به گزارش اکوایران، تحلیلگران منطقه‌ای معتقدند سقوط حکومت بشار اسد در سوریه دروازه‌ای را به سوی پویایی‌های جدید در خاورمیانه گشوده است، به‌طوری‌که ترکیه احتمالا برتری پیدا خواهد کرد، قدرت منطقه‌ای تهران ایران با چالش‌های جدیدی مواجه خواهد بود و به تبع آن، عراق احتمالا آزادی عمل بیشتری خواهد داشت.

به نوشته وبسایت اوراسیا ریویو، خاندان اسد، که از جامعه علوی، شاخه‌ای از اسلام شیعه بود، ۵۴ سال در سوریه در قدرت بود، ابتدا با حافظ اسد پدر و سپس با بشار اسد، پسر او. تحلیلگران منطقه‌ای می‌گویند سقوط این حکومت یک تغییر بنیادین در سیاست‌های خاورمیانه به‌شمار می‌رود.

سینان اولگن، پژوهشگر ارشد کارنگی اروپا، این تحولات را به‌عنوان «یک زمین‌لرزه سیاسی» با پیامدهای وسیع منطقه‌ای توصیف کرد.

اولگن گفت: «اساساً، اکنون شاهد ظهور دولتی در سوریه هستیم که ممکن است بعد از ۵۰ سال، به‌طور جدی از نظر سیاسی به ترکیه نزدیک‌تر از ایران باشد. این یک تغییر پایدار در توازن قدرت منطقه‌ای است که یکی از دلایلی است که سقوط اسد با چنین شور و شوقی در آنکارا، پایتخت ترکیه، مورد استقبال قرار گرفته است.»

الی گرانمایه، معاون برنامه خاورمیانه در شورای روابط خارجی اروپا، گفت که حملات اسرائیل به دارایی‌های ایران در سوریه و حزب‌الله در لبنان و همچنین حمله اسرائیل به ایران، «لحظه‌ای برای محاسبه معادلات منطقه‌ای» تازه است.

او افزود: «ایران قطعاً در موقعیت دفاعی قرار دارد. به نظر می‌رسد اکنون زمان بازنگری استراتژیک در خصوص این است که سیاست‌های داخلی و خارجی این کشور از این پس به کدام سمت خواهد رفت.»

ایران اسراییل محور مقاومت

گرانمایه مدعی شد که با توجه به وضعیت آسیب‌دیده منطقه‌ای ایران و افول پروژه محور مقاومت در سوریه، لبنان، عراق و یمن، احتمالا چهره‌های برجسته استراتژیست و سیاست‌گذار نظامی احتمالاً با افراد جدیدی جایگزین خواهند شد.

او افزود که احتمالاً گفته می‌شود که پروژه احاطه اسرائیل با حلقه‌ای از آتش، «به انجام رسیده است» و ایران به دنبال برنامه‌های جدیدی برای مقابله با واقعیت جدیدی است که با آن مواجه است.

حارث حسن، پژوهشگر ارشد غیرمقیم در مرکز کارنگی خاورمیانه، گفت: «عراق آخرین پایگاه برای محور مقاومت ایران است»، اما این وضعیت نیز ممکن است تغییر کند.

او گفت: «بنابراین ایران ممکن است تلاش کند تا با قدرت بیشتری ار این نفوذ دفاع کند، اما این گونه که می‌بینیم، توازن قدرت به شدت تغییر کرده است و احتمالا دولت عراق آزادی عمل بیشتری پیدا کرده است.»

حسن افزود که ترس‌ها در خصوص احتمال تشکیل یک دولت اسلامی در سوریه، نگرانی‌هایی را برای همسایگان آن و همچنین کشورهای تاثیرگذار منطقه‌ای مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی به‌وجود آورده است.

او ادامه داد: «این می‌تواند به عراق نفوذ جدیدی بدهد»، چرا که دارای مرز طولانی با سوریه است و روابط مرزی قوی بین دو کشور وجود دارد.

حسن همچنین گفت در حالی که تحولات منطقه همچنان در حال شکل‌گیری است، این تغییرات ممکن است راهی برای عراق فراهم کند تا از زیر نفوذ متنفذان بیرون بیاید.