رشد اقتصادی ماهانه ایران در خرداد ۱۴۰۴ به پایینترین سطح یکسال گذشته یعنی ۰.۱ درصد رسید که نشاندهنده توقف تقریبی رشد اقتصادی همزمان با جنگ ایران و اسرائیل است؛ بهویژه آنکه بدون احتساب نفت، اقتصاد حتی ۰.۲ درصد کوچکتر شده است. در خرداد، بخش کشاورزی با رشد منفی ۳.۵ درصد و صنایع و معادن با افت ۲.۶ درصد مواجه شدند، در حالیکه بخش نفت ۲.۹ درصد و خدمات ۳ درصد رشد داشتند. همزمان، صندوق بینالمللی پول رشد سالانه اقتصاد ایران را نزولی پیشبینی کرده است؛ موضوعی که تأثیر منفی جنگ بین ایران و اسرائیل و تحریمها را بر چشمانداز اقتصاد ایران نشان میدهد.

رشد اقتصادی ماهانه به کف رسید
روند رشد اقتصادی ماهانه ایران در یک سال گذشته بالا و پایینهای زیادی را تجربه کرده است. به طوری که در برخی ماهها این شاخص بالاتر از 3 درصد و در برخی ماهها به کمتر از 1 درصد و حتی نزدیک به صفر درصد رسیده است. بالاترین رشد تولید ناخالص داخلی ماهانه اقتصاد ایران در یک سال گذشته در اسفندماه 1403 محاسبه شده و معادل 3.6 درصد بوده است. پایینترین رشد اقتصادی نیز در خردادماه به وقوع پیوسته که برابر با 0.1 درصد برآورد شده است. امری که در یک سال گذشته بی سابقه بوده و نشان دهنده آن است که در خرداد 1404 نسبت به خرداد 1403، حجم اقتصاد ایران تقریبا تغییر نکرده است. این اتفاق را میتوان به وقوع جنگ ایران و اسرائیل در خرداد امسال مرتبط دانست. از طرف دیگر در این ماه حجم اقتصاد ایران بدون احتساب نفت حتی کوچکتر شده و نسبت به خرداد 0.2 درصد کاهش یافته است. این اتفاق بیانگر آن است که اگر نفت نبود رشد کل اقتصاد ایران هم منفی برآورد میشد.
در خرداد امسال رشد بخش کشاورزی مانند دو ماه ابتدایی سال همچنان منفی باقیمانده است. در سه ماه گذشته در سال 1404 رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی به ترتیب منفی 7.9 درصد، منفی 8.7 درصد و منفی 3.5 درصد برآورد شده است. همچنین صنایع و معادن نیز مانند کشاورزی در خرداد رشد منفی را تجربه کرده و در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته 2.6 درصد کوچکتر شده است.
در مقابل بخش نفت در بازه زمانی مورد اشاره 2.9 رشد داشته که نسبت به دو ماه ابتدایی سال جاری تغییری نداشته است. به عبارت دیگر رشد این بخش در فروردین و اردیبهشت نیز نزدیک به 3 درصد بوده است. بخش خدمات نیز در خرداد سال جاری رشدی معادل 3 درصد داشته است.
مرکز پژوهشهای مجلس از تیرماه سال 1403 تا به اکنون اقدام به انتشار رشد تولید ناخالص داخلی ماهانه اقتصاد ایران کرده است. این محاسبه از طریق روشهای یادگیری عمیق و به کارگیری منابع دادهای مختلف انجام گرفته است. رشد ماهانه تولید ناخالص داخلی به این معناست که حجم اقتصاد در یک ماه نسبت به ماه مشابه در سال قبل چقدر تغییر داشته است.

صندوق بین المللی پول، رشد اقتصادی را نزولی برآورد کرد
براساس تازهترین برآوردهای صندوق بینالمللی پول از اقتصاد ایران، رشد تولید ناخالص داخلی سالانه کشور از سال 2023 تا 2026 روندی نزولی را تجربه خواهد کرد. به عبارت دیگر رشد اقتصادی سالانه ایران در سال 2023 از نگاه صندوق بینالمللی پول 5 درصد بوده است. این شاخص در سال 2024 به 3.5 درصد کاهش پیدا کرده است.
پیشبینیهای این نهاد حاکی از آن است در سال جاری یعنی 2025 رشد اقتصاد ایران معادل 0.6 درصد اعلام شده است. از طرف دیگر در سال آینده یعنی 2026 نیز رشد اقتصاد ایران 1.1 درصد برآورد شده است.
بنابراین از نگاه صندوق بینالمللی پول رشد اقتصاد ایران روندی نزولی خواهد داشت که این امر بیانگر تاثیر شدید تحریمهای اقتصادی و جنگ 12 روزه میان ایران و اسرائیل بر اقتصاد کشور است.