به گزارش اکوایران، شرکت سعودی آرامکو - بزرگ‌ترین شرکت تولیدکننده نفت در جهان - از برنامه خود برای بهبود ظرفیت تولید نفت صرف نظر کرده است؛ اقدامی بسیار قابل توجه که سوالاتی درباره نگاه عربستان نسبت به آینده تقاضای نفت را مطرح کرده است.

به نوشته بلومبرگ، این اقدام ناگهانی در حالی انجام شده که دولت عربستان در ماه نوامبر اعلام کرده بود یک پروژه چند میلیارد دلاری برای افزایش تولید نفت به 13 میلیون بشکه در روز تا سال 2027 به خوبی پیش می‌رود؛ در این میان، میزان تقاضای نفت در چین و هند نیز به رشد خود ادامه می‌دهد.

عربستان سعودی هم‌اکنون ظرفیت تولید 12 میلیون بشکه در روز را دارد، اما در راستای تلا‌ش‌های اوپک پلاس برای احیای بازار جهانی نفت و جلوگیری از تولید مازاد، عرضه خود را به حدود 9 میلون بشکه در روز کاهش داده است.

«واندانا هاری» - بنیان‌گذار شرکت «واندا اینسایتس» - گفته: «این واضح‌ترین نشانه از این موضوع است که دولت سعودی در حال تعدیل انتظارات خود از رشد تقاضای جهانی نفت در سال‌های آینده است.»

این تغییرِ برنامه که به دستور دولت سعودی بوده، می‌تواند بخش قابل توجهی از مازاد تولید را که معامله‌گران تا پایان دهه 2020 روی آن حساب باز کرده بودند، از بازار نفت خارج کند؛ شکافی که پر کردن آن توسط تولیدکنندگان دیگر دشوار خواهد بود. با این حال، هزینه نگهداری از مازاد تولید نفت بسیار بالا است، بویژه اینکه به دلیل تغییر به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر، تقاضای نفت در آینده احتمالا با کاهش همراه خواهد شد.

آرامکو در ماه مارس برنامه مربوط به هزینه سرمایه‌ای خود با توجه به وضعیت بازار نفت را منتشر خواهد کرد. موسسه مالی آر‍‌بی‌سی (RBC) انتظار دارد که شرکت آرامکو بودجه سالانه خود را تا 5 میلیارد دلار کاهش دهد.

«بیرج برخاتاریا» - تحلیل‌گر آربی‌سی - در یادداشتی اعلام کرد: «نکته مهم این است که این تغییر رویه از سوی یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت در جهان است و احتمالا گمانه‌زنی‌های زیادی در مورد پیامدهای بالقوه آن بر تقاضای جهانی نفت در میان‌مدت و بلندمدت وجود دارد.»

در حالیکه نفت خام هنوز هم محور اقتصاد عربستان محسوب می‌شود، شرکت سعودی آرامکو در حال گسترش فعالیت خود در زمینه گاز طبیعی، مواد شیمایی و انرژی‌های تجدیدپذیر است. همچنین انتظار می‌رود شرکت آرامکو یک میلیون بشکه در روز از عرضه نفت خود را تا سال 2030 برای صادرات آزاد کند زیرا عربستان قصد دارد استفاده از نفت برای تولید برق را متوقف کند.

مشکل کسری بودجه عربستان

این تصمیم در زمانی اتخاذ می‌شود که آرامکو سود سهام بسیار بیشتری به دولت پرداخت می‌کند، حتی با وجود اینکه میزان تولیدش در حال کاهش است. این شرکت که 98 درصد آن متعلق به دولت است، پرداخت سه‌ماهه خود را بیش از 10 میلیارد دلار افزایش داده و به 29/4 میلیارد دلار رسانده است و این روند در دو دوره سه‌ماهه پیشین انجام شده زیرا دولت عربستان به دنبال جبران کسری بودجه خود است.

کسری بودجه عربستان سعودی احتمالا در سال 2024 حدود 4/3 درصد از تولید ناخالص داخلی خواهد بود و برای جبران این کسری، بیش از 46 میلیارد دلار منابع مالی مورد نیاز است. این کسری بودجه در زمانی رقم خورده که عربستان در حال صرف ده‌ها میلیارد دلار در بخش گردشگری، ورزش و دیگر بخش‌هایی است که محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، از آن‌ها حمایت می‌کند تا اقتصاد این کشور از وابستگی به نفت دور شود.

بلومبرگ اکونومیکس تخمین می‌زند که عربستان سعودی برای متعادل کردن بودجه خود و تأمین هزینه‌های داخلی صندوق ثروت دولتی، باید نفت خود را 108 دلار به ازای هر بشکه به فروش برساند. در حال حاضر، نفت خام در لندن نزدیک به 82 دلار به ازای هر بشکه معامله می‌شود و قیمت آن نوسان کمی داشته زیرا عرضه کافی نفت در سراسر جهان در حال مقابله با پیامدهای افزایش تنش‌ها در خاورمیانه است.

تازه‌ترین اقدام عربستان سعودی احتمالا پیامدهای بلندمدتی برای بازار نفت خواهد داشت. محدود کردن تولید نفت از سوی عربستان باعث می‌شود این کشور تولید مازاد کمتری داشته باشد و در نتیجه مقابله با شوک‌های آینده به بازار نفت در بحبوحه تنش‌های خاورمیانه، دشوار خواهد شد.

اما در کوتاه‌مدت، بازار نفت به تولید 13 میلیون بشکه نفت در روز از سوی عربستان سعودی نیاز ندارد زیرا پس از کاهش تولید سازمان اوپک، مازاد زیادی در بازار وجود دارد.