در نخستین روزهای بروز جنگ، یکی از نخستین پیامدهای اقتصادی که خود را نشان میدهد، بیکاری و کاهش درآمد خانوارهاست. با تعطیلی واحدهای صنفی و کاهش فعالیت شرکتها، سطح معیشت بسیاری از خانوارها دچار اختلال میشود؛ بهویژه در کشورهایی با رفاه اقتصادی پایین.
در چنین شرایطی، بسیاری از دولتها با هدف حمایت از اقشار آسیبپذیر، اقدام به تخصیص یارانههای غیرنقدی مانند کوپن یا کالابرگ میکنند. در ایران نیز اولین تجربه استفاده از کالابرگ به دوران جنگ جهانی دوم بازمیگردد. همچنین در دهه شصت، همزمان با جنگ ایران و عراق، از کوپن استفاده میشد و اقلامی چون برنج، روغن و شویندهها را در بر میگرفت.
در سالهای اخیر و در پی افزایش فشارهای تورمی و تحریمها، مدل مدرنتری از این سیاست تحت عنوان «کالابرگ الکترونیکی» مجدداً مطرح شده است. با این حال، مطالعات نشان میدهد پرداخت نقدی، حتی در مبالغ محدود، در مجموع اثربخشی و رفاه بیشتری برای خانوارها ایجاد میکند.
نسخه کامل مجله اقتصاد ایران در سایت:
