به گزارش اکوایران، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اخیراً پس از دیدار با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، به تهران سفر کرد. این سفر به نظر نمی‌رسد تصادفی باشد. پیش از این سفر، ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ در تماس تلفنی درباره مسائل ایران گفتگو کرده‌اند. در حال حاضر، به نظر می‌رسد که نقش روسیه در پرونده هسته‌ای ایران نسبت به گذشته پررنگ‌تر شده است.

در این شرایط، این سؤال مطرح می‌شود که آیا مسکو در حال میانجی‌گری است یا از کارت ایران برای تسویه حساب با آمریکا استفاده می‌کند؟ ایران صریحاً اعلام کرده که تحت فشار مذاکره نخواهد کرد، پیامی که مسکو احتمالا به کاخ سفید منتقل خواهد کرد. شواهد نشان می‌دهد که آمریکا و روسیه در پی مذاکره‌ای هستند که از حضور اروپا در آن خبری نیست. تروئیکای اروپایی در زمینه جنگ اوکراین کنار گذاشته شده و اکنون به نظر می‌رسد که ترامپ به دنبال مذاکرات مستقیم ۱+۱ با ایران است، که در این مسیر، روسیه می‌تواند نقش کلیدی ایفا کند.

در نشست خبری که عباس عراقچی و سرگئی لاوروف در تهران برگزار کردند، عراقچی تأکید کرد که ایران همواره مواضع خود را با روسیه و چین هماهنگ می‌کند. وی همچنین گفت که تا زمانی که فشار حداکثری ادامه دارد، ایران مذاکره مستقیم با آمریکا نخواهد داشت. لاوروف نیز بر لزوم راه‌حل دیپلماتیک تأکید کرد و گفت که این بحران را ایران ایجاد نکرده است.

دلایل مطرح شدن احتمال میانجی‌گری مسکو در مذاکرات ایران و ترامپ، به پیچیدگی‌های وضعیت کنونی روسیه برمی‌گردد. روسیه در چند سال اخیر درگیر جنگ اوکراین و تحریم‌های شدید بوده که فشارهای اقتصادی سنگینی بر آن وارد کرده است. از این رو، هر بحران جدید در خاورمیانه می‌تواند تأثیرات منفی بیشتری بر وضعیت اقتصادی این کشور داشته باشد. ایران به‌عنوان یکی از شرکای کلیدی روسیه در منطقه، در این معادله نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. در صورتی که مذاکرات تهران و ترامپ به نتیجه نرسد، احتمال افزایش تنش‌ها میان ایران و اسرائیل افزایش می‌یابد که مسئله‌ای است که روسیه نمی‌تواند نسبت به آن بی‌تفاوت باشد، چرا که این تنش‌ها تأثیرات مستقیمی بر وضعیت اقتصادی و ژئوپلیتیک روسیه خواهند داشت.

از سوی دیگر، معاهده ۲۰ ساله ایران و روسیه، بستری برای گسترش همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور فراهم کرده است. روسیه در تلاش است تا با رفع تحریم‌ها، موقعیت اقتصادی خود را تقویت کرده و در بخش‌های انرژی و زیرساخت‌ها در ایران سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی انجام دهد. این سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند به اقتصاد روسیه کمک کرده و نگرانی مسکو را از حضور سایر بازیگران در بازار ایران کاهش دهد. همچنین، ایجاد ثبات در ایران و بهبود روابط اقتصادی آن با جهان می‌تواند فرصت‌های اقتصادی قابل توجهی برای روسیه فراهم آورد، به‌ویژه در بخش صادرات فناوری و انرژی.

روسیه به‌دنبال تثبیت جایگاه خود در خاورمیانه است. اگر بتواند در مذاکرات ایران و آمریکا نقش مؤثری ایفا کند، جایگاه دیپلماتیک خود را تقویت خواهد کرد. با وجود اینکه روسیه در گذشته مخالف توافق هسته‌ای ایران (برجام) بود، به نظر می‌رسد اکنون ممکن است به‌عنوان میانجی وارد عمل شود.

با این حال، سوالی که هنوز مطرح است این است که آیا تهران به نقش میانجی‌گری روسیه اعتماد خواهد کرد؟ روابط نزدیکی که روسیه با ترامپ داشته، ممکن است این احتمال را مطرح کند که مسکو بخواهد از این موقعیت برای امتیازگیری در مسائل دیگر مانند جنگ اوکراین استفاده کند. همچنین، ایران و روسیه در حوزه انرژی رقابت‌هایی دارند و ممکن است روسیه در بلندمدت نخواهد ایران به‌عنوان یک بازیگر قدرتمند در بازار جهانی ظاهر شود.

در مجموع، با کنار گذاشته شدن اروپا از معادلات و تمرکز بر مذاکرات دوطرفه ایران و آمریکا، نقش روسیه در این فرآیند بیش از همیشه اهمیت پیدا کرده است. آینده این معادله هنوز مبهم است، اما یک نکته مشخص است: روسیه بازی خود را آغاز کرده و ایران باید با دقت و هوشمندی، بهترین تصمیم را اتخاذ کند.