دلار رشد کرده و مورد استقبال قرار گرفته است ولی به نظر می‌رسد این رشد دلار به خاطر علاقه به این واحد پولی نبوده است، بلکه بیزاری نسبت به پول‌های رقیب در حال افزایش است.

 شاخص دلار در برابر شش ارز مهم دنیا، در بالاترین سطح ۲۰ سال اخیر قرار دارد. بدترین عملکرد را نیز پوند، یورو و ین داشته‌اند. هر حرکت تازه رو به بالای دلار باعث ایجاد سوالات بزرگی می شود. اول اینکه چه چیزی باعث حرکت صعودی دلار شده است؟

بیشتر افزایش های اخیر به خاطر تفاوت سیاست پولی آمریکا با سایر کشورهاست، با آغاز سال جدید آمریکا برای مقابله با تورم مصمم‌تر شد. افزایش متوالی نرخ بهره و انتظارات برای بیشتر شدن آن،دلار را به ارزی پر بازده تبدیل کرده است. نرخ های بهره بالا  نیز باعث جذب سرمایه از سراسر جهان می شود که خودش به نوبه خود دلار را بالا برده است.

در مواجهه با نا آرامی‌ها نیز دلار پناهگاه سرمایه‌هاست، سرمایه گذاران هنگامی که می ترسند دلار نگه داری می کنند.

 قیمت های بالای نفت و گاز عموما برای واردکنندگان انرژی مانند اروپا بد است، اما صادرکنندگان انرژی مانند آمریکا از آن سود می‌برند. تعداد انگشت شمار ارزهایی که در سال جاری با دلار همگام بوده اند یا از آن پیشی گرفته اند، ارز کشورهای تولیدکننده انرژی هستند.

آمریکا جایگاه خودش را به عنوان کشوری با رشد اقتصادی ثابت کرده و به همین دلیل هم دلار، چنین جایگاهی پیدا کرده است. شاخص مدیران خرید نشان می دهد که اقتصاد اروپا در ماه آگوست کوچک تر شده و اروپا در حال نزدیکی به رکود است.

 رونق اقتصادی در آسیا هم در حال فروکش است، رشد کند صادرات در چین جدیدترین چالش اقتصادی این کشور است که دلیل آن بحران مسکن و محدودیت های کرونایی ناشی از سیاست کووید صفر است.

مشکل چین در سراسر آسیا به چشم می خورد. تولید صنعتی در کره جنوبی ، تایوان و ژاپن در ماه جولای به شدت کاهش پیدا کرده است و هزینه های بالای انرژی نیز مشکل را بیشتر کرده است، در این شرایط ارزهای کشورهای آسیایی در مقابل دلار کم جان شده اند. 

در ژاپن که سیاست بانک مرکزی همچنان نرخ پائین بهره است، ین کمترین سطح در ۲۴ سال گذشته را تجربه کرده است و هم اکنون مقامات اشاره کرده‌اند که ممکن است برای توقف کاهش ین مداخله کنند. در چین هم اقدامات جدیدی برای حمایت از یوان صورت گرفته است.

آیا دلار قوی یک مشکل است؟

قدرت دلار باعث درمان رشد نامتعادل در اقتصاد جهان می شود، زیرا در هنگامی که دلار قوی تر است. صادرکنندگان اروپایی و آسیایی نسبت به تولیدکنندگان داخلی بازار آمریکا برتری پیدا می کنند.

در عمل ولی یک دلار قوی اوضاع جهان را بدتر می‌کند و اعتبار اقتصادها در جهان را کاهش میدهد، زیرا کشورها و شرکت های خارج از مرزهای آمریکا به دلار وام میگیرند ولی بازپرداخت بدهی ها از محل درآمدهای ارزهای محلی گران تر و سخت تر میشود. برای بسیاری از اقتصادهای بازارهای نوظهور، هزینه بالاتر استقراض دلاری بیشتر از افزایش صادرات آن ها به خاطر ارز ضعیف تر است.

 استیو انگلنر از بانک استاندارد چارترد می گوید که قدرت دلار حتی برای کشورهای ثروتمند نیز ممکن است یک موهبت نباشد و در حالیکه هزینه استقراض ندارند اما با بهبود درآمد هم روبرو نشوند، به عنوان مثال صادرات  اروپا به دلیل اختلالات انرژی در تنگنا قرار دارد و به همین خاطر اروپا نمی تواند از مزیت رقابت کامل ناشی از نرخ ارز کمتر در مقابل آمریکا استفاده کند.

آیا دلار ضعیف خواهد شد؟

 برای این مسئله نیاز است سه شرط رؤیت شود؛ اول باید شکاف رشد جهانی اقتصاد کم و ضعیف شود، رکود در اقتصاد آمریکا کارساز نیست، زیرا یک رکود سراسری در اقتصاد جهانی، دلار را تقویت خواهد، (اگرچه ین هم در این شرایط ممکن است تقویت شود)، آنچه مورد نیاز است بهبود رشد اقتصادی در خارج از آمریکا است. 

شرط دوم کاهش سریع فشار قیمت و دستمزد در آمریکا است. این اتفاق به فدرال رزرو اجازه می دهد انقباض پولی را کاهش دهد که موجب کاهش بازدهی دلار و تضعیف اسکناس سبز می شود.  

شرط سوم هم که برای  ضعیف شدن دلار نیاز است اخبار خوب از انرژی در جهان است در غیاب این خبر کاهش فاصله رشد اقتصادی آمریکا و اروپا سخت به نظر می رسد.

هیچکدام از این شرایط احتمالا به زودی دیده نخواهد شد و تا زمانی که آن ها هستند دلار قوی خواهد ماند آن هم فقط به این دلیل که ین، یورو و بقیه بسیار ضعیف تر هستند. 

منبع:اکونومیست

همچنین ببینید؛ 

ایران سمت روسیه باشد یا اروپا؟