ایلان ماسک، از آفریقای جنوبی تا رویای تسخیر فضا

ایلان ماسک، نامی که بدون شک بارها در فضای مجازی و رسانه‌ها در حوزه‌های مختلف به گوش‌تان خورده است.

داستان زندگی ایلان ماسک از آفریقای جنوبی آغاز می‌شود. او در شهر پرتوریا، پایتخت آفریقای جنوبی، در 28 ژوئن 1971 به دنیا آمد. سال‌های ابتدایی زندگی ایلان ماسک به همراه برادرش کیمبال و خواهرش تاسکا در آفریقای جنوبی گذشت. والدینش زمانی که او تنها 10 سال داشت طلاق گرفتند و ایلان پس از آن در 17 سالگی به کانادا مهاجرت کرد. مهاجرتی که اولین گام‌های او در رسیدن به موفقیت‌های اکنونش را رقم زد.

ایلان ماسک در دانشگاه کویینز اونتاریو کانادا تحصیلاتش را آغاز کرد و پس از گذشت یک سال در سال ۱۹۹۰، به آمریکا مهاجرت کرد و در سال ۱۹۹۲ وارد دانشگاه پنسیلوانیا در ایالت فیلادلفیا شد. ایلان ماسک در آنجا در رشته اقتصاد و فیزیک به تحصیل پرداخت.

در دهه ۱۹۹۰ میلادی و همزمان با اوج‌گیری نابسامانی اقتصادی، ماسک تصمیم به ترک تحصیلات آکادمیک گرفت. او پس از گذراندن چند دوره کارآموزی در سیلیکون‌ولی -قطب فناوری آمریکا- وارد فضای کارآفرینی در صنعت نوظهور اینترنت شد.

نقطه شروع رویاپردازی

در سال ۱۹۹۵ ماسک با همکاری برادرش -کیمبال- شرکت زیپ ۲ (Zip2) را به راه انداخت. شرکتی که راهنمای سفر آنلاین و نقشه‌ها را به نشریات آنلاین ارائه می‌کرد. در سال ۱۹۹۹ شرکت کامپک (Compaq)، زیپ ۲ را به قیمت ۳۴۱ میلیون دلار خرید و این معامله درآمدی ۲۲ میلیون دلاری برای ماسک به ارمغان آورد.

در سال ۱۹۹۹ و پس از تجربه موفق زیپ ۲، ماسک با استفاده از ۱۰ میلیون دلار سرمایه‌اش، یک شرکت خدمات بانکداری و انتقال وجه آنلاین تحت عنوان ایکس داتکام (X.com) را راه‌اندازی کرد. یک سال بعد، با ادغام X.com و استارتاپ فین‌تکِ کانفینیتی (Confinity)، شرکت پی‌پل (PayPal)‌ تشکیل شد و خودش نیز مدیرعامل آن شد.

در سال ۲۰۰۲ ای‌بی (eBay) از بزرگ‌ترین موسسات خدمات تجاری آنلاین با قراردادی به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار شرکت پی‌پل را خرید. درآمد ایلان ماسک از این فروش حدود ۱۶۵ میلیون دلار تخمین زده شده. ماسک البته دامنه X.com را در سال ۲۰۱۷ دامنه از پی‌پل خرید که اکنون به آدرس اینترنتی شبکه اجتماعی ایکس تبدیل شده است.

ورود به دنیای خودروهای الکتریکی

ایلان ماسک از بنیان‌گذاران، مدیرعامل و معمار محصولات Tesla Motors است که در سال 2003 تاسیس شد. این شرکت به تولید انبوه خودروهای برقی مقرون‌به‌صرفه مشغول است. ماسک با سرمایه‌گذاری 40 میلیون دلاری و وام گرفتن 40 میلیون دلار دیگر در سال 2008، تسلا را از ورشکستگی نجات داد و به مدیرعامل آن تبدیل شد.

این شرکت خودروسازی با پیشی گرفتن از جنرال موتورز در سال 2017 به باارزش‌ترین خودروساز ایالات متحده تبدیل شد. 

اولین خودروی سدان ‌الکتریکی تسلا، «مدل اس» (Model S) بود. در سال ۲۰۱۳ این خودرو به‌ عنوان خودروی سال مجله‌ Motor Trend انتخاب شد. تسلا «مدل ایکس» (Model X) سومین خودروی شرکت ۱۲ ساله‌ تسلا است. درهای عقب این اتوموبیل که مانند دو بال باز می‌شوند، یکی از جالب‌ترین ویژگی‌های مدل X به شمار می‌رود.

بلندپروازی ایلان ماسک در فضا

بلندپروازی‌های ایلان ماسک در سال ۲۰۰۲ از سطح زمین فراتر رفت. او SpaceX را با سرمایه ۱۰۰ میلیون دلاری به راه انداخت و با جاه‌طلبی‌اش به سراغ رویای سفرهای فضایی رفت. برنامه اصلی این شرکت در حال حاضر مهاجرت و سکونت انسان با قیمت معقول به مریخ است.

در سال ۲۰۰۸ ایلان ماسک توانست اعتماد ناسا را جلب کند و قراردادی با ناسا منعقد کرد که بر اساس آن SpaceX وظیفه‌ انتقال محموله به ایستگاه بین‌المللی فضایی را برعهده گرفت.

SpaceX در  سال ۲۰۱۲ توانست موشک «فالکن ۹» را همراه ۱۰۰۰ پوند-حدود نیم تن-  محموله به ایستگاه بین‌المللی فضایی بفرستند. SpaceX‌ اولین شرکت خصوصی بود که موفق به انجام این کار شد.

کاربر معترضی که توییتر را خرید

سال ۲۰۰۹ ایلان ماسک به شبکه اجتماعی توییتر پیوست. ایلان ماسک همواره به سیاست‌های خاص توییتر در حوزه آزادی بیان معترض بود. ماسک در اوایل ماه آوریل سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که ۹ درصد از سهام شرکت توییتر را خریداری کرده است. او مدتی بعد اعلام کرد قصد خرید تمام سهام توییتر را به قیمت ۴۴ میلیارد دلار دارد و در اکتبر سال ۲۰۲۲ به عنوان صاحب توییتر شد. ایلان ماسک، سال 2023 نام و آدرس توییتر را به ایکس (X) تغییر داد.

مدت کوتاهی پس از تملک او، برخی از مدیران ارشد توییتر اخراج شدند. بازنگری در سیاست‌های محتوایی این شبکه اجتماعی نیز آغاز شد، برخی از کاربران مطرود و محدودشده سابق -‌مانند ترامپ- امکان بازگشتن به آن را یافتند.

رد پای ایلان ماسک در دنیای سیاست هم دیده می‌شود. ترامپ پس از پیروزی در انتخابات 2016 ایالات متحده در مقابله به انتقاداتی که از او به منظور دوری از دنیای فناوری می‌شد، عده‌ای از نام‌داران این حوزه را به عنوان مشاور خود انتخاب کرد که ایلان ماسک نیز یکی از آنها بود.

ایلان ماسک در پاسخ به انتقادها درخصوص همکاری با ترامپ گفته بود: «هدف من سرعت بخشیدن به فرآیند گذار دنیا به انرژی‌های پایدار و چند-سیاره‌ای شدن تمدن بشری است تا اشتغال افزایش یابد و آینده برای همه بهتر شود [و در این راستا از هر وسیله‌ای استفاده می‌کنم].»

اما در نهایت با کنار گذاشتن پیمان زیست‌محیطی پاریس توسط ترامپ، ماسک همکاری با دولت ترامپ را خاتمه داد.