به گزارش اکوایران، یک روز پس از شرکت یک هیئت چینی در گفتگوهای بین‌المللی صلح در جده که با حضور کیف اما بدون حضور مسکو برگزار شد، وانگ یی، دیپلمات ارشد چین به همتای روس خود گفت که پکن در مورد جنگ اوکراین «بی‌طرف» خواهد ماند.

به نوشته سی‌ان‌ان، روز دوشنبه، وانگ در تماسی با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه تأکید کرد که چین و روسیه «دوستان و شرکای قابل‌اعتماد و قابل‌اتکا هستند». وانگ گفت: «در مورد بحران اوکراین، چین موضع مستقل و بی‌طرفانه‌ای خواهد داشت، موضعی عینی و منطقی اتخاذ کرده، گفتگوهای صلح را به طور فعال ترویج می‌کند و برای یافتن راه حل سیاسی در هر مناسبت بین‌المللی چندجانبه تلاش خواهد کرد».

این تماس پس از گفتگوهای دو روزه به میزبانی عربستان سعودی صورت گرفت که در آن حدود ۴۰ کشور از جمله متحدان کلیدی اوکراین، ایالات متحده، بریتانیا و آلمان، و همچنین هند و تعدادی از کشورهای خاورمیانه، برای گفتگو در مورد حل مناقشه ملاقات کردند. به گفته رسانه‌های رسمی عربستان، در این اجلاس در مورد اهمیت گفتگوی بین‌المللی برای یافتن «زمینه‌ای مشترک برای هموارکردن مسیر صلح» توافق کردند.

وزارت امور خارجه چین در بازخوانی تماس روز دوشنبه خود گفت که لاوروف از نقش سازنده چین در راه‌حل سیاسی «بحران اوکراین» قدردانی و استقبال می‌کند.

نقش چین در مسیر صلح

دیمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین پیش از مذاکرات در جده مشارکت چین را «یک پیشرفت فوق‌العاده و یک پیروزی تاریخی» خواند. مدت‌هاست که اوکراین و متحدان غربی آن امیدوار بوده‌اند که چین و رهبر آن که خود را دوست ولادیمیر پوتین توصیف می‌کند، بتوانند در پیشبرد مسکو به سوی صلح نقش ایفا کنند.

هم شی و هم پوتین، طرف مقابل را شریکی حیاتی در تغییر شکل نظم جهانی به رهبری آمریکا می‌دانند که با اهدافشان در دشمنی است. علی‌رغم حمله پوتین به اوکراین که پکن هرگز آن را محکوم نکرده است، چین به تقویت روابط اقتصادی، دیپلماتیک و امنیتی خود با روسیه ادامه داده است.

علی‌رغم تلاش برای معرفی خود به عنوان یک میانجیگر صلح در مناقشه ماه‌های اخیر، چین هیئتی به مذاکرات بین‌المللی ماه ژوئن که در دانمارک برگزار شده بود، اعزام نکرد. مشارکت چین در مذاکرات جده در حالی صورت می‌گیرد که این کشور روابط خود با عربستان سعودی را تقویت کرده و تلاش‌ها برای احیای مجدد روابط خود با شرکای اصلی اقتصادیش در اروپا در بحبوحه مشکلات اقتصادی و تداوم اصطکاک با واشنگتن را افزایش داده است. اعتبار پکن در اروپا به دلیل حمایت این کشور از روسیه به شدت آسیب دیده است.

روز دوشنبه، وزارت امور خارجه چین در بیانیه‌ای به رویترز گفت که لی هوی، نماینده ویژه چین در امور اوراسیا که رهبری هیئت اعزامی به جده با او بود، «تماس و ارتباط گسترده‌ای با همه طرف‌ها برای حل‌وفصل سیاسی بحران اوکراین داشت و به نظرات و پیشنهادات همه طرف‌ها گوش داد».

با این حال، به نظر نمی‌رسد که مشارکت چین در مذاکرات موضعش در مورد مناقشه را تغییر دهد. به گزارش رویترز، وزارت خارجه چین پس از این گفتگوها اعلام کرد که پکن به تقویت گفتگوها بر اساس طرح ۱۲ ماده‌ای خود در مورد حل‌وفصل سیاسی جنگ اوکراین ادامه خواهد داد.

این پیشنهاد که پکن در اوایل سال جاری ارائه کرده بود، خواستار گفتگوهای صلح برای پایان‌دادن به این درگیری است. اما این طرح به طور قابل توجهی از نقطه‌نظر اوکراین برای صلح فاصله دارد، زیرا خواستار آتش‌بس بدون خروج نیروهای روسی است. مسئله‌ای که منتقدان می‌گویند به مسکو کمک کرده تا دستاوردهای غیرقانونی خود در زمان جنگ را تثبیت کند.

اوکراین و روسیه علناً خواستار پیش‌نیازهایی برای مذاکرات مستقیم هستند که طرف مقابل آن را غیرقابل‌قبول می‌شمارد.

نزدیک و استراتژیک

به گفته وزارت امور خارجه چین، طرح پکن در جریان تماس روز دوشنبه بین وانگ و لاوروف مورد بحث قرار گرفت. همچنین طبق متن منتشرشده وزارت خارجه چین، لاوروف حمایت شدید روسیه از این طرح را ابراز کرد. در این گفتگو همچنین بر همسویی آنها در عرصه بین‌الملل تأکید شد. وانگ همچنین خواستار ترویج «جهان چندقطبی» و «دموکراتیزه‌کردن روابط بین‌الملل» از طریق «همکاری نزدیک و استراتژیک» شد.

گزارش رسمی روسیه از این تماس که توسط خبرگزاری دولتی تاس منتشر شد، گفت که این دو «یک‌بار دیگر اتفاق نظر و همخوانی گسترده رویکردهای مسکو و پکن در امور جهانی را تأیید کردند». تاس افزود: «آن‌ها به رد سیاست تقابل‌آمیز بلوک غرب در قبال روسیه و چین، تلاش‌های آن برای مهار توسعه آن‌ها از طریق تحریم‌ها و سایر روش‌های نامشروع اشاره کردند».

این تماس همچنین اولین تماس وانگ با لاوروف از زمانی بود که چین گانگ، وزیر خارجه سابق چین پس از تنها شش ماه از سمت خود به طور ناگهانی و بدون هیچ توضیحی در اواخر ژوئن برکنار شد. پیش از این، وانگ تقریباً یک دهه وزیر امور خارجه چین بود تا اینکه در اواخر سال گذشته به سِمَت رهبری بازوی روابط خارجی حزب حاکم کمونیست چین ارتقا یافت. او اکنون هر دو پست را در اختیار دارد.

تاس گفت که لاوروف انتصاب همتای چینی خود را تبریک گفت و «برای او در سمت جدیدش آرزوی موفقیت کرد».