به گزارش اکوایران، آشفتگی تجاری باعث شده متحدان آمریکا بیش از پیش به یکدیگر نزدیک شوند و در عین حال از ایالات متحده فاصله بگیرند. همزمان، اتحادیه اروپا در تلاش است خود را در مرکز نقشه جدید تجارت جهانی قرار دهد.
این بلوک (اتحادیه اروپا) این هفته مطلع شد که واشنگتن از اول اوت، آن را مشمول تعرفههای ۳۰ درصدی خواهد کرد. اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اجرایی اتحادیه اروپا، در پاسخ متعهد شد که مذاکرات را ادامه دهد. او همچنین صراحتاً اعلام کرد اتحادیه اروپا هرچند تا اوایل اوت هرگونه اقدام تلافیجویانه را به تعویق میاندازد، در عین حال به تدوین طرحهایی برای واکنش قاطع ادامه خواهد داد.
به گزارش نیویورکتایمز، اما این تمام استراتژی نبود. اروپا، مانند بسیاری از شرکای تجاری آمریکا، به دنبال دوستان قابلاعتمادتر هم هست. فون در لاین روز یکشنبه در بروکسل، در کنفرانس خبری مشترک با رئیسجمهور اندونزی، پرابوو سوبیانتو، گفت: «ما در دوران پرتلاطمی زندگی میکنیم. وقتی بیثباتی اقتصادی با ناپایداری ژئوپولیتیک همزمان میشود، شرکایی مثل ما باید بیش از گذشته به هم نزدیک شوند.»
در حالی که رئیسجمهور ترامپ تهدید میکند تعرفههای سنگینی علیه بسیاری از کشورها، از جمله اندونزی، وضع کند، اتحادیه اروپا در حال تلاش برای کاهش موانع تجاری و تعمیق روابط اقتصادی است. فون در لاین گفت: «در دوران دشوار، برخی به درون خود عقبنشینی میکنند و بهسوی انزوا و تکهتکه شدن میروند.» سپس با پیامی ضمنی خطاب به رهبران جهانی که از تعرفههای ترامپ شوکه شدهاند، افزود: «شما همیشه اینجا مورد استقبال هستید و میتوانید روی اروپا حساب کنید.»
این «صفحه نمایش دوگانه» بهتدریج عادی شده است: در یک سو، ایالات متحده با نابود کردن هفتهها مذاکرات دشوار و تشدید تهدیدات تعرفهای، بیثباتی ایجاد میکند؛ در سوی دیگر، اتحادیه اروپا با ۲۷ عضو و سایر شرکای تجاری آمریکا در حال ایجاد پیوندهای نزدیکتر و زمینهسازی برای یک نظام تجاری جهانی است که هرچه کمتر حول یک ایالات متحده غیرقابلپیشبینی میچرخد.
پرابوو روز یکشنبه گفت: «ما در جنوبشرقی آسیا، بهویژه اندونزی، اروپا را بازیگری بسیار بسیار مهم در تأمین ثبات جهانی میدانیم».فاصله گرفتن از ایالات متحده کار دشواری است و پرابوو پیشبینی کرد که آمریکا همیشه یک رهبر جهانی باقی خواهد ماند. آمریکا بزرگترین اقتصاد جهان، بازاری مصرفی پررونق و فناوریها و خدمات پیشرفته را در اختیار دارد. اما بسیاری از شرکای تجاری آمریکا احساس میکنند چاره دیگری ندارند جز اینکه تنوعبخشی کنند. و هرچند تغییر روابط تجاری دشوار است، بازگرداندن آنها پس از بازآرایی کامل حتی دشوارتر خواهد بود. این همان چیزی است که اکنون در حال وقوع است.

مذاکرهکنندگان اتحادیه اروپا ماهها با همتایان آمریکایی خود گفتگو کرده بودند. تا اواسط هفته، بروکسل امیدوار بود که دستکم در حال رسیدن به چارچوبی برای توافق است. اتحادیه اروپا تعرفه پایه ۱۰ درصدی را میپذیرفت، اما بهدنبال استثناهایی برای بخشهای کلیدی بود. اما ترامپ روز پنجشنبه اشاره کرد که این بلوک که یکی از مهمترین شرکای تجاری آمریکاست، نامهای دریافت خواهد کرد که در آن نرخ تعرفهای فراگیر و گسترده تعیین شده است.
کاخ سفید روز جمعه رسماً به مقامات اتحادیه اروپا اطلاع داد که همه برنامههای با دقت طراحیشده آنها از بین رفته است. روز شنبه، عموم مردم از طریق حساب کاربری ترامپ در شبکههای اجتماعی باخبر شدند که این بلوک مشمول تعرفه ۳۰ درصدی خواهد شد. ترامپ همزمان اعلام کرد که تعرفهای مشابه را بر کالاهای وارداتی از مکزیک اعمال خواهد کرد. نرخ تعرفه برای کانادا کمی بالاتر و معادل ۳۵ درصد است. کشورهایی مانند تایلند (۳۵ درصد)، بنگلادش (۳۵ درصد) و برزیل (۵۰ درصد)، به همراه دهها شریک تجاری دیگر ایالات متحده نیز ظاهراً به سرنوشتی مشابه دچار خواهند شد. ترامپ پیشتر از برخی تهدیدات تعرفهای خود عقبنشینی کرده و نشان داده که حاضر است این تعرفهها را پیش از موعد اجرایی در اول اوت کاهش دهد و اتحادیه اروپا و دیگر اقتصادها آمادهاند مذاکرات را ادامه دهند. اما فضا بهشکل فزایندهای خصمانه شده است.
مجتبی رحمان، مدیر اروپای گروه اوراسیا، گفت: «ترامپ در حال بهرهبرداری از بیثباتی است تا شرکای تجاری را وادار به امتیازدهی کند.» او آخرین اعلانهای ترامپ را «تغییر کامل قواعد بازی» خواند.
اعلام ترامپ در روز شنبه بهشدت درخواستها در اروپا برای اقدام تلافیجویانه قاطع را تشدید کرد. براندو بنیفی، رئیس هیات روابط با ایالات متحده در پارلمان اروپا، گفت: «ترامپ در تلاش است اروپا را تقسیم و مرعوب کند.»

اما خانم فون در لاین روز یکشنبه اعلام کرد اتحادیه اروپا تا اوایل اوت صبر خواهد کرد تا تعرفههای تلافیجویانه از پیش آماده شده اجرایی شود. این تعرفهها تقریباً ۲۵ میلیارد دلار کالا را پوشش میدهد. این اقدامات قبلاً یکبار به حالت تعلیق درآمده بودند و قرار بود صبح سهشنبه اجرایی شوند. فون در لاین گفت: «همزمان، به آمادهسازی اقدامات تلافیجویانه بیشتر ادامه خواهیم داد.» اقدام متقابل فقط اولین گام خواهد بود؛ نزدیکتر شدن به متحدان بیرونی در بلندمدت میتواند معنای عمیقتری داشته باشد.
از زمانی که فشار ترامپ برای بازچینی نظام تجاری از فوریه آغاز شد، اتحادیه اروپا بهشدت در تلاش بوده است توافقهای تجاری جدیدی منعقد و روابط موجود را تعمیق کند.
کانادا و اتحادیه اروپا به یکدیگر نزدیکتر شدهاند. بریتانیا و اتحادیه اروپا، پنج سال پس از خروج رسمی بریتانیا از اتحادیه، نوعی آشتی را تجربه کردهاند. اتحادیه در حال تلاش برای توسعه روابط تجاری نزدیکتر با هند و آفریقای جنوبی و همچنین کشورهایی در سراسر آمریکای جنوبی و آسیا است. البته اتحادیه اروپا تنها قدرت جهانی نیست که چنین راهبردی را در پیش گرفته است. کانادا نیز به جنوبشرقی آسیا نزدیکتر شده و برزیل و مکزیک نیز برای تعمیق روابط خود تلاش میکنند.
حتی ایده ایجاد ساختارهای تجاری بدون حضور ایالات متحده و چین هم مطرح شده، کشوری که بهطور گسترده متهم است با کارخانههای خود باعث مازاد تولید و اشباع بازارهای جهانی با کالاهای ارزان شده است.
فون در لاین اخیراً پیشنهاد کرد اروپا میتواند همکاری جدیدی میان این بلوک و یک گروه تجاری ۱۱ کشوره به اضافه ژاپن، ویتنام و استرالیا را پیگیری کند؛ گروهی که آمریکا و چین در آن حضور ندارند.

تحلیلگران میگویند یک پرسش کلیدی این است که آیا متحدان آمریکا پا را فراتر خواهند گذاشت؟ بهجای صرفاً افزایش همکاری با یکدیگر و کنار گذاشتن آمریکا، آیا ممکن است واقعاً متحد شوند تا در برابر ایالات متحده بایستند؟
جیکوب فانک کرکگارد، عضو ارشد اندیشکده بروگل در بروکسل، گفت اقتصادهای بزرگ میتوانند به هماهنگی اقدامات تلافیجویانه خود علیه آخرین موج تعرفههای ترامپ فکر کنند. اتحاد آنها میتواند قدرت چانهزنی بیشتری فراهم کند. او گفت: «من بررسی برای یافتن نشانههای هماهنگی را آغاز میکردم. این منطقیترین اقدام است.»