مرکز آمار ایران در تازهترین گزارش خود وضعیت گذران وقت خانوار در بهار ۱۴۰۴ را منتشر کرده است. این آمار نشان میدهد زمان اشتغال و یادگیری مردم در بهار امسال نسبت به زمستان سال گذشته کاهش یافته و بیشتر وقت روزانه مردم صرف فراغت شده است.
کاهش ساعات یادگیری و اشتغال در بهار
بررسی آمارهای گذران وقت در بهار امسال نشان میدهد میزان ساعات یادگیری و اشتغال نسبت به زمستان کاهش پیدا کرده است. برای مثال میانگین اشتغال روزانه برای دریافت مزد در زمستان معادل ۲ ساعت و ۴۸ دقیقه بوده که با کاهش به ساعت و ۳۵ دقیقه در بهار امسال رسیده است. همچنین یادگیری روزانه که در زمستان معادل ۴۰ دقیقه بوده به ۲۴ دقیقه در بهار کاهش یافته است.
این وضعیت برای مردان و زنان نیز به تفکیک رخ داده است. آمار گذران وقت مردان حاکی از آن است که میزان اشتغال برای دریافت مزد در بهار ۱۸ دقیقه کاهش پیدا کرده و ۴ ساعت و ۳۷ دقیقه رسیده است. مدت زمان یادگیری نیز از ۳۹ دقیقه در زمستان به ۲۲ دقیقه در بهار افول کرده است.
وضعیت زنان نیز چندان متفاوت نبوده است. میزان اشتغال آنها ۸ دقیقه کاهش یافته و میزان یادگیری با ۱۵ دقیقه افت مواجه شده است.

البته باید دقت داشت که آمارهای مربوط به بهار امسال دو نقطه زمانی مهم را در خود دیده است. اولی مربوط به عید بوده که به طور طبیعی میانگین ساعات کاری را کاهش میدهد. دومین بازه زمانی مهم مربوط به جنگ ۱۲ روزه در انتهای بهار امسال بوده که باعث کاهش ساعات کاری شده است.
بازه زمانی که در بهار صرف کار و یادگیری نشده منجر به افزایش معاشرت، مشارکتهای اجتماعی و کارهای مربوط به منزل نیز نشده است. طبق این آمار، بیشتر زمان مازاد به «فرهنگ، فراغت، رسانههای گروهی و تمرینهای ورزشی» و «رسیدگی و خودمراقبتی» اختصاص یافته است.
بررسی گذران وقت گروه فعال و غیرفعال اقتصادی
به طور کلی این آمار نشان میدهد افراد شاغل ۷ ساعت و ۱۰ دقیقه از روز خود را صرف کار در ازای دریافت مزد کردهاند. این گروه تنها ۴ دقیقه برای یادگیری خود صرف کرده و بیشتر زمان خود را پس از کار، صرف «فرهنگ، فراغت، رسانههای گروهی و تمرینهای ورزشی» کردهاند.
از سوی دیگر افراد بیکار حدودا معادل مدت زمان اشتغال یک فرد شاغل، زمان خود را صرف «فرهنگ، فراغت، رسانههای گروهی و تمرینهای ورزشی» کردهاند. میزان زمان یادگیری برای این گروه تنها ۱۷ دقیقه در روز بوده است. باید به این نکته دقت داشت که افرادی که در دستهبندی بیکار قرار میگیرند جویای کار هستند اما کار مدنظر خود را پیدا نکردهاند. لذا انتظار سهم بیشتر زمان یادگیری برای یافتن شغل در جامعه وجود دارد که محقق نشده است.

وضعیت گروه غیرفعال که افراد خارج بازار کار را شامل میشود متنوع است. برای مثال در این گروه محصلین قرار دارند که ۴ ساعت و ۶ دقیقه از روز خود را صرف یادگیری و ۵ ساعت و ۱۶ دقیقه از روز خود را صرف فراغت میکنند.
یکی دیگر از اعضای گروه غیرفعال، افراد خانهدار هستند. طبق دادههای مرکز آمار، این گروه ۵ ساعت و ۲۶ دقیقه از روز خود را خدمات خانگی بدون مزد برای اعضای خانواده میکنند. پس از آن نزدیک به ۴ ساعت زمان آنها صرف «فرهنگ، فراغت، رسانههای گروهی و تمرینهای ورزشی» میشود که در مقایسه با سایر گروهها نسبتا پایین است.
پس از گروه فعال بیکار ، بیشترین میزان زمان فراغت مربوط به «افراد دارای درآمد اما بدون کار» است. این گروه ۶ ساعت و ۲۹ دقیقه از زمان خود را صرف «فرهنگ، فراغت، رسانههای گروهی و تمرینهای ورزشی» کردهاند. پس از آن برای هرکدام از فعالیتهای «خدمات خانگی» و «معاشرت و ارتباطات» ۲ ساعت در روز گذران وقت داشتهاند.