به گزارش اکوایران، آژانس اتمی سازمان ملل روز دوشنبه گزارش داد که ایران در ماه‌های اخیر سرعت انباشت اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالای خود را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داده است، اقدامی که می‌تواند تنش‌ها با ایالات متحده را کاهش دهد و به باز کردن راه برای مذاکرات گسترده‌تر بر سر برنامه هسته‌ای ایران کمک کند. 

تغییر نه چندان مهم در برنامه هسته‌ای

به نوشته لارنس نورمن در وال‌استریت ژورنال، بر اساس گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران در سه ماه منتهی به اوت، 7.5 کیلوگرم  اورانیوم 60 درصدی اضافه کرده که میزانی بسیار کم‌تر از 51.8 کیلوگرم در شش ماه گذشته است. به ادعای نورمن، هرچه سرعت تهران در انباشت اورانیوم بسیار غنی شده کاسته شود، فاصله بیش‌تری با گریز هسته‌ای خواهد داشت.

با این حال، به نوشته نورمن، تصمیم برای محدود کردن انباشت اورانیوم بسیار غنی‌شده، تغییر مهمی در برنامه هسته‌ای تهران نیست. این کشور در حال حاضر 121.6 کیلوگرم اورانیوم 60 درصد غنی شده دارد که برای حداقل دو سلاح هسته ای کافی است. ایران همچنین به اندازه کافی مواد شکافت پذیر درجه پایین برای سوخت چندین سلاح دیگر تولید کرده است.

حرکت در راستای تنش‌زدایی

با این حال، به باور نورمن، کاهش سرعت انباشت اورانیوم غنی شده 60 درصد در راستای درخواست کلیدی واشنگتن به عنوان بخشی از مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده با هدف کاهش تنش بین دو کشور در اوایل سال جاری تلقی می‌شود. گفته شده دولت بایدن خواهان آن شده که ایران از افزودن به ذخایر 60 درصدی خود دست بردارد.

میزان اورانیوم 60 درصدی اضافه شده به ذخایر تهران در سه ماهه منتهی به اوت، دومین رکورد پایین‌ انباشت از زمان آغاز تولید اورانیوم غنی‌شده ایران در بهار 2021 بود.

ایران برنامه هسته‌ای خود را در چهار سال گذشته و پس از تصمیم دولت ترامپ برای خارج کردن ایالات متحده از برجام به شدت گسترش داده است. در آوریل 2021، ایران شروع به تولید اورانیوم غنی شده 60 درصد کرد و به ادعای مقامات آژانس به تنها کشور غیرهسته‌ای تبدیل شد که این کار را انجام می دهد.

ایران بارها تاکید کرده که برنامه هسته‌ای‌اش صرفاً برای اهداف غیرنظامی و صلح‌آمیز است. مقام‌های آمریکایی گفته‌اند که معتقدند که هیچ مدرکی وجود ندارد که تهران کار تولید یک سلاح هسته‌ای واقعی را در دست داشته باشد.

به سوی توافقی گسترده‌تر؟

 ماه گذشته، وال استریت ژورنال طی گزارشی مدعی شده بود که ایران کاهش انباشت اورانیوم غنی شده 60 درصدی خود را آغاز کرده  و احتمالاً با رقیق کردن مقدار کمی از این ماده، مسیر خود را معکوس کرده است. در حالی که سرعت تولید مواد شکافت پذیر به دلایل متعددی می تواند در نوسان باشد، تصمیم برای رقیق کردن مواد نشانه واضحی بود که تهران قصد دارد سرعت انباشت این مواد را کند کند.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه اعلام کرد که ایران در ماه جولای 6.4 کیلوگرم اورانیوم 60 درصدی را با اورانیوم 20 درصد رقیق کرده است.

ماه گذشته، ایران چهار شهروند دوتابعیتی را از زندان آزاد کرد و این اولین گام در مبادله برنامه‌ریزی‌شده زندانیان بود. اگر این زندانیان دوتابعیتی به طور کامل آزاد شوند، ایران به میلیاردها دلار درآمد نفتی که تحت تحریم‌های آمریکا در کره جنوبی مسدود شده است، دسترسی خواهد داشت.

برای دولت بایدن، امید این است که در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال آینده از هرگونه بحران بزرگ با تهران جلوگیری کند.  مقامات آمریکایی و اروپایی به ایران گفته‌اند که اگر تنش‌ها در تابستان کاهش یابد، در اواخر سال جاری برای گفتگوهای گسترده‌تر از جمله در مورد برنامه هسته‌ای ایران آماده خواهند بود. پیش‌بینی می‌شود در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در اواخر ماه جاری میلادی، مذاکراتی میان کشورهای غربی و ایران انجام شود.