به گزارش اکو ایران، مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش شاخص تولیدکننده بخش خدمات تورم این بخش را به تفکیک زیرگروه‌های آن در پاییز 1402 گزارش کرده است. آموزش یکی از مهم‌ترین زیرگروه‌های بخش خدمات است که افزایش تورم یا رشد قیمت‌ها در آن می‌تواند دسترسی به آموزش و منابع تحصیلی را برای دانش‌آموزان و دانشجویان را کاهش دهد و همچنین بر ارزش دستمزد اساتید، معلمان و دیگر کارکنان این بخش اثر گذارد.

 مطابق گزارش مرکز آمار تورم فصلی تولیدکننده بخش خدمات که تغییرات شاخص قیمت تولیدکننده را نسبت به فصل قبل نشان می‌دهد در پاییز 1402 برابر با 8.9 درصد بوده اما در میان 12 زیرگروه آن بخش آموزش با اختلاف رکورددار تورم فصلی در این فصل بوده است. تورم این بخش برابر با 35.9 درصد ثبت شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم فصلی بخش آموزش به رکورد چهار ساله خود رسیده است. در این گزارش به تورم این بخش پرداخته شده است.

پاییز فصل جهش تورم آموزش

 شاخص قیمت تولیدکننده متوسطی از قیمت‌ها را بلافاصله پس از تولید یعنی زمانی که هنوز کالا یا خدمات به دست مصرف‌کننده نرسیده نشان می‌دهد. همچنین به تغییرات این شاخص تورم تولیدکننده گفته می‌شود. در ادبیات اقتصادی این تورم را یک پیش‌بینی از تورم مصرف‌کننده می‌دانند.  

 یک نوع از تورم، تورم فصلی است که تغییرات قیمت را نسبت به فصل قبل مورد بررسی قرار می‌دهد. این شاخص تغییرات در میان‌مدت را می‌تواند نشان دهد و همچنین روند آن می‌تواند نشان دهد که آیا یک تغییرات فصلی منظم در تغییرات قیمت وجود دارد یا خیر.

 روند تورم فصلی در بخش آموزش نشان می‌دهد که این بخش در فصل‌ پاییز تورم بیشتری نسبت به فصل‌های دیگر داشته است. دلیل این تورم بیشتر را می‌توان فشار تقاضا عنوان کرد. به عبارت دیگر از آنجا که پاییز فصل بازگشایی مدارس و دانشگاه‌هاست، فشار تقاضا برای خدمات مرتبط با آموزش دچار افزایش قابل توجهی شده و این فشار تقاضا به رشد قیمت‌ها یا تورم منجر می‌شود.

 اما آمارها حاکی از این است که در پاییز 1402 تورم فصلی آموزش نسبت به پاییز‌ سه سال قبل از آن نیز رکورد زده است.

021127

تورم فصلی آموزش در پاییز 1402 رکورددار چهار سال گذشته

 بررسی روند تورم فصلی آموزش از سال 1399 نشان می‌دهد که در این سال‌ها تورم فصلی آموزش در پاییز افزایش قابل توجهی یافته است. به طوری که از 18.1 درصد در پاییز 1399 به 22.5 درصد در پاییز 1400، 34.7 درصد در پاییز 1401 و در نهایت 35.9 درصد در پاییز 1402 رسیده است. بنابراین تورم آن در این چهار سال 17.8 واحد درصد افزایش یافته است.

 بخش عمده‌ای از علت این رشد تورم را می‌توان رشد کلی تورم در اقتصاد کشور دانست که انواع هزینه‌های تحصیلی مانند شهریه‌ها، هزینه کتاب‌ها و دستمزد کارکنان این بخش را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بخش دیگری نیز می‌تواند مربوط به افزایش تقاضا برای آموزش باشد که نیاز به بررسی بیشتری دارد.

 در هر حال رشد این تورم می‌تواند دسترسی به آموزش و کیفیت آن را کاهش دهد و همچنین نابرابری فرصت‌ها در این بخش را آموزش دهد؛ به عبارت دیگر موجب شود دانش‌آموزان و دانشجویان از خانوارهای محروم‌تر از پس هزینه‌ها برنیایند و مجبور به ترک محیط آموزشی شوند.