به گزارش اکوایران بخش صنعت در 24 فصل گذشته دو جهش بالا در نرخ تورم تولید کننده را تجربه کرده است، به عنوان مثال در بازه زمانی بهار 99 تا تابستان 1400 تنها در عرض 4 فصل نرخ تورم تولید کننده صنعت بالغ بر 58 واحد درصد بالاتر رفته است، علت این رخداد را می توان جهش ارزی در اقتصاد ایران که ناشی از تشدید فشار تحریم ها و اپیدمی کرونا بوده است، دانست. علی رغم اینکه در پاییز و زمستان سال گذشته تورم تولید کننده این بخش کاهش یافته است، اما با توجه به اوضاع کنونی اقتصاد ایران و افزایش قیمت ارز نمی توان انتظار تکرار روند نزولی تورم تولید کننده بخش صنعت را در ماه های آتی نیز داشت. بنا به اهمیت تورم تولید کننده و با توجه به اینکه پیشنگری برای تورم مصرف کننده محسوب می شود، در این گزارش به بررسی تورم تولید کننده سالانه صنعت در زمستان 1400 و روند آن در 24 فصل گذشته پرداخته شده است.

تورم 56 درصدی در بخش صنعت

تورم سالانه تولید کننده بخش صنعت در زمستان سال گذشته 56.7 درصد به ثبت رسیده است. به بیان ساده میانگین سطح عمومی قیمت صنایع در درب کارخانه در چهار فصل منتهی به زمستان 1400 نسبت به سطح قیمت های درب کارخانه در چهار فصل منتهی به زمستان 99 بالغ بر 56 درصد افزایش یافته است.

در اکثر زیر گروه های بخش صنعت تورم زمستان نسبت به تورم پاییز 1400 کاهش یافته است. کمترین تورم سالانه رقم خورده در گروه های بخش صنعت در زمستان گذشته در گروه فرآورده های تنباکو با تورم 25 درصد رقم خورده است، این بخش جز معدود بخش هایی است که تورم تولید کننده آن در زمستان نسبت به پاییز افزایش یافته است. همچنین داده ها نشان می دهد تورم تولید کننده به ثبت رسیده در آخرین فصل سال گذشته در بخش های مواد شیمیایی مورد استفاده در دارو سازی و محصولات گیاهی دارویی نیز نسبت به سایر گروه های کمتر بوده است.

بیشترین تورم سالانه صنعت نیز در گروه ساخت مواد شیمیایی و فرآورده های شیمیایی با 73.9 بوده است. علی رغم تورم بالا در این گروه، نکته مثبت در گروه مواد شیمیایی و فرآورده های آن این است که تورم این بخش در زمستان نسبت به پاییز بالغ بر 22 درصد کاهش را تجربه کرده است. همچنین گروه های ساخت چوب و فرآورده چوبی(به غیر از مبلمان) و سایر محصولات کانی غیر فلزی نیز تورم بالایی را در زمستان 1400 تجربه کرده اند.

photo_2022-06-11_12-34-14

 تورم صنعت از منفی تا مثبت 80

تورم سالانه تولید کننده بخش صنعت(به طور فصلی) در 24 فصل گذشته، در دو بازه زمانی جهش شدید داشته است. نخست در بازه زمانی تابستان 97 تا بهار 98 که نرخ تورم تولید کننده از 20 درصد به 69 درصد رسید. عمده ترین دلیل این افزایش تورم جهش ارزی شدید در سال 97 بوده است که در اقتصاد کلان از آن تحت عنوان تورم فشار هزینه یاد می شود.

پس از جهش ارزی در سال 97، بازار ارز کمی آرام تر شد و نرخ دلار برای چند فصلی ثبات را به خود دید تا جایی که تورم تولید کننده بخش صنعت  در بهار 99 به 22 هم رسید. اما با شروع سال 99 و پدید آمدن بیماری کرونا و همچنین تشدید تحریم ها در اواخر دوره ترامپ، در نتیجه ارز دوباره روند صعودی به خود گرفت و جهش دوم تورم تولید کننده صنعت به وقوع پیوست. روند صعودی تا جایی ادامه یافت که در تابستان سال گذشته نرخ تورم صنعت 80.4 درصد به ثبت رسید. با توجه به اینکه شاخص تورم سالانه بازه زمانی بلندی را برای محاسبه تورم در نظر می گیرد، طبیعی است که افزایش قیمت ها به مرور و با وقفه در این شاخص دیده شوند.

روند نزولی ادامه دار است؟

نکته مثبتی که می توان به آن اشاره کرد روند نزولی است که در تورم تولید کننده صنعت در دو فصل گذشته یعنی پاییز و زمستان 1400 رخ داده است. به طوری تورم از بالای 80 درصد در تابستان به حدود 56 درصد در زمستان رسیده است. اما آیا می توان به این روند نزولی شکل گرفته امید وار بود و توقع تکرار آن را در فصول آتی داشت؟

بررسی اقتصاد ایران نشان می دهد تورم تولید کننده، الخصوص بخش صنعت تحت تأثیر جهش ها و افزایش قیمت ارز یا همان تورم فشار هزینه است. با توجه به اینکه در چند ماه گذشته شاهد افزایش نرخ ارز در کشور بوده ایم، پیش بینی می شود این امر باعث افزایش هزینه صنایع (تورم فشار هزینه) شود و طی فصول آتی شاهد دیده شدن اثر آن در بالا رفتن تورم تولید کننده به ویژه در بخش صنعت باشیم. از همین رو امیدی نیست که کاهش تورم تولید کننده که در دو فصل گذشته دیده شده است ادامه دار باشد.

photo_2022-06-11_12-32-06