اشتباه بزرگ واشنگتن برنامه هسته‌ای تهران را دگرگون می‌کند؟

به گزارش اکوایران، تندروهای آمریکایی بار دیگر این وسوسه را به راه انداخته‌اند که آیا ایالات متحده باید اقدامی نظامی علیه ایران انجام دهد؟ در حالی که ممکن است این پرسش خیلی تصادفی و بدون پیش‌زمینه خاصی نظر برسد، اما سؤالی است که هر وقت اتفاق وحشتناکی در خاورمیانه رخ می‌دهد، غالباً از سوی آن‌ها مطرح می‌شود.

وسوسه شاهین‌ها

به نوشته دنیل آر دی‌پِتریس برای وبگاه نیوزویک، برخی از قانونگذاران آمریکایی علناً از استفاده از نیروی نظامی علیه ایران می‌کنند. دو روز پس از حمله ۷ اکتبر حماس، لیندزی گراهام، سناتور کارولینای جنوبی در تلویزیون به جو بایدن توصیه کرد که حمله‌ای شدید هلیه تهران انجام دهد. او گفت: «اگر این درگیری تشدید شود، اگر اسرای اسرائیلی کشته شوند، اگر حزب‌الله در شمال با قدرت به اسرائیل حمله کند، باید به ایران بگوییم که پالایشگاه‌های نفت و زیرساخت‌های نفتی شما را نابود خواهیم کرد».

گراهام با تکرار همین توصیه در ۲۵ آگوست ادعا کرد که این بهترین راه برای مجبورکردن ایرانی‌ها به وادارکردن حماس به آزادی اسرای باقی‌مانده است. برخی دیگر نوشته‌اند که ایالات متحده باید به ایران در مورد برنامه هسته‌ایش اولتیماتوم بدهد و در صورت امتناع، کمپین نظامی علیه آن آغاز کند.

با این حال، نیروی نظامی ایالات متحده علیه ایران اثرات اولیه و ثانویه خواهد داشت که همه آن‌ها منفی هستند.

سراب آزادی اسرا

اولاً، مشخص نیست که تهدید ایران با اقدام نظامی چقدر در آزادی اسرای اسرائیلی کارآمد خواهد بود.

اگرچه تهران از حماس حمایت می‌کند و تا حدی بر این گروه نفوذ دارد، اما حماس کمک‌های بیشتری از منابع دیگر دریافت می‌کند.

از این‌ها گذشته، حماس طی بیش از یک دهه بر غزه حکومت می‌کرده و در طول این زمان، انحصار نیروی نظامی در این منطقه را بر عهده داشت و توانست کنترل تونل‌هایی که تسلیحات و کالاهای اساسی از طریق آن‌ها وارد نوار می‌شدند را به دست بگیرد. حماس از این کالاها و همین‌طور مشاغل غزه مالیات می‌گرفت و حدود ۳۰۰ میلیون دلار درآمد کسب می‌کرد که بسیار بیشتر از آن چیزی بوده که از ایران می‌رسد.

خلاصه اینکه ایران بر حماس نفوذ زیادی دارد و حتی اگر تهران حماس را تحت فشار قرار دهد تا اسیران اسرائیلی را آزاد کند، معلوم نیست که یحیی سنوار، رهبر این گروه به آن تن دهد.

عملیات غیرممکن

ثانیاً، اقدام نظامی ایالات متحده علیه ایران کاری دشوار خواهد بود، نه به این دلیل که ارتش ایالات متحده قادر به اجرای چنین مأموریتی نیست، بلکه به این دلیل که کاری طاقت‌فرسا خواهد بود.

بسته به دامنه و مقیاس عملیات، ایالات متحده باید از ده‌ها هواپیمای جنگنده و بمب‌افکن، صورتی فلکی از سامانه‌های دفاع هوایی مستقر در خاورمیانه برای سرنگون‌کردن هر موشکی که از سوی تهران به پرواز در می‌آید و همچنین احتمالاً ده‌ها شناور جنگی سطحی و زیرآبی برای جلوگیری از پاسخ بزرگتر ایران و اطمینان از پوشش کافی ایالات متحده برای دفاع از پایگاه‌های خلیج فارس خود استفاده کند؛ خصوصاً با توجه به ۴۰ هزار نیروی آمریکایی مستقر در منطقه، تهران اهداف زیادی برای انتخاب دارد.

ایالات متحده احتمالاً این دارایی‌ها را ماه‌ها در خاورمیانه نگه خواهد داشت و فرماندهی‌های دیگر ایالات متحده، مانند هند و اقیانوس آرام را مجبور می‌کند که با نیروهای کمتر سر کنند.

دانش بازگشت‌ناپذیر 

اقدام نظامی ایالات متحده در داخل ایران چه دستاوردی خواهد داشت؟ اگر هدف آن نابودی برنامه هسته‌ای ایران است، تمام بمب‌های جهان هم نمی‌توانند این کار را انجام دهند. مطمئناً تأسیسات غنی‌سازی، سانتریفیوژها، کارخانه‌های تولیدی و ذخیره اورانیوم غنی‌شده‌ای که ایرانی‌ها در طول سال‌ها جمع کرده‌اند، نابود خواهند شد.

اما دانش دانشمندان هسته‌ای ایرانی که در سه دهه گذشته به دست آمده، همچنان وجود خواهد داشت. این دانش سازمانی پس از پایان عملیات نظامی واشنگتن دوباره به کار گرفته خواهد شد؛ اما این بار، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) دسترسی یا تجهیزات نظارتی برای درک آنچه تهران انجام می‌دهد و کجا انجام می‌دهد را نخواهد داشت. آیا این رویکرد نظامی واقعاً نسبت به وضعیت فعلی که در آن، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حداقل برخی اطلاعات در مورد فعالیت هسته‌ای ایران را در اختیار دارد، بهتر است؟

تاثیر معکوس

سرانجام باید تأکید کرد کارآمدترین راه برای متقاعدساختن تهران به تسلیحاتی سازی برنامه هسته‌ایش، بمباران آن است. اگرچه این نتیجه بدیهی به نظر نمی‌رسد، اما بسیار محتمل است که مقامات ایران درس مهمی از این تجربه بگیرند. در این صورت، تصور می‌شود، اگر ایران سلاح هسته‌ای می‌داشت، آمریکایی‌ها حداقل قبل از پرتاب بمب بر خاک ایران، خوب فکر می‌کردند. این فرض غیرمنطقی نخواهد بود. ایالات متحده هرگز به یک قدرت هسته‌ای حمله نکرده، زیرا انجام این کار می‌تواند یک مارپیچ تشدید را آزاد کند که ممکن است از کنترل خارج شود.

با وجود افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر، ایالات متحده معتقد بوده که ایران هنوز تصمیم به تسلیح برنامه هسته‌ایش نگرفته است. جنگ با ایران محاسبات امنیتی تهران را علیه آمریکا تغییر خواهد داد.