دلسردی مشتریان از دولت در حراج پاییزی

به گزارش اکوایران، دولت سیزدهم عملکرد مهمی را از خود در خصوص در آمدزایی در بازار اولیه به ثبت رسانده است. در سال 1401 تا نیمه دی ماه درحدود 66 همت اوراق بدهی دولتی به فروش رسیده که سهم مهمی از درآمد این بازار تلقی می شود.

اما اتفاق مهم در سال جاری روند صعودی در نرخ سود موزون بازار اولیه بوده که در سال های قبل سابقه نداشته است.

 مسیر پرنوسان خرید اوراق بدهی دولتی در 1401

در هفته های متوالی، دولت اوراق خود را به مشتریان خود عرضه می کند. مشتریان نیز با توجه به ویژگی های اوراق عرضه شده و دارایی های خود از دولت اوراق خریداری می کنند. روندی که بانک مرکزی هر هفته آن را با داده های آماری خود از این معاملات تکمیل می کند، نشان می دهد در مراحل سپری شده در این بازار، هر هفته حجم اوراق بدهی تغییرات قابل توجهی را ثبت کرده است. 

برای مثال تا پایان هفته هجدهم این حراج، سطح خرید اوراق بدهی در جایگاه بالایی قرار داشت. اما بعد از آن به یکباره افت پیدا کرده و رکورد مرحله هجدهم حراج دیگر تکرار نشد.

با شروع پاییز ریزش مشارکت مشتریان در بازار اولیه نیز کلید خورد. به طوری که تا آخر شهریور ماه مشتریان در این بازار 50 هزار و 580 میلیارد تومان اوراق از دولت خریداری کرده بودند که در ادامه این رقم به مراتب پایین آمد. طبق آمارهای بانک مرکزی در شانزده مرحله بعدی در سال جاری کل حراج اوراق بدهی دولتی برابر با 16 هزار و 250 میلیارد تومان بوده و 67.8 درصد کمتر شده است. ضمن آن که در این مقطع تا نیمه دی ماه 4 مرحله هیچ اوراقی از سوی مشتریان در بازار خریداری نشد.

این در حالی است که در این مقطع نرخ سود موزون در بازار اولیه رشدی قابل توجه داشته که در سال های اخیر سابقه نداشته است.

رکوردزنی نرخ سود موزون در بازار اولیه اوراق بدهی دولتی

مهم ترین ابزارهای فروش اوراق بدهی دولتی در این بازار نرخ سود اوراق و تاریخ سررسید آن ها است. به عبارت دیگر مشتریان در این معاملات که غالبا بازار سرمایه و بازار پول هستند به نرخ سود و تاریخ سررسید نگاه می کنند. در صورتی که این شاخص ها مطلوبشان باشد مشارکت در این بازار را افزایش می دهند.

داده های بانک مرکزی در این هفته ها نشان می دهد با وجود آن که تاریخ سررسید در این بازار دامنه نوسان زیادی داشته و تا دوساله و سه ساله نیز در این بازار عرضه شده اما روند نرخ سود موزون مسیری صعودی را طی کرده است.

در همین رابطه در هفته سی و سوم حراج اوراق بدهی دولتی در این بازار نرخ سودموزون در معاملات به مرز 23.75 درصد رسیده که در سال های اخیر سابقه نداشته است. اوراق اراد 122 که در چند هفته اخیر عرضه شده حتی نرخ سودی 23.95 درصدی داشته است.

اما در نهایت در این هفته تمام اوراق خریداری شده برابر با هزار و 10 میلیارد تومان بوده که در مقابل میانگین ارزش معاملات در هفته های تابستانی سال جاری رکورد پایینی به شمار می آید.

باتوجه به آن که در این هفته ها نرخ سود در بازار اولیه تا مرز بالایی رفته برخی از تحلیل گران معتقدند رشد نرخ سود در سایر اوراق معامله شده در بورس و بد بودن وضعیت نقدینگی بانک ها در این هفته ها عامل مهم در کاهش مشارکت مشتریان در این بازار تلقی می شود. 

موضوعی که اگر ادامه دار باشد درآمدزایی دولت از این مسیر را با مشکل مواجه کرده و در نهایت می تواند اثرات تورم زا برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد.