بورل: پیشنهاد نهایی اروپا برای احیای برجام روی میز است

به گزارش اکوایران، جوزپ بورل، نماینده عالی سیاست‌خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا در مقاله‌ای مهم برای روزنامه فایننشال‌تایمز نوشت: «اکنون زمان تصمیم‌گیری است که آیا می‌خواهیم توافق هسته‌ای ایران را نجات دهیم یا خیر». 

بورل با بیان اینکه «من به این نتیجه رسیده‌ام که فضا برای مصالحه‌های مهم دیگر تمام شده است» می‌نویسد: اکنون متنی را روی میز گذاشته‌ام که با جزئیات دقیق به لغو تحریم‌ها و همچنین اقدامات هسته‌ای می‌پردازد ... اتحادیه اروپا پیشنهاد نهایی که منعکس کننده بهترین شرایط ممکن برای آمریکا و ایران جهت احیای برجام را  ارائه کرده است. ایران سخت مذاکره کرد، در برابر فشار حداکثری مقاومت کرد و به یک توافق منصفانه دست یافت. وقت آن است که آن را تصاحب کنید.

جوزپ بورل همچنین با ابراز امیدواری نسبت به اینکه «یک توافق بازسازی شده نشان خواهد داد که توافقات بین المللی متعادل در زمان های آشفته امکان پذیر است»، هشدار می‌دهد: اگر توافق منتفی شود، ما در معرض خطر یک بحران هسته‌ای خطرناک هستیم که در برابر دورنمای افزایش انزوای ایران و مردم آن قرار دارد.

فشار حداکثری شکست خورد

این دیپلمات ارشد اروپایی در مقاله خود آورده است: هفت سال پیش، پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد، آلمان، ایران و نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و سیاست امنیتی، یک توافق دیپلماتیک مهم منعقد کردند. برنامه جامع اقدام مشترک نتیجه سالها دیپلماسی شدید در مورد برنامه هسته‌ای ایران بود و مورد تایید شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفت.

این محدودیت‌های شدیدی را برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران و گسترده‌ترین رژیم نظارت و بازرسی که تاکنون توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجرا شده است، تضمین می‌کند. در مقابل، چشم انداز سود اقتصادی از لغو تحریم های آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل علیه ایران را باز کرد.

اجرای کامل این توافق به شدت تحت تاثیر تصمیم دونالد ترامپ در سال 2018 مبنی بر خروج آمریکا از آن و پیگیری یک کارزار یکجانبه «فشار حداکثری» قرار گرفته است. ایران به نوبه خود فعالیت‌های هسته‌ای خود را به سطوح هشدار دهنده رسانده است. متأسفانه، نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نیز محدود کرده است، و این در حالی است که نتوانسته است به طور کامل با آژانس تحت تعهدات پادمان اساسی خود همکاری کند.

"فشار حداکثری" ناموفق بود. در همین حال و علیرغم تلاش همه‌جانبه اعضای باقیمانده در توافق، مردم ایران از مزایای کامل لغو تحریم‌ها محروم شده‌اند.

برای معکوس کردن این روند تشدید تنش خطرناک، در مقام خود به عنوان هماهنگ کننده برجام، از شتاب سیاسی دولت جدید ایالات متحده استفاده کردم تا در آوریل 2021 یک فرآیند دیپلماتیک شامل شرکت کنندگان برجام و ایالات متحده را آغاز کنم. هدف تسهیل بازگشت آمریکا به توافق و اجرای کامل تعهدات ایران و آمریکا در برجام بود.

فضای تعامل محدود شده و بهترین توافق ممکن روی میز است

پس از 15 ماه مذاکرات سازنده و فشرده در وین و تعاملات بی‌شماری با اعضای برجام و ایالات متحده، به این نتیجه رسیده‌ام که فضا برای مصالحه‌های مهم دیگر تمام شده است. من اکنون متنی را روی میز گذاشته ام که با جزئیات دقیق به لغو تحریم‌ها و همچنین گام های هسته ای مورد نیاز برای احیای برجام می پردازد.

این متن نشان دهنده بهترین معامله ممکن است که من به عنوان تسهیل کننده مذاکرات، آن را امکان‌پذیر می‌دانم. این یک توافق کامل نیست، اما تمام عناصر اساسی را مورد توجه قرار می‌دهد و شامل سازش هایی‌است که همه طرف ها به سختی به دست آورده اند.

اکنون باید تصمیماتی اتخاذ شود تا از این فرصت منحصر به فرد برای موفقیت استفاده شود و پتانسیل بزرگ یک معامله کاملاً اجرا شده آزاد شود. من هیچ جایگزین جامع یا مؤثر دیگری را در دسترس نمی‌بینم.

سنگ بنای معماری جهانی عدم اشاعه

ما می دانیم که با نزدیک شدن به انتخابات میان دوره‌ای، برجام از نظر سیاسی در واشنگتن قطبی می‌شود. این توافق ممکن است به همه نگرانی های آمریکا در رابطه با ایران پاسخ نداده باشد. اتحادیه اروپا نگرانی‌هایی دارد که فراتر از موضوع هسته‌ای است، مانند حقوق بشر و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران. ما به طور مستمر با ایران در گفتگوهای دوجانبه آنها را مورد خطاب قرار می‌دهیم. برجام به آنها توجه نمی کند و هرگز قرار نبود این کار را انجام دهد.

با این حال، این منفعت را از پایان دادن به برنامه هسته‌ای ایران که قبلاً در حال گسترش بود، فراهم کرد و درب‌های آن را به روی نظارت و بازرسی‌های شدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باز کرد. این امر آن را به سنگ بنای معماری جهانی عدم اشاعه تبدیل می‌کند.

تضمین توافق

احیای اجرای کامل توافق در حال حاضر می‌تواند بار دیگر این منافع را به همراه داشته باشد، از جمله از طریق محدودیت های شدید بر ظرفیت غنی سازی اورانیوم ایران و نظارت دقیق آژانس بین المللی انرژی اتمی. همچنین می تواند به ایجاد پویایی امنیتی همکاری بیشتر در منطقه کمک کند و گام مثبت اعتمادسازی را ممکن کند.

ما همچنین می‌دانیم که در تهران پس از تجربه منفی سال‌های اخیر، نسبت به اجرای کامل یک معامله ملاحظات قابل توجهی وجود دارد. با این حال، توافق روی میز نشان دهنده عزم همه شرکت کنندگان برجام برای اطمینان از پایداری آن، از جمله تعهد رئیس جمهور جو بایدن و تضمین های ایالات متحده در این زمینه است. در نتیجه، توافق در مقابل حرکات یکجانبه بالقوه برای تضعیف آن بهتر محافظت می‌شود.

هر روز بدون توافق در وین، منافع اقتصادی ملموس برای مردم ایران از طریق لغو قابل توجه تحریم‌های آمریکا، و همچنین مزایای عدم اشاعه برای جهان را به تعویق می‌افتد.

انعقاد توافق در حال حاضر سود اقتصادی و مالی قابل توجهی را به همراه خواهد داشت و همچنین امنیت منطقه‌ای و جهانی را تقویت می کند. رد کردن آن، ضرر هر دو حساب را تضمین می‌کند - چه کسی می‌داند برای چه مدت.

زمان تصمیم‌گیری‌های سیاسی سریع

اکنون زمان تصمیم گیری های سیاسی سریع برای پایان دادن به مذاکرات وین بر اساس متن پیشنهادی من و بازگشت فوری به یک برجام کاملاً اجرا شده است. این توافق در خدمت عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای در ازای لغو تحریم‌ها است و نشان می‌دهد که در زمان‌های آشفته، توافق‌های بین‌المللی متعادل هنوز امکان‌پذیر است.

اگر توافق رد شود، ما در معرض خطر یک بحران هسته ای خطرناک هستیم که در برابر چشم انداز افزایش انزوای ایران و مردم آن قرار دارد. این مسئولیت مشترک ما است که توافق را منعقد کنیم.