دنیایی از هرج و مرج؛ چرا معامله‌گری ترامپ در جهان شکننده امروز جواب نمی‌دهد؟

به گزارش اکوایران، دونالد ترامپ در دوره دوم خود قوی‌تر و مسلط‌تر از زمانی خواهد بود که هشت سال پیش برای ریاست‌جمهوری سوگند یاد کرد. با این حال، دنیایی که در انتظار او است، بسیار متفاوت و تهدیدآمیزتر از زمانی است که او چهار سال پیش کاخ سفید را ترک کرد.

به نوشته واشنگتن پست، به نظر می‌رسد که تمرکز اصلی ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری خود بیشتر معطوف به جبهه داخلی باشد. اخراج میلیون‌ها مهاجر غیرمجاز یکی از وعده‌های اصلی کمپین او بود و انتصاب‌های اولیه او نشان می‌دهند که او به این اولویت جدی نگاه می‌کند. این تلاش با سؤالات عملی و سیاسی زیادی همراه است.

پرداختن به اقتصاد داخلی از طریق کاهش مالیات‌ها، کاهش هزینه‌ها و تغییرات نظارتی یکی دیگر از وعده‌های کلیدی او بود. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که اقتصاد - عمدتاً تورم - بیشتر از سایر مسائل در پیروزی ترامپ بر معاون رئیس‌جمهور کامالا هریس تأثیرگذار بود. با این حال بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که برنامه اقتصادی ترامپ - تعرفه‌ها و تمدید کاهش مالیات‌ها - می‌تواند منجر به یک دور جدید از تورم و افزایش بدهی‌ها شود. اخراج‌ها نیز می‌تواند بر اقتصاد تأثیر منفی بگذارد.

ترامپ همچنین قول داده است که خدمات عمومی را تحت کنترل درآورد. ابتکاری که شامل کاهش هزینه‌ها و یافتن ناکارآمدی‌ها خواهد بود و توسط کارآفرین میلیاردر ایلان ماسک و رقیب سابق ترامپ، ویوک راماسوامی، رهبری می‌شود. این دو برنامه‌های بزرگی دارند و به نظر می‌رسد که مورد تأیید رئیس‌جمهور منتخب هستند. با این حال، آن‌ها قبل از اینکه بتوانند فراتر از تغییرات نمادین به نتیجه‌ای برسند، با چالش‌های متعددی مواجه‌اند.

دنیایی از هرج و مرج

با این حال، ترامپ ممکن است به سرعت وارد چالش‌های سیاست خارجی شود. او با دنیایی از هرج و مرج و درگیری روبرو خواهد بود: جنگی طولانی در اوکراین با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه که از همیشه خصمانه‌تر است، و خاورمیانه که پس از بیش از ۱۵ ماه جنگ همچنان در آشوب به سر می‌برد، با ایران زخم خورده، سوریه بدون بشار اسد و اسرائیل که از نظر نظامی جسورتر شده اما به دلیل رفتارهایش در جنگ غزه وجهه بین‌المللی‌اش آسیب دیده است.

چین چالش‌های دیگری را برای ترامپ پیش می‌آورد، کسی که تهدید به اعمال تعرفه‌های جدید بر کشوری با مشکلات اقتصادی جدی و امیال نظامی رو به رشد کرده است. به عنوان نشانه‌ای از نیت‌های خود، ترامپ قصد دارد دولت آینده خود را با افرادی که نسبت به چین تخاصمی هستند، پر کند. در همین حال، دولت‌های کشورهای کلیدی متحد آمریکا در اروپا، به ویژه فرانسه و آلمان، ضعیف شده‌اند و احزاب راست‌گرای پوپولیست در حال صعود هستند.

ترامپ به عنوان یک معامله‌گر به خود می‌بالد. رویکرد او در سیاست خارجی در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش بیشتر به نظر می‌رسید که شخصی باشد تا استراتژیک. او ترجیح می‌دهد با مستبدان تعامل کند تا اینکه با ائتلاف‌های سنتی کار کند. اما در دوره دوم خود، او احتمالاً سخت‌تر خواهد توانست با کسانی مانند پوتین، شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین و رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون که به گفته ترامپ «نامه‌های عاشقانه» برای او ارسال کرده بود، همکاری کند.

دانیل بنجامین، رئیس آکادمی آمریکایی در برلین، گفت یکی از بزرگ‌ترین تغییرات از زمانی که ترامپ آخرین بار در مقام ریاست‌جمهوری بود، چیزی است که او آن را «محور تجدیدنظرطلبان» می‌نامد، که شامل روسیه، چین، ایران و کره شمالی است. بنجامین گفت: «این اکنون یک واقعیت سخت و استوار است.»

یکی از دیپلمات‌های پیشین اروپایی به شرط ناشناس ماندن گفت: «این مثل دوران جنگ سرد قدیمی نیست، اما می‌توان یک الگوی جهانی از کشمکش و تنش را مشاهده کرد.» در چنین محیطی، رقبای ترامپ کمتر تمایل دارند تا توافق‌های کوتاه‌مدت که به نفع رئیس‌جمهور جدید باشد، انجام دهند.

بنجامین گفت: «برنامه قدیمی ترامپ این بود که می‌گفت در هر روزی می‌تواند یک توافق شگفت‌انگیز با هرکدام از این رهبران به دست آورد و بهترین دوست یک رهبر مخالف باشد. به یاد داشته باشید که دیپلماسی عجیب شخصی او با کیم جونگ اون چگونه بود. این دیگر کافی نیست.»

ایوو دالدر، مدیر اجرایی شورای جهانی شیکاگو و سفیر پیشین ایالات متحده در ناتو، گفت: «مسئله بزرگ این است که روسیه با غرب در جنگ است.» او گفت که پوتین بر تسلط بر اوکراین متمرکز است و هدف بلندمدت او بازپس‌گیری موقعیت استراتژیک روسیه است که در پایان جنگ سرد از دست رفته بود.

دالدر افزود: «این به این معناست که پوتین شخصیت بسیار متفاوتی شده است. بیشتر منزوی شده است. بیشتر روی یک هدف متمرکز است تا زمانی که ترامپ آخرین بار با او ملاقات کرد.»

اولین آزمون

جنگ در اوکراین می‌تواند اولین آزمون برای ترامپ باشد، با توجه به وضعیت میدانی در آنجا، خستگی نیروهای اوکراینی که دچار کمبود منابع شده‌اند و کاهش حمایت در ایالات متحده، به‌ویژه در میان جمهوری‌خواهان، برای ادامه کمک به کی‌یف.

ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی گفت که او می‌تواند در یک روز یک توافق برای پایان دادن به جنگ به دست آورد، نوعی اغراق که برای آن معروف است. اما واقعیت متفاوت است. نگرانی تحلیلگران اروپایی این است که پوتین خواسته‌های حداکثری خواهد داشت و ترامپ که مشتاق به رسیدن به یک توافق است، ممکن است بیش از حد امتیاز بدهد.

تحرکات احتمالی ترامپ در قبال اوکراین نگرانی‌های زیادی را در میان متحدان ایالات متحده در اروپا به وجود آورده است که در ابتدا بخشی از ائتلافی بودند که توسط جو بایدن تشکیل شده بود و در مورد آنچه که اتفاق می‌افتد، نگرانی‌های امنیتی خود را دارند. آیا ترامپ اوکراینی‌ها را با توافقی که عملاً حاکمیت آن‌ها را از بین می‌برد، قربانی خواهد کرد؟ آیا ممکن است اوکراین مجبور شود بخشی از اراضی خود را واگذار کند، اما در عوض ضمانت‌هایی دریافت کند که آن‌ها را به غرب متصل کند؟

ترامپ فرصتی دارد تا نقش خود را در بازسازی خاورمیانه ایفا کند، اما حداقل دو سوال بزرگ وجود دارد. اول اینکه، تا چه اندازه دست اسرائیل را باز خواهد گذاشت به گونه‌ای که بایدن نداد؟ دوم، رویکرد او نسبت به ایران چه خواهد بود؟ آیا او فرصتی برای مذاکره خواهد دید یا رویکردی سخت‌تر اتخاذ خواهد کرد؟ انتخاب او برای سفیر اسرائیل، مایک هاکابی، فرماندار پیشین آرکانزاس که به شدت طرفدار اسرائیل است، به عنوان نشانه‌ای تعبیر شده است که او ممکن است بیشتر از بایدن در برابر خواسته‌های بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، تسلیم شود.

میل به تغییر دادن اروپا

ترامپ با ورود به دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش با تعدادی از متحدان ایالات متحده مواجه است که تضعیف شده و درگیر مشکلات داخلی هستند. امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در ماه‌های اخیر مجموعه‌ای از شکست‌های سیاسی را تجربه کرده است. در آلمان، ائتلاف دولت اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، فروپاشیده و انتخابات جدیدی در پیش است. دولت کره جنوبی پس از برکناری رئیس‌جمهور یون ساک یئول در آشوب است. جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، استعفا داده است و حزبش حمایت زیادی در میان مردم ندارد.

در آلمان و فرانسه، احزاب دست‌راستی در حال تقویت هستند و ایلان ماسک اخیراً با انتشار مقاله‌ای در روزنامه، جنجال‌برانگیز شد و حزب ای‌اف‌دی (Alternative for Germany) را «آخرین جرقه امید» در این کشور نامید. در بریتانیا، ماسک به شدت از کایر استارمر، نخست‌وزیر، انتقاد کرده و با حزب پوپولیستی راست افراطی «حزب اصلاحات» رابطه برقرار کرده است. نایجل فاراژ، رهبر این حزب که متحد ترامپ است، حتی از ماسک خواسته که از حزبش حمایت مالی کند.

اروپایی‌ها امروز ترامپ را متفاوت از ابتدای دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش خواهند دید. پیروزی دوم او برای بسیاری از تحلیلگران اروپایی تعجب‌آور بود و برنامه او حالا از همیشه جدی‌تر گرفته شده است. انتقادهای ترامپ از ناتو همچنان یک نگرانی جدی است و احتمال وضع تعرفه‌های جدید به شدت برای متحدان اروپایی ایالات متحده نگران‌کننده است.

در میان تحلیلگران سیاست خارجی، احساسی وجود دارد مبنی بر اینکه ترامپ در دوره دوم خود آمادگی بیشتری دارد تا اولویت‌های سیاست خارجی خود را اجرایی کند. آن‌ها می‌گویند که ترامپ با داشتن برخی دارایی‌های مشخص، توانایی بیشتری برای شکل‌دهی به رویدادهای جهانی خواهد داشت، اما شاید فضای کمتری برای فخر فروشی داشته باشد. همانطور که رابین نیبلت، پژوهشگر برجسته در چتم هاوس، یک اندیشکده مستقر در لندن، اشاره کرده است، در دنیای خطرناک‌تر، «ممکن است هزینه انداختن وزن سیاسی به این سو و آن سو برای ترامپ بیشتر باشد».