در تقابل مجدد بایدن و ترامپ، تنها بازنده چین است

به گزارش اکوایران، دونالد ترامپ در زمان ریاست‌جمهوری خود یک جنگ تجاری را با چین آغاز کرد و همین مسئله باعث تحت‌الشعاع قرار گرفتن روابط اقتصادی میان دو کشور شد.

به نوشته بلومبرگ،‌ دونالد ترامپ در صورت بازگشت به کاخ سفید ممکن است روابط اقتصادی ایالات متحده با چین را به‌طور کامل قطع کند. رئیس‌جمهور پیشین آمریکا اعلام کرده در صورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری، تعرفه کالاهای وارداتی از چین به آمریکا را به 60 درصد خواهد رساند. ارزیابی‌های بلومبرگ نشان می‌دهد که این اتفاق می‌تواند حجم تجارت میان آمریکا و چین را که اکنون 575 میلیارد دلار است به‌شد‌ت تحت تأثیر قرار دهد یا حتی به صفر برساند. و اگر ترامپ دوباره پیروز شود، این تنها برنامه او برای چین نخواهد بود.

این موضوع می‌تواند برای چین و بازار سهام این کشور که به میزان قابل توجهی ارزش خود را از دست داده است، خبر بدی باشد. بازار سهام چین نسبت به اوج خود در سال 2021، بیش از 40 درصد از ارزش خود را از دست داده است. یک موضوع منفی دیگر برای چین، لفاظی‌های ترامپ علیه پکن است که می‌تواند به شکل مستقیم بر جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، تأثیر بگذارد تا اقدامات سختگیرانه‌تری علیه چین انجام دهد.

بایدن می‌داند که چین یک عامل مهم برای پیروزی در انتخابات است و مواضع سختگیرانه‌تر علیه پکن، شانس پیروزی او در انتخابات را افزایش می‌دهد. شدت اقدامات بایدن علیه چین احتمالا مانند برنامه افزایش تعرفه ترامپ نخواهد بود و دولت آمریکا اعلام کرده که خواهان جدایی از پکن نیست. اما رئیس‌جمهور آمریکا چندین محدودیت جدید علیه پکن وضع کرده که شامل موضوعات مختلفی است؛ از محدودیت انتقال اطلاعات گرفته تا وسایل نقلیه برقی چین. با گذشت سه ماه از اجلاس جو بایدن و شی جین‌پینگ - رئیس‌جمهور چین - در شهر سان‌فرانسیسکو که تا حدی تنش‌ها را کاهش داد، انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به این معنی است که این تنش‌ها بار دیگر شعله‌ور خواهد شد.

مقامات چینی ناشناس به بلومبرگ اعلام کرده‌اند پکن ترجیح واضحی برای رئیس‌جمهور آتی آمریکا ندارد. در حالیکه ترامپ می‌تواند غیرقابل پیش‌بینی باشد و یک رویکرد تهاجمی در پیش بگیرد، اما به نهایی شدن توافقات مختلف علاقه دارد و همین مسئله می‌تواند تلاش‌های بایدن برای همکاری با متحدان آمریکا را به شکل منفی تحت تأثیر قرار دهد.

با این حال، سانگ بایچوان - استاد دانشگاه تجارت و اقتصاد بین‌المللی در پکن و مشاور وزارت بازرگانی چین - رویکردهای ترامپ و بایدن را به عنوان تهدیدات جدی برای پکن قلمداد کرده است.

تعرفه‌های شوکه‌کننده ترامپ

دونالد ترامپ هفته گذشته در پاسخ به سوالی درباره تعرفه 60 درصدی برای واردات از چین اعلام کرد که هدفش آوردن کسب‌وکارها به آمریکا است. ترامپ در زمان ریاست‌جمهوری خود تعرفه 25 درصدی بر کالاهای وارداتی از چین را اعمال کرد که در نتیجه آن، شکافی در درآمد صادرکنندگان چینی به آمریکا ایجاد شد. اگر تعرفه 60 درصدی اجرا شود، این شکاف وخیم‌تر می‌شود. بلومبرگ در ارزیابی‌های خود پیش‌بینی کرده که تعرفه 60 درصدی می‌تواند سهم واردات آمریکا از چین را که پیش از جنگ تجاری و در اوج خود به 22 درصد رسیده بود، به حدود صفر درصد کاهش دهد.

این تعرفه‌های بالا بیشترین تأثیر خود را بر صنایع نساجی و الکترونیک خواهد داشت؛ صنایعی که چین بر آن‌ها سلطه دارد و حاشیه سود آن‌ها نیز پایین است؛ همین موضوع باعث می‌شود کارخانه‌ها نتوانند با تأثیرات افزایش تعرفه و قیمت‌های بالاتر وفق پیدا کنند. در این میان، شرکت‌های الکترونیک آمریکایی که بسیاری از آن‌ها محصولات خود را در چین  تولید می‌کنند، به‌شدت تحت تأثیر قرار خواهند گرفت و کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان آمریکایی باید برای کالاهای وارداتی هزینه‌ بالاتری بپردازند.

رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به غیر از اعمال تعرفه، به دنبال ممنوعیت‌های جدید در سرمایه‌گذاری با چین است و بایدن هم در حال حاضر در همین راستا قدم برداشته است. دولت آمریکا متعهد شده چین را از صنایع اصلی آمریکا دور نگه دارد و می‌خواهد از این موضوع اطمینان حاصل کند که سرمایه‌های آمریکا منجر به رشد اقتصادی این رقیب آسیایی نخواهد شد.

تعهدات انتخاباتی به‌‎خصوص زمانی که تأثیرات واقعی آن‌ها تا این اندازه باعث اخلال شود،‌ همیشه به سیاست واقعی دولت‌های آمریکا تبدیل نمی‌شوند؛ با این حال، درسی که می‌توان از دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ گرفت این است که شعارهای ضد چینی او می‌تواند به واقعیت تبدیل شود.

برای رئیس‌جمهور چین، چشم‌انداز افزایش تنش‌های اقتصادی پکن و واشنگتن در زمان بدی فرا رسیده است؛ بخش مسکن چین که پیش‌تر یکی از عوامل اصلی رشد اقتصادی این کشور بود، اکنون به پاشنه آشیل پکن تبدیل شده و بازار سهام چین، 7 تریلیون دلار از ارزش خود را از دست داده است.

اخیرا نیز شرکت آمریکایی خدمات مالی و بانکداری گلدمن ساکس در گفت‌وگو با مشتریان خود در پکن و شانگهای از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های سهام خصوصی و مدیران دارایی در شرکت‌های بیمه، به نتایج جالبی دست یافته است. اقتصاددانان گلدمن ساکس در یادداشتی اعلام کردند: «بیشترین سوالی که در میان سرمایه‌گذاران داخلی چین پرسیده می‌شود شامل این موضوع است که پیامدهای پیروزی احتمالی ترامپ در انتخابات آمریکا چه خواهد بود.»

افزایش تنش‌ها با انتخابات آمریکا

انتخابات آتی ریاست‌جمهوری آمریکا در حال افزایش تنش‌ها میان آمریکا و چین است. هم ترامپ و هم بایدن مواضع سختگیرانه‌ای در قبال چین اتخاذ کرده‌اند و رویکردهای این دو از جهاتی متفاوت هستند.

ترامپ یک جنگ تجاری را با پکن آغاز کرد و برای پیشبرد این مناقشه اقتصادی از وضع تعرفه به عنوان اصلی‌ترین سلاح خود بهره برد. او همچنین شرکت‌های چینی را با کنترل صادرات و وضع تحریم، هدف قرار داد. با ورود بایدن به کاخ سفید، این موضوع به‌طور گسترده مورد توافق بود که چین یک خطر قابل توجه ایجاد کرده است. جو بایدن به تلاش‌ها برای به چالش کشیدن چین ادامه داد و تمرکز او محدود کردن پیشرفت‌‌های فناوری پکن و ایجاد ائتلافی از متحدان برای رسیدگی به نگرانی‌های مشترک بود.

بر خلاف ترامپ که عمده رویکردش بر منافع کوتاه‌مدت و در نظر نگرفتن روابط و اتحاد‌های بلندمدت استوار بود و و اغلب به شکل یک‌جانبه اقدام می‌کرد، بایدن در حال همکاری با متحدان ایالات متحده است تا بر چین فشار آورد. هم‌سویی چین با روسیه در جنگ اوکراین باعث شدت گرفتن مواضع واشنگتن علیه پکن شده است. متحدان اروپایی آمریکا که پیش‌تر چین را به عنوان یک فرصت اقتصادی می‌دیدند، اکنون توجه بیشتری به هشدارهای آمریکا پیدا کرده‌اند.

تأثیر این اقدامات قابل توجه بوده است. بلومبرگ اکونومیکس تخمین زده که ارزش صادرات چین به آمریکا به دلیل تعرفه‌های ترامپ با کاهش 160 میلیارد دلاری مواجه شده است. این اتفاق عاملی برای کاهش رشد اقتصادی چین بوده و نگرانی‌هایی را در میان کسب‌وکارها و سرمایه‌گذاران به وجود آورده است.

پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری 2024، انتظار می‌رود بایدن اقدامات بیشتری علیه چین انجام دهد، به‌ویژه در بخش‌هایی مانند امنیت اطلاعات و محدودیت‌ها علیه پکن برای صنایع دارای تکنولوژی‌ پیشرفته. این اقدامات می‌تواند یک خطر مستقیم برای اقتصاد چین باشد که برای رشد به این صنایع متکی است.

با این حال، جیک سالیوان مشاور امنیت ملی آمریکا اعلام کرده روابط ایالات متحده و چین از یک پویایی ساختاری و رقابتی برخوردار است، اما این رقابت می‌تواند به یک جنگ سرد جدید منجر نشود.

دیدگاه پکن

شی جین‌پینگ در حال سرازیر کردن سرمایه به بخش تولیدات کارخانه‌ای چین است تا با دستیابی به موفقیت‌های فناوری، این کشور را خودکفا کند. درآمد شرکت چینی هواوی در سال گذشته میلادی نزدیک به 100 میلیارد دلار اعلام شد و این شرکت از یک گوشی هوشمند که دارای یک ریزتراشه پیشرفته بود، رونمایی کرد. رونمایی از این تلفن همراه هوشمند باعث شادی در چین شد چراکه پکن این پیشرفت را معادل شکست آمریکا می‌داند. جو بایدن تلاش زیادی انجام داده تا چین در دستیابی به فناوری ساخت ریزتراشه‌های پیشرفته ناکام بماند.

در یک نظرسنجی که اخیرا در چین انجام شده، 60 درصد پاسخ‌دهندگان خواستار پیروزی ترامپ در انتخابات آتی بودند. این انتخاب به دلیل سیاست‌های ترامپ در قبال پکن نبوده و افراد حاضر در این نظرسنجی اعلام کردند پیروزی ترامپ می‌تواند به شکل دیگری باعث کاهش فشارها بر چین شود؛ با ایجاد هرج و مرج در ایالات متحده.