به 100،000 نفر را مجبور به فرار کرده است. بسیاری از آن‌ها قبلاً چندین بار آواره شده‌اند. ارتش اسرائیل می‌گوید که قبلاً حداقل یک بار به سینوار نزدیک شده است و تونلی را تصرف کرده که سنوار دقایقی قبل آن را ترک کرده بود.

پایان دادن به درگیری‌ها به یک اندازه هدف میانجی‌ها -ایالات متحده، مصر و قطر- و تشکیلات نظامی اسرائیل-از وزیر دفاع تا رئیس موساد- است. اما، نتانیاهو غیر قابل پیش‌بینی است.

تلاش آمریکا برای کاهش واکنش اسرائیل به حمله ایران

آمریکایی‌ها اکنون برای دفاع از اسرائیل در صورت حمله ایران و حزب‌الله آماده می‌شوند و بر حماس فشار زیادی برای دستیابی به پیشرفت در مذاکرات متوقف شده با اسرائیل اعمال می‌کنند. با این حال، مهمتر از همه، ایالات متحده به دنبال کنترل واکنش اسرائیل به حمله ایران و حزب الله (در صورت وقوع) است.

یک منبع دیپلماتیک ارشد در خاورمیانه که نخواست نامش فاش شود به المانیتور گفت: «هدف این است که پاسخ اسرائیل خیلی تهاجمی نباشد و به همه طرف‌ها اجازه دهد از این رویداد عبور کنند. از آنجایی که هیچ یک از آن‌ها واقعا خواهان جنگ منطقه‌ای نیستند، زمان آن رسیده که درک کنند که ما باید عقب‌نشینی کنیم و شعله‌های آتش را پایین بکشیم. اسرائیل می‌داند که آمریکا از آن دفاع خواهد کرد و هر کاری که لازم باشد انجام خواهد داد. اما اگر اسرائیل تصمیم بگیرد کل منطقه را به آتش بکشد، کنار آن نخواهد بود.»