به گزارش اکو ایران، معاملات بازار باز در سه سال پیش به دومنظور راه اندازی شد. در این بازار بانک مرکزی با بانهادهای مالی اقدام به مبادلات پولی کرده تا از این طریق دو هدف را رصد کند. تنظیم نرخ سود بین بانکی و بهبود نقدینگی بانک ها.

عملیات بانک مرکزی در این بازار در هفته های اخیر نشان از روند کاهشی بسط پول در بارار باز داشت اما در هفته دوم تیر ماه این روند متوقف شده و تغییر قابل توجهی را به ثبت نرسانید. این موضوع موجب شد تا سهم عملیات بازار باز در پایه پولی تغییری را ثبت نکند. 

ثبات روند سهم بازار باز در پایه پولی

مهم ترین ابزار در معاملات این بازار اوراق بدهی است. به این طریق که بانک‌های دارای اوراق اقدام به قرض پول با تاریخ سررسید میان مدت ازبانک مرکزی می کنند.

به عبارت دیگر بانک ها اوراق خود را به بانک مرکزی فروخته و این نهادنیز بنابر صلاحدید خود از بانک ها با نرخ سود معلوم هر میزان که مناسب بداند، خریداری می کند. بناب این بانکها باید درهفته بعد (باتوجه به تاریخ سررسید هفت روزه) این اوراق را دوباره از بانک مرکزی خریداری کنند.

تعمیم محاسبات هفتگی از ابتدای مهر ماه سال گذشته تاکنون نشان می دهد انبار معاملات در بازار باز موجب می شود تا بخشی از نقدینگی تزریق شده از سوی بانک مرکزی هنوز در اختیار نهادهای مالی مانده باشد. این رقم را برخی از تحلیلگران سهم مهمی از پایه پولی می دانند که به نوعی شاخه تورم ساز در کشور قملداد می شود.

در همین رابطه در آمارهای ثبت شده از بازار باز مشاهده می شود در هفته اول تیر ماه مانده نقدینگی نزد بانک ها برابر با 51 هزار و 80 میلیارد تومان بوده که در هفته بعد تنها 220 میلیارد تومان از آن کاسته شده است.

در نهایت مانده نقدینگی نزد بانک ها در بازار باز برابر با 50 هزار و 860 میلیارد تومان بوده که البته هنوز نسبت به پایان سال گذشته افت قابل ملاحظه ای داشته است.

روند نزولی بسط پول در بازار باز موجب شد تا این سهم از پایه پولی در معاملات سیری نزولی پیدا کند اما هنوز هم بخش قابل توجهی را در رشد سالانه داشته است.

سهم 50 درصدی بازار باز از پایه پولی

بانک مرکزی در هفته گذشته آمار متغیرهای کلان اقتصادی در سال جاری را اعلام کرده که طی آن به حجم پایه پولی در کشور نیز اشاره کرد. این داده ها نشان دادند میزان پایه پولی در اردیبهشت ماه امسال برابر با 643 هزار و 365 میلیارد تومان بوده که نسبت به سال قبل در حدود  150 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.

اگر بخواهیم روند سهم بازار باز از این رشد را محاسبه کنیم خوب است این آمارها را در دو مقطع مورد مقایسه قرار دهیم.

در سال گذشته معاملات بازار باز در اردیبهشت ماه خاصیتی انقباضی داشته و با عملیات ریپوی معکوس بانک مرکزی اقدام به جذب نقدینگی از بانک ها می کرد. بنابراین در بازار باز اردیبهشت ماه 1400 مانده نقدینگی نزد بانک ها موضوعیتی نداشته است.

این در حالی است که در دومین ماه امسال رفتار بانک مرکزی در بازار همچنان انبساطی بوده و در آخرین هفته بازار باز سطح مانده نقدینگی نزد بانک ها برابر با 76 هزار و 590 میلیارد تومان بوده است. این رقم مستقیما در پایه پولی محاسبه شده و از سطح پایه پولی افزوده شده در سال جاری تقریبا 50 درصد را شامل شده است.

رشداین سهم از پایه پولی می تواند منجر به تبعات تورمی در کشور شود.

بازار باز