کارل مارکس

تناقض بنیادین در دکترین مارکس / سهم ژرژ سورل در تولد خشونت انقلابی قرن بیستم

تناقض بنیادین در دکترین مارکس / سهم ژرژ سورل در تولد خشونت انقلابی قرن بیستم

آیا میان سوسیالیسم، مارکسیسم و کمونیسم تفاوتی وجود دارد؟ برخی تمام فجایع و شکست‌های عملی را به نام «کمونیسم» ثبت می‌کنند و «سوسیالیسم» را از این کارنامه جدا می‌کنند؛ گویی کمونیسم تجربه‌ای ناخوشایند و منحرف بود، اما سوسیالیسم همچنان قابل دفاع و قابل…

تبارشناسی خشونت و ترور در اندیشه چپ

تبارشناسی خشونت و ترور در اندیشه چپ

تحلیل و تبارشناسی پیوند میان اندیشه چپ با پدیده‌هایی چون خشونت، ارعاب و ترور، سهم اندکی در مباحث حوزه تاریخ اندیشه دارد اما دارای اهمیت بسیاری است، چرا که اغلب خشونت‌های سازمان یافته و گسترده در تاریخ بشریت ریشه در اندیشه‌هایی دارد که خشونت و ترور…

خطاهای جامعه‌شناسی / بخش دوم: کنار گذاردن نظریۀ اقتصادی

خطاهای جامعه‌شناسی / بخش دوم: کنار گذاردن نظریۀ اقتصادی

اهالی علوم اجتماعی بیش از یکصد سال است که از خلال مقایسۀ پیشکش و مبادله امید دارند آلترناتیوی را برای اقتصاد مبادله‌محور کاپیتالیستی بیابند. پرسشی که ظاهراً هیچ‌گاه برایشان مطرح نشده این است که چه کسی در اقتصاد کاپیتالیستی مانع ردوبدل کردن پیشکش…

ریشه‌‌‌های گنوسی نظریه تاریخی مارکس

ریشه‌‌‌های گنوسی نظریه تاریخی مارکس

مارکس را معمولا مدافع نظریه ماتریالیسم تاریخی می‌‌‌دانند؛ نظریه‌‌‌ای که تحول تاریخی جوامع بشری را با تغییرات در شرایط زندگی مادی انسان‌‌‌ها توضیح می‌دهد. مارکس به لحاظ فلسفی خود را ماتریالیست می‌‌‌داند؛ یعنی به تقدم ماده بر اندیشه اعتقاد دارد. در…