سانحه یا اقدام تلافی‌جویانه؛ آیا پریگوژین مسکو را فریب داده؟

به گزارش اکوایران، یوگنی پریگوژین، رهبر گروه مزدور واگنر، که اوایل سال جاری شورش مسلحانه کوتاهی را علیه ارتش روسیه رهبری کرد، روز چهارشنبه پس از سقوط هواپیما در شمال مسکو که منجر به کشته شدن 10 سرنشین هواپیما شد، کشته شده است.

طبق آنچه در گزارش آسوشیتدپرس آمده، در آن زمان، رئیس جمهور ولادیمیر پوتین این شورش را به عنوان «خیانت» و «خنجر از پشت» محکوم کرد و قول داد که از آن انتقام بگیرد. اما اتهامات علیه پریگوژین به زودی لغو شد. فرمانده واگنر، که نیروهایش از بهترین نیروهای جنگی روسیه در اوکراین بودند، اجازه داشت به بلاروس عقب‌نشینی کند، در حالی که بنا بر گزارش‌ها هر از گاهی در روسیه ظاهر می‌شد.

این سقوط همچنین پس از آن اتفاق افتاد که رسانه‌های روسی گزارش دادند که یک ژنرال ارشد مرتبط با پریگوژین از سمت خود به عنوان فرمانده نیروی هوایی برکنار شده است.

به گزارش خبرگزاری دولتی روسیه تاس، یک هواپیمای حامل سه خدمه و هفت مسافر که از مسکو به سن‌پترزبورگ در حرکت بود تقریباً در 300 کیلومتری شمال پایتخت سقوط کرد.

پیش از این، ولادیمیر روگوف، یک مقام انتصابی روسیه در منطقه نیمه اشغالی زاپوریژیا در اوکراین، گفت که با فرماندهان واگنر صحبت کرده است که آنها همچنین تأیید کردند که پریگوژین در هواپیما بوده است.

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا گفت: «من واقعاً نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده است، اما تعجب نمی‌کنم.»

آیا پریگوژین مسکو را فریب داده؟

کیر گیلز، کارشناس روسیه در اندیشکده امور بین‌الملل چتم هاوس، در مورد گزارش‌های مربوط به مرگ پریگوژین احتیاط کرد. او گفت: «چندین نفر نام خود را به یوگنی پریگوژین تغییر داده‌اند تا بخشی از تلاش‌های او برای مبهم کردن سفرهایش باشد.»

داده‌های ردیابی پرواز بررسی‌شده توسط آسوشیتدپرس نشان می‌دهد یک جت شخصی که پریگوژین قبلاً از آن استفاده کرده بود، عصر چهارشنبه از مسکو بلند شد و سیگنال فرستنده آن دقایقی بعد ناپدید شد.

هنگامی که هواپیما در ارتفاع بود و با سرعت در حال حرکت بود، سیگنال ناگهان متوقف شد. در تصویری که توسط یک حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی طرفدار واگنر منتشر شده است که در آن لاشه‌های هواپیمای در حال سوختن را نشان می‌دهد.

ویدئوهای به اشتراک گذاشته‌شده توسط کانال تلگرامی حامی واگنر هواپیمایی را نشان می‌دهد که مانند سنگ از ابر بزرگی از دود پرتاب می‌شود و در حین سقوط به طرز وحشیانه ای می‌پیچد. چنین سقوط‌های آزاد زمانی رخ می‌دهد که یک هواپیما آسیب شدیدی ببیند، و تجزیه و تحلیل فریم به فریم آسوشیتدپرس از دو ویدئو با نوعی انفجار در اواسط پرواز مطابقت دارد. به نظر می‌رسد این تصاویر نشان می‌دهد که هواپیما بال خود را از دست داده است.

کمیته تحقیقات روسیه تحقیقاتی را در مورد سقوط هواپیما به اتهام نقض قوانین ایمنی هوا آغاز کرد. اینترفاکس به نقل از مقامات اورژانس بامداد پنجشنبه گزارش داد که تمامی 10 جسد در محل سقوط هواپیما پیدا شده و عملیات جستجو به پایان رسیده است.

تاثیر فقدان پریگوژین بر جنگ اوکراین

حتی در صورت تایید، بعید است که مرگ پریگوژین تأثیری بر جنگ روسیه در اوکراین داشته باشد، جایی که نیروهای او برخی از شدیدترین نبردها را در 18 ماه گذشته انجام دادند.

نیروهای وی پس از تصرف باخموت، شهری در شرق منطقه دونتسک، در اواخر ماه مه از عملیات خط مقدم عقب‌نشینی کردند. باخموت موضوع خونین‌ترین نبردها در کل جنگ بود و نیروهای روسی ماه‌ها در تلاش برای تصرف آن بودند.

پس از شورش، مقامات روسی گفتند که جنگجویان او تنها می‌توانند به عنوان بخشی از ارتش عادی به اوکراین بازگردند.

این هفته، پریگوژین اولین ویدئوی خود را پس از شورش منتشر کرد و گفت که واگنر در حال انجام فعالیت‌های شناسایی و جستجو است و «روسیه را در همه قاره‌ها و به‌خصوص آفریقا آزادتر و قدرتمندتر می‌سازد.»

همچنین این هفته رسانه‌های روسی به نقل از منابع ناشناس گزارش دادند که ژنرال سرگئی سوروویکین از سمت خود به عنوان فرمانده نیروی هوایی روسیه برکنار شد. سوروویکین، که در مقطعی عملیات روسیه در اوکراین را رهبری می‌کرد، از زمان شورش، زمانی که یک سخنرانی ویدیویی ضبط کرد و از نیروهای پریگوژین خواست عقب‌نشینی کنند، در انظار عمومی دیده نشد.

سانحه یا اقدام تلافی‌جویانه؟!

همزمان با انتشار خبر سقوط هواپیما، پوتین در مراسم بزرگداشت نبرد کورسک سخنرانی کرد و از قهرمانان جنگ روسیه در اوکراین ستایش کرد.

تاتیانا استانووایا، یکی از اعضای ارشد مرکز کارنگی روسیه اوراسیا، در تلگرام گفت: «مهم نیست چه چیزی باعث سقوط هواپیما شده است، همه آن را به عنوان یک اقدام انتقام‌جویانه و تلافی‌جویانه از سوی کرملین می‌بینند.

استانوایا در یک پست تلگرامی گفت: از دیدگاه پوتین و همچنین نیروهای امنیتی و ارتش، مرگ پریگوژین باید درسی برای پیروان احتمالی باشد. به گفته او، پس از شورش، پریگوژین تحت هیچ شرایطی نتوانست موقعیت پیشین خود را به دست آورد.»

استانوایا نوشت: «او نیز بخشیده نشد. پریگوژین برای مدتی پس از شورش مورد نیاز بود تا بی‌دردسر تخریب واگنر در روسیه تکمیل شود. اما در مجموع، «پریگوژین زنده، شاد، پر قدرت و پر از ایده، قطعاً منبعی برای تهدید برای مقامات بود. او به درستی مظهر تحقیر سیاسی پوتین».