آخرین اخبار عملیات بازار باز

همتی در توئیت اخیر خود این بار نگاه مثبتی به عملکرد بانک مرکزی در خصوص انضیاط پولی داشت اماهنوز هم جای یک سوال را باز گذاشته است. به بیان بهتر زمانی که آمار دقیقی از این متغیر در سال جاری منتشر نشود و ندانیم این شاخص چند همت است؟ می تواند عوامل دیگری نظیر یارانه دولت نیز بانی کاهش متغیر تورم ساز در کشور شده باشد.
سهم معاملات بازار باز در پایه پولی روندی کاهشی پیدا کرده و به 56 هزار و 670 میلیارد تومان در هفته چهارم خرداد 1401 رسیده است. باوجود آن که این اتفاق در نتیجه مسیر کاهشی بسط پول در بازار باز بوده اما برخی معتقدند این کاهش نمی تواند به منزله بهبود وضعیت نقدینگی بانک ها باشد.
مقایسه عملکرد بانک مرکزی در دو سال گذشته نشان می دهد سطح عملیات بازار باز ضمن کاهش هفتگی در سال جاری اما در مقایسه با 1400 هنوز بالاتر است. این در حالی است که معاملات بازار بین بانکی در خرداد ماه تقریبا سطحی برابر را در هر دو سال داشته است.
باوجود کاهش عملیات بازار باز در هفته های اخیر اما مجموع بسط پول در بازار های بین بانکی همچنان در سطح بالایی قرار داشته است. براساس آمارهای بانک مرکزی یکی از مهم ترین دلایل این اتفاق رونق اعتبارات قاعده مند همزمان با افت بسط پول در بازار باز بوده است.
بازار باز در هفته چهارم خرداد سه اتفاق مهم را ثبت کرد. این رویداد ها علامتی از تغییر سیاست پولی بانک مرکزی در این بازار بوده که به نوعی نشان می دهد این نهاد رویکرد تصمیم به کاهش تزریق پول در بانک ها گرفته است. از سوی دیگر برخی بهبود نقدینگی نهادهای مالی را عامل مهم دیگر می دانند.
در هفته پایانی خرداد 1401 دو اتفاق مهم در بازار باز رخ داده که در ادامه عملیات این بازار در سال جاری بوده است. در مهم ترین این اتفاقات تزریق نقدینگی بانک مرکزی در بازار کاهش پیدا کرده و هزینه استقراض بانک ها نیز سیری صعودی به خود گرفته است. در همین راستا نرخ سود بازار باز به رکورد خود در سال جاری رسیده است.
سیاست دولت و بانک مرکزی در سال جاری به نوعی تعمیق و رونق بازار اولیه بدهی است. این درحالی است که صالح آبادی اعلام کرده این اتفاق نباید باعث شود بانک ها اوراق خریداری شده در این معاملات را دربازار باز دوباره ریپو کنند. برخی این رفتارهای اخیر را به نوعی دور تورمی در جامعه می دانند که شاید هسته آن کمبود نقدینگی بانک ها باشد.
در هفته ای که بانک مرکزی بسط در بازار باز را کاهش داده و معاملات بازار شبانه نیز جهش قابل توجهی داشته نرخ سود بین بانکی نیز مسیری صعودی را پیمود. طبق داده های بانک مرکزی این شاخص در سطح 20.57 درصد رسیده که بیشترین میزان در 5 ماه اخیر بوده است.
در هفته های اخیر دو اتفاق مهم در بانک ها افتاد. حجم اوراق بدهی در بازار اولیه بالارفته و نرخ سود بازار باز نیز پس از هفته ها با 0.1 واحد درصد افزایش مواجه شد. اتفاقی که انتظار روند صعودی نرخ بهره را ترسیم می کرد. با این حال آمار اخیر بانک مرکزی نشان داد نرخ بهره از مسیر صعودی خود منحرف شده است. عامل چیست؟
به باور برخی بخشی از رقم پایه پولی که ازسوی بازار باز افزایش پیدا کرده اکنون روندی کاهشی به خود گرفته است. این رقم که متغیر مانده نقدینگی نزد بانک ها در عملیات بازار باز بوده در پایان سال 1400 به 90 همت رسیده بود که اکنون تا 67 همت تقلیل پیدا کرده است. بررسی ها نشان می دهد با وجود عدم تحقق هدفگذاری نرخ سود بین بانکی اما بانک مرکزی تصمیم به رفتار انقباضی در بازار باز گرفته است.