ضعف‌های عیان شده و پرسش دلهره‌آور در روسیه/ قمار دیگری در راه است؟

به گزارش اکوایران، تنها چند ماه کم‌تر از یک ربع قرن رهبری روسیه، ولادیمیر پوتین روز سه شنبه دست خود را بر روی نسخه‌ای از قانون اساسی کشورش می‌گذارد و دوره شش ساله دیگری را به عنوان رئیس جمهور با قدرت تام الاختیار آغاز خواهد کرد.

پوتین از زمانی که در آخرین روز سال 1999 رئیس جمهور موقت شد، روسیه را به یک کشور یکپارچه تبدیل کرد. اپوزیسیون سیاسی را سرکوب کرد، روزنامه‌نگاران مستقل را از کشور بیرون کرد و با ترویج فزاینده‌ «ارزش‌های سنتی» بسیاری از جامعه را به حاشیه راند.

سوال دلهره‌آور در داخل و خارج از روسیه

به نوشته آسوشیتدپرس، زمانی که جنگ اوکراین را آغاز کرد نفوذش به قدری مسلط بود که حتی علی‌رغم اینکه انتظار می‌رفت این تهاجم موجب فضاحت بین‌المللی و تحریم‌های شدید اقتصادی شود و به قیمت گران خون سربازان تمام شود، سایر مقامات فقط می‌توانستند تسلیم‌ باشند و در حاشیه بایستند.

با این سطح از قدرت، اینکه پوتین در دوره بعدی ریاست جمهوری خود چه خواهد کرد، یک سوال دلهره‌آور در داخل و خارج از روسیه است.

جنگ در اوکراین، جایی که روسیه در حال به دست آوردن دستاوردهای فزاینده مداوم در میدان نبرد است، نگرانی اصلی است و او هیچ نشانه‌ای از تغییر مسیر در آن نشان نمی‌دهد.

برایان تیلور، استاد دانشگاه سیراکیوز و نویسنده کتاب «رمز پوتینیسم» در مصاحبه‌ای با آسوشیتدپرس گفت: «جنگ در اوکراین در پروژه سیاسی کنونی او نقشی اساسی دارد و من چیزی نمی‌بینم که نشان دهد این موضوع تغییر خواهد کرد و این بر هر چیز دیگری تأثیر می‌گذارد». او گفت: «این مسئله روی همه تاثیر می‌گذارد. بر منابع موجود تأثیر می‌گذارد، بر اقتصاد تأثیر می‌گذارد و بر سطح سرکوب داخلی تأثیر می‌گذارد».

پوتین در سخنرانی خود در ماه فوریه قول داد که اهداف مسکو در اوکراین را محقق کند و هر کاری که لازم است برای «دفاع از حاکمیت و امنیت شهروندان خود» انجام دهد. او مدعی شد که ارتش روسیه «تجربه رزمی عظیمی به دست آورده است» و  «ابتکار عمل و انجام حملات در تعدادی از بخش‌ها را قویاً حفظ کرده است.»

 این کار هزینه‌های هنگفتی را به همراه خواهد داشت که می‌تواند هزینه‌های موجود برای پروژه‌های داخلی گسترده و اصلاحات در آموزش رفاه و مبارزه با فقر را که پوتین بیشتر از این دو ساعت را در سخنرانی خود به تفصیل درباره آن صحبت کرد، کاهش دهد.

به گفته تیلور «پوتین خود را در شرایط تاریخی بزرگ سرزمین‌های روسیه می‌پندارد که اوکراین را به جایی که به آن تعلق دارد باز می‌گرداند. و من فکر می‌کنم که این برنامه‌ها بر هر نوع برنامه‌های اجتماعی-اقتصادی غلبه دارند.»

نگرانی‌های اروپا و تکرار اشتباهات گذشته

کشورهای اروپایی نگران هستند که اگر جنگ با شکست کامل هر یک از طرفین به پایان برسد و روسیه بخشی از قلمروهایی را که قبلاً تصرف کرده است حفظ کند، پوتین به سمت ماجراجویی نظامی بیشتر در بالتیک یا لهستان تشویق شود.

استفان والت، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه هاروارد، در مجله فارن پالسی نوشت: «این امکان وجود دارد که پوتین جاه‌طلبی‌های گسترده‌ای داشته باشد و تلاش کند موفقیت پرهزینه‌ای در اوکراین را با حمله‌ای جدید در جای دیگری دنبال کند. اما کاملاً ممکن است که جاه‌طلبی‌های او از آنچه روسیه با هزینه‌های گزاف به دست آورده است فراتر نرود و اینکه او نیاز یا تمایلی به قمار بیشتر نداشته باشد». اما والت افزود: «روسیه در شرایطی نخواهد بود که جنگ‌های تجاوزکارانه جدیدی را زمانی که جنگ در اوکراین به پایان برسد، آغاز کند.»

دیگران البته می‌گویند که چنین نگرانی منطقی ممکن است غالب نباشد. ماکسیم ساموروکوف، از مرکز کارنگی روسیه اوراسیا، گفت که «مسکو با هوا و هوس و توهمات پوتین، احتمالاً مرتکب اشتباهات مخرب خواهد شد.»

سامورکوف در تفسیری در فارن افرز گفت که سن پوتین می‌تواند بر قضاوت او تأثیر بگذارد: «در 71 سالگی آگاهی او از مرگ خود مطمئناً بر تصمیم‌گیری‌اش تأثیر می گذارد. احساس رو به رشد داشتن زمان محدود بدون شک در تصمیم سرنوشت ساز او برای حمله به اوکراین نقش داشته است.»

ضعف‌هایی که عیان می‌شود

در مجموع، پوتین ممکن است با قدرت کمتری نسبت به آنچه که به نظر می‌رسد، وارد دوره جدید خود شود.

به گفته سامورکوف آسیب‌پذیری‌های روسیه به وضوح قابل رویت است. اکنون بیش از هر زمان دیگری، کرملین تصمیمات خود را به شیوه‌ای شخصی و خودسرانه اتخاذ می‌کند که حتی فاقد کنترل‌های اساسی است. او نوشت: «نخبگان سیاسی روسیه در اجرای دستورات پوتین انعطاف‌پذیرتر شده‌اند و نسبت به جهان‌بینی پارانوئیدی او پایبندتر شده‌اند. رژیم در معرض خطر دائمی فروپاشی یک شبه قرار دارد، همان اتفاقی که برای سلف آن شوروی سه دهه پیش رخ داد.»

پوتین مطمئناً به خصومت خود با غرب ادامه خواهد داد. مقاومت پوتین در برابر غرب نه تنها از خشم او از حمایت آن‌ها از اوکراین، بلکه از آنچه او تضعیف اصول اخلاقی روسیه می‌داند، ناشی می‌شود.

اگرچه اپوزیسیون و رسانه‌های مستقل تحت اقدامات سرکوبگرانه پوتین تقریبا از بین رفته‌اند، هنوز امکان اقدامات بیشتر برای کنترل فضای اطلاعاتی روسیه، از جمله پیشبرد تلاش‌های این کشور برای ایجاد «اینترنت مستقل» وجود دارد.

مراسم سوگند ریاست جمهوری دو روز قبل از روز پیروزی، مهم‌ترین تعطیلات سکولار روسیه برگزار می‌شود، که یادآور تسخیر برلین توسط ارتش سرخ شوروی در جنگ جهانی دوم و سختی‌های عظیم جنگی است که در آن اتحاد جماهیر شوروی حدود 20 میلیون نفر را از دست داد.

شکست آلمان نازی جزئی جدایی ناپذیر از هویت روسیه مدرن و توجیه پوتین از جنگ در اوکراین به عنوان یک مبارزه مشابه است.