تورم آذر؛ نبرد نابرابر دهک‌ها با گرانی

به گزارش اکوایران، مرکز آمار ایران در تازه‌ترین آمار خود شاخص قیمت مصرف‌کننده در اذرماه امسال را اعلام کرده است که بر این اساس دهک‌های کم‌درآمدتر تورم ماهانه بالاتر و دهک‌های پردرآمدتر تورم ماهانه کمتری را تجربه کرده‌اند.

تورم یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی است که تغییرات قیمت کالاها و خدمات در یک بازه زمانی مشخص را نشان می‌دهد. در این میان، سهم کالاهای خوراکی و غیرخوراکی در تورم، به‌ویژه برای گروه‌های درآمدی مختلف، اهمیت زیادی دارد.

کالاهای خوراکی که شامل اقلامی مانند نان، برنج، گوشت، سبزیجات و لبنیات می‌شوند، بخش بزرگی از هزینه‌های دهک‌های پایین درآمدی را تشکیل می‌دهند. این دهک‌ها به دلیل محدودیت درآمدی، بخش عمده‌ای از بودجه خود را صرف تأمین نیازهای اولیه خوراکی می‌کنند. بنابراین، هرگونه افزایش قیمت در این گروه از کالاها، فشار اقتصادی بیشتری بر این قشر وارد می‌کند و قدرت خرید آن‌ها را به شدت کاهش می‌دهد.

از سوی دیگر، کالاهای غیرخوراکی شامل اقلامی مانند مسکن، حمل‌ونقل، پوشاک، و خدمات آموزشی و درمانی است که در دهک‌های بالاتر درآمدی سهم بیشتری از هزینه‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. این دهک‌ها به دلیل تنوع مصرف و درآمد بالاتر، در برابر افزایش قیمت کالاهای غیرخوراکی انعطاف بیشتری دارند.

اهمیت بررسی سهم کالاهای خوراکی و غیرخوراکی در تورم زمانی مشخص می‌شود که به تأثیر آن بر رفاه دهک‌های مختلف توجه کنیم. در دهک‌های پایین، افزایش تورم کالاهای خوراکی می‌تواند به کاهش مصرف مواد مغذی و افزایش آسیب‌پذیری منجر شود. در مقابل، در دهک‌های بالاتر، تورم کالاهای غیرخوراکی بیشتر بر الگوی مصرف و سرمایه‌گذاری آن‌ها اثر می‌گذارد.

تحلیل این سهم‌ها به سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا با اتخاذ سیاست‌های حمایتی مناسب، فشار تورمی را بر دهک‌های کم‌درآمد کاهش دهند و تعادل اقتصادی را حفظ کنند.

آخرین گزارش مرکز آمار ایران نیز نشان می‌دهد سهم کالاهای خوراکی در خانوارهای کم‌درآمد بیشتر بوده و با افزایش درآمد به مرور سهم این کالاها از سبد مصرف خانوارها کاهش پیدا کرده است.

کمترین احساس تورم ماهانه در دهک هفتم

آمارهای تورم منتشر شده توسط مرکز آمار نشان می‌دهد در آذر ماه امسال بیشترین تورم ماهانه در دهک اول احساس شده است. بر اساس این آمار تورم ماهانه در این دهک معادل ۲.۲ درصد بوده است که ۱.۲۳ واحد درصد آن را تورم کالاهای غیرخوراکی و ۰.۹۹ واحد آن را تورم کالاهای خوراکی شکل داده است.

به مرور با افزایش درآمد خانوارها تورم ماهانه آن‌ها کاهش پیدا کرده است. همچنین با کاهش تورم، سهم کالاهای خوراکی از تورم دهک‌ها کاهش و سهم کالاهای غیرخوراکی از تورم  دهک‌ها افزایش یافته است.

کمترین تورم ماهانه آذرماه در دهک هفتم احساس شده است. در این دهک درآمدی سهم کالاهای غیرخوراکی از تورم ماهانه معادل ۰.۷ واحد درصد و سهم کالاهای خوراکی از تورم ماهانه معادل ۱.۲۴ واحد درصد بوده است.

از دهک هفتم تا دهم تورم ماهانه صعودی شده است اما روند سهم کالاهای خوراکی و غیرخوراکی به مسیر خود ادامه داده است. به طوریکه در  دهک دهم با وجود افزایش تورم ماهانه به ۲.۱ درصد، سهم کالاهای غیرخوراکی از تورم به ۱.۷ واحد درصد افزایش و سهم کالاهای خوراکی از تورم به ۰.۴ واحد درصد کاهش پیدا کرده است. این آمار نشان می‌دهد بخش اصلی ایجاد کننده تورم در دهک دهم مربوط به کالاهای غیرخوراکی بوده است. به طوریکه تورم این کالاها در دهک دهم بیشتر از سایر دهک‌های درآمدی احساس شده است.