از مرگ پوتین تا قیام هوش مصنوعی و فاجعه اتمی؛ 5 اتفاقی که می‌تواند همه چیز را در 2024 تغییر دهد

به گزارش اکوایران، سال 2023 سال رویدادهایی بود که تغییرات قابل توجهی را در جهانی همیشه در حال تغییر به وجود آوردند: جنگی دیگر در خاورمیانه، رویدادهای شدید آب و هوایی بی‌سابقه، پذیرش اولین عضو جدید ناتو در همسایگی روسیه از سال 2004، پادشاه جدید در بریتانیا پس از هفت دهه و یک بحران بانکی که منجر به دومین ورشکستگی بزرگ بانکی در تاریخ ایالات متحده شد.

با ادامه جنگ در اوکراین برای سومین سال، تهاجم زمینی اسرائیل به غزه، و پیشرفت‌های تکنولوژیکی همزمان با بدتر شدن بحران‌های آب‌وهوایی، پیش‌بینی اینکه برخی وقایع می‌توانند در سال جدید جهان را به طور غیرقابل برگشتی تغییر دهند نیاز به فالگیری ندارد.

با آغاز سال 2024، نیوزویک از کارشناسان درباره برخی از این رویدادهایی که می‌توانند جهان را تغییر دهند پرسیده است.

فاجعه هسته‌ای

کارشناسان روابط بین‌الملل می‌گویند که تهدید استفاده از سلاح‌های هسته‌ای در آینده نزدیک بعید است، اما در شرایطی خاص غیرمحتمل نیست.

مارک گالئوتی، تحلیلگر امور امنیتی روسیه، گفت که «احتمال درگیری هسته‌ای» را در سال آینده نمی‌بیند، در حالی که نیکولا میکوویچ، تحلیلگر سیاست خارجی، معتقد است که روسیه می‌تواند به سمت استفاده از یک سلاح هسته‌ای تاکتیکی در اوکراین سوق داده شود.

این چیزی است که مبلغان روسی متحد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه قبلاً درباره آن استدلال کرده بودند: استفاده از تسلیحات هسته‌ای با بازده کمتر از سلاح‌های هسته‌ای استراتژیک علیه ارتش غیرهسته‌ای اوکراین. اما همین مبلغان کشورهای غربی را نیز به دلیل حمایت مستمر خود از کیف، تهدید به حمله هسته‌ای کرده‌اند، که بعید به نظر می‌رسد.

یک موشک هسته‌ای روسی در میدان سرخ در طول رژه نظامی به مناسبت هفتاد و پنجمین سالگرد شکست نازی‌ها/ 24 ژوئن 2020

میکوویچ گفت: «زبیگنیو برژینسکی، مشاور سابق امنیت ملی ایالات متحده، یک بار گفت که در حالی که 500 میلیارد دلار متعلق به نخبگان روسی هنوز در بانک‌های آمریکایی است، او هیچ شانسی برای استفاده روسیه از پتانسیل هسته‌ای خود نمی‌بیند.»

او افزود: «اگرچه ایالات متحده و متحدانش تاکنون بیش از 300 میلیارد دلار از دارایی‌های بانک مرکزی روسیه را مسدود کرده‌اند، فرزندان و نوه‌های الیگارش‌های روسیه و مقامات کرملین به زندگی و تحصیل در غرب ادامه می‌دهند، به همین دلیل است که نمی‌توانم تصور کنم روسیه به کشورهای غربی حمله کند.»

با این حال، این تحلیلگر مستقر در صربستان استدلال کرد که روسیه می‌تواند از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی در اوکراین استفاده کند، اما «تنها در صورتی که نیروهای این کشور شکست بزرگی را متحمل شوند که تأثیر جدی بر حاکمیت پوتین یا جانشین او بگذارد».

مرگ ولادیمیر پوتین

از زمان حمله روسیه به اوکراین، وضعیت سلامت پوتین موضوع گمانه‌زنی‌های شدید بوده است.

در حالی که این مرد 71 ساله اخیراً اعلام کرده است که برای پنجمین بار به عنوان رئیس جمهور نامزد خواهد شد، اما شایعات متعددی درباره سلامت او مطرح شده است، از جمله این که او از سرطان، بیماری پارکینسون و حتی زوال عقل رنج می‌برد. در ماه اکتبر، کرملین مجبور شد گزارش‌هایی مبنی بر اینکه پوتین دچار ایست قلبی شده است را رد کند.

همچنین ادعا شده است که پوتین با خطر سوء قصد از سوی اوکراین مواجه شده است، اما ولدیمیر زلنسکی آن را رد کرده است، هرچند ظاهراً یک مقام اطلاعاتی اوکراین چند هفته بعد وجود چنین تلاشی را تایید کرده است. زلنسکی به نوبه خود اخیراً گفته است که از تلاش‌های سوء قصد بی‌شماری جان سالم به در برده است.

گالئوتی، تحلیلگر روسیه، گفت: «گمان من این است که اگر پوتین در سال 2024 بمیرد - و با وجود شایعات، هیچ مدرکی وجود ندارد که این احتمال وجود داشته باشد - آنگاه تأثیر بنیادینی بر سیستمی که او ساخته است خواهد داشت.»

این استاد افتخاری دانشگاه کالج لندن، گفت: «این سیستمی است که او طی بیش از 23 سال حکومت مستقیم و غیرمستقیم ساخته است، بدون هیچ وارث واقعی، و کسی که صلاحیت پا گذاشتن جای پای او را داشته باشد.»

او افزود: «من تصور می‌کنم جانشینی او نیازمند بده بستان‌ها و ائتلاف‌سازی‌های بسیار خواهد بود، و این امر سیاست کشور را به سوی میانه می‌کشاند، سیاستی که به دنبال ترمیم روابط با غرب و رسیدن به توافق در اوکراین خواهد بود، اما به عقب‌نشینی کامل منجر نخواهد شد.»

اما میکوویچ این دیدگاه را که پوتین یک تزار جدید است که ساختار قدرتش بدون او فرو می‌پاشد را رد کرد.

او گفت که مرگ ناگهانی پوتین «بدون شک شوک بزرگی برای جامعه روسیه خواهد بود، اما من معتقدم که برای نخبگان حاکم زمان زیادی طول نخواهد کشید تا فردی را جایگزین او کنند و کمابیش همان سیاست سابق را ادامه دهند.»

دونالد ترامپ دوباره، دوباره آمریکا را عالی می‌کند

اگر نظرسنجی‌های فعلی نشانه‌ای از نتایج سال انتخاباتی آینده باشد، دونالد ترامپ در مسیر کسب نامزدی حزب جمهوری‌خواه قرار دارد و احتمالاً نوامبر آینده بار دیگر با جو بایدن روبرو خواهد شد که در نظرسنجی‌های ملی اخیر نسبت به او پیشتاز است.

اما چندین علامت سوال در مورد سومین تلاش وی برای زمامداری کاخ سفید وجود دارد. رئیس جمهور سابق با چندین پرونده جنایی و چالش رد صلاحیت در کلرادو روبرو است که می‌تواند او را از تصدی پست منتخب در انتخابات منع کند.

جولی نورمن، استاد سیاست ایالات متحده در کالج لندن، به نیوزویک گفت: «انتخاب مجدد بالقوه دونالد ترامپ در سراسر جهان عواقبی خواهد داشت. در ایالات متحده، ما می‌توانیم شاهد چالش‌هایی برای انتخابات یا سیستم انتخاباتی باشیم - به‌ویژه اگر ترامپ دوباره در کالج انتخاباتی پیروز شود، اما اکثریت آرای مردمی را نبرد - و احتمالاً شاهد تشدید دو قطبی‌سازی تا مرزهایی جدید خواهیم بود.»

همچنین نگرانی‌هایی وجود دارد که دوره دوم ترامپ هنجارها و نهادهای دموکراتیک را بسیار بیشتر از دوره اول تضعیف کند، که پیامدهای بلندمدتی برای ایالات متحده در داخل، تصویر آمریکا در خارج از کشور و آینده دموکراسی در سراسر جهان خواهد داشت.

نورمن افزود که در تصویر سیاست خارجی، بازگشت ترامپ به کاخ سفید به طور قابل توجهی موضع فعلی آمریکا را نسبت به اوکراین، چین و خاورمیانه تغییر خواهد داد.

رئیس جمهور سابق مدعی شده است که جنگ در اوکراین را «در 24 ساعت» به پایان خواهد رساند، رویکردی سرد و گرم نسبت به پکن داشته و از دولت بایدن به دلیل کاهش تحریم‌ها علیه ایران انتقاد کرده است.

ترامپ علاوه بر تغییر احتمالی در سیاست خارجی آمریکا، متعهد شده است که مالکیت چین بر زیرساخت‌های حیاتی را ممنوع کند، حفاری نفت را افزایش دهد و بزرگترین عملیات اخراج مهاجران در تاریخ ایالات متحده را انجام دهد.

چت جی‌پی‌تی-۳: قیام ماشین‌ها

اوز آلاش، متخصص هوش مصنوعی و امنیت سایبری، به نیوزویک گفت: «واقعیت این است که انفجار در سال 2023 اتفاق افتاد و آن اکتشاف عمومی هوش مصنوعی بود. انتظار می‌رود که 2024 به طور گسترده در مورد کاربرد آن باشد.»

او افزود: «انتظار می‌رود که سازمان‌ها... استفاده از هوش مصنوعی، به ویژه هوش مصنوعی مولد را دو چندان کند، اما می‌توانیم شاهد توسعه بیشتر آن در سال 2024 باشیم.»

در سال 2023 شاهد گسترش نرم‌افزار هوش مصنوعی بودیم که می‌توانست متن و تصاویر را بر اساس دستورهای ساده تولید کند و همچنین برای ویرایش ویدیوها و یافتن الگوها در مجموعه‌های داده بزرگ مورد استفاده قرار گیرد. اما با هر استفاده مثبت از فناوری نوظهور، پتانسیل موارد منفی نیز وجود دارد و هوش مصنوعی در حال حاضر برای تولید اطلاعات نادرست، کلاهبرداری از افراد و سرقت ادبی استفاده می‌شود.

آلاش گفت: «مواردی که هوش مصنوعی می‌تواند برای آن‌ها اعمال شود و برای آن‌ها اعمال خواهد شد، بی پایان است.»

اما او هشدار داد که، به ویژه در محیط امنیت سایبری، در آینده نزدیک انتظار می‌رود که «انفجاری» در حملات با استفاده از هوش مصنوعی رخ دهد، و مجرمان از این فناوری برای تولید انبوه محتوا، مهندسی اجتماعی موثرتر و یافتن آسیب پذیری در سیستم‌های امنیتی استفاده کنند. با این حال، شرکت‌های امنیت سایبری نیز در حال حاضر از این فناوری برای پیش‌بینی رفتارهایی استفاده می‌کنند که می‌تواند منجر به حملات شود.

تحولات فناورانه اغلب به صورت منحنی سیگموئیدی صورت می‌گیرند: شروعی آهسته به دنبال انفجار ناگهانی نوآوری و سپس روندی ثابت. در نظر بگیرید که چگونه گوشی‌های هوشمند به سرعت از پاره آجر به دستگاه‌های ظریف و قدرتمند تبدیل شدند، اما اخیراً واقعاً تغییر چندانی نکرده‌اند.

آلاشی در پاسخ به این سوال که هوش مصنوعی از نظر توسعه در کجای این منحنی قرار دارد، گفت: «همه نشانه‌ها حاکی از آن است که ما در همان ابتدا هستیم، به‌ویژه زمانی که پتانسیل هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی را در نظر می‌گیریم و احتمالاً از نظر پذیرش این فناوری حتی عقبتر از آن هستیم.»

آلاش به جای نگرانی در مورد «این دیدگاه بدبینانه که ربات‌ها مشاغل مردم را می‌گیرند»، به شکاف رو به رشد بین «افرادی که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، و افرادی که مدتی طول می‌کشد آن را بپذیرید» را پیش‌بینی می‌کند.

او گفت: «مردم شغل خود را به هوش مصنوعی از دست نخواهند داد. مردم شغل خود را به افرادی از دست خواهند داد که هوش مصنوعی را درک می‌کنند و با استفاده از آن راحت هستند.»

پیامدهای اقلیمی

در حالی که تأثیرات تغییرات آب و هوایی به خوبی درک شده است، تعیین زمان و چگونگی تبدیل آنها به رویدادهایی فاجعه آمیز دشوارتر است. اما بر اساس روال چند سال گذشته، در سال 2024 ممکن است خشکسالی، آتش سوزی و طوفان‌های ویرانگری رخ دهد.

برخی از تأثیرات تغییرات آب و هوایی که من انتظار دارم در سال جاری شاهد آن باشم، برخی رویدادها [های] شدید هستند. کریس بریرلی، استاد علوم آب و هوا در کالج لندن، به عنوان نمونه به طوفانی اشاره کرد که باعث شکسته شدن دو سد شد و باعث آب گرفتگی در شهری در لیبی شد.

خشکسالی کانال پاناما

بریرلی گفت: «ما انتظار داریم که وقایع آب‌و‌هوایی بدتر شوند.» افزایش دمای جهانی انرژی بیشتری را به اقلیم وارد می‌کند و به نوسانات بیشتر در سیستم‌های آب و هوایی می‌انجامد- به این معنی که امواج گرما به سمت قطب‌های زمین دورتر می‌شوند و سرما به استوا نزدیک می‌شود. بریرلی درباره موج گرما گفت: «از برخی جهات، ما [در سال 2023] خوش شانس بودیم. فکر نمی‌کنم بتوانیم تصور کنیم که سال آینده به این اندازه خوش شانس خواهیم بود.»

این دانشمند آب و هوا گفت که او «نگران خشکسالی‌های شدید» است و به یکی از آن‌ها در تابستان گذشته اشاره کرد که باعث کاهش سرعت کشتیرانی جهانی از طریق کانال پاناما شد. او گفت: «اگر خشکسالی ادامه یابد، ممکن است شاهد محدودیت جدی برای دسترسی از طریق کانال پاناما باشیم که در صورت وقوع، پیامدهای اقتصادی بسیار جدی خواهد داشت.»