نمایی از ساختمان تالار بزرگ خلق چین

به گزارش اکوایران، کنگره ملی خلق چین در 15 مارس (15 اسفند) جلسه سالانه خود را برگزار خواهد کرد و طی آن مقامات ارشد این کشور به تعیین مسیر اقتصادی و برنامه‌های هزینه‌کرد دولت در سال پیش‌رو اقدام خواهند کرد.

به نوشته بلومبرگ، در چنین شرایطی سرمایه‌گذاران به بسته‌های محرک مالی جدید و سیگنال‌های سیاستی گسترده‌تر توجه خواهند داشت؛ به‌ویژه پس از رشد چشمگیر در سهام‌های فناوری چین که به‌دنبال ظهور شرکت هوش مصنوعی «دیپ‌سیک» روی داد. آنان می‌خواهند مطمئن شوند که این رالی رشد ادامه خواهد داشت یا خیر.

چه موضوعاتی در دستور کار قرار دارند؟

در این جلسه پارلمانی که حدود یک هفته طول می‌کشد، نزدیک به سه هزار نماینده از سراسر چین در تالار بزرگ خلق گردهم خواهند آمد و طی آن لی چیانگ، نخست‌وزیر چین با ارائه گزارشی از فعالیت‌ها، جلسه را آغاز خواهد کرد.

این موضوع به‌همراه گزارش جداگانه‌ای از بودجه از سوی وزارت دارایی شامل ارقامی از قبیل هدف رسمی رشد اقتصادی در سال 2025 - که احتمالا برای سومین سال متوالی در سطح حدود 5 درصد باقی بماند- در این جلسه بررسی می‌شود. از دیگر موارد مورد بحث کسری بودجه خواهد بود تا مشخص شود پکن برای رسیدن به اهدافش تا چه اندازه آماده هزینه‌کردن است.

دولت چین همچنین ممکن است برای نخستین‌بار در بیش از دو دهه، برای رساندن تورم به زیر سه درصد هدف‌گذاری کند و به‌طور بالقوه آن را در 2 درصد نگه دارد، تا به سیاست‌گذاران نسبت به خطرات رکود طولانی‌مدت سیگنالی ارسال کند. این هدف معمولا به‌عنوان سقفی به‌جای یک هدف الزام‌آور در نظر گرفته می‌شود.

یک هدف دیگر اصلی برای پکن، تقویت هزینه‌کرد از سوی مردم چین است. سیاست‌گذاران ممکن است برنامه‌ تعویض کالای مصرفی را گسترش دهند و اقداماتی را برای بازگرداندن اعتماد خانوارها و آزادسازی پتانسیل هزینه‌های بلندمدت معرفی کنند. گام‌های احتمالی شامل افزایش پرداختی‌های بازنشستگی، بالابردن یارانه‌های بیمه پایه اجتماعی و حمایت مالی از خانواده‌های دارای فرزند باشد.

انتظار می‌رود در پایان این گردهمایی، این‌ برنامه‌ها تأیید پارلمان را به‌دست آورند.

نقش ترامپ در این وضعیت چیست؟

در حالی‌که بعید به نظر می‌رسد نام رئیس‌جمهوری آمریکا در اسناد رسمی کنگره ملی خلق آورده شود اما سیاست‌های او که چین را هدف قرار داده، سایه‌ای سنگینی بر این نشست خواهد داشت.

دونالد ترامپ

از زمان ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، او تعرفه اضافی 10 درصدی بر واردات از چین را اعمال کرده، ‌به‌دنبال محدودکردن سرمایه‌گذاری چین در بخش‌های استراتژیک آمریکا نظیر فناوری و انرژی بوده و همچنین از مکزیک خواسته است تا بر واردات از چین تعرفه وضع کند.

بلومبرگ در ادامه می‌نویسد، فضای تجاری رو به وخامت، چالشی برای صادرات چین ایجاد کرده است اما این فضاها همواره یکی از عوامل کلیدی رشد اقتصادی این کشور بوده است. همچنین با توجه به ضعف تقاضای داخلی و مقاومت پکن در بازگشت به مدل رشد مبتنی بر بدهی‌های سنگین، دولت اکنون تمرکز بیشتری بر تقویت مصرف داخلی دارد.

نخست‌وزیر چین اخیرا بر ضرورت تقویت مصرف داخلی به‌عنوان موتور اصلی رشد اقتصادی تأکید کرده است و از اصطلاح «گردش داخلی» برای نشان‌دادن این سیاست استفاده کرده است. این اصطلاح نخستین‌بار در دوران همه‌گیری کرونا مطرح شد؛ دقیقا زمانی‌که چین بر خودکفایی تمرکز داشت. احیای این اصطلاح نشان می‌دهد که پکن خود را برای تقابل اقتصادی شدیدتر با ایالات‌متحده آماده می‌کند.

در طول یک هفته چه اتفاقاتی خواهد افتاد؟

کنگره ملی خلق هم‌زمان با کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین برگزار می‌شود که یک نهاد مشورتی متشکل از نمایندگان حزب، بخش‌های فرهنگی، تجاری و حقوقی است. در روز نخست، پس از جلسه عمومی افتتاحیه، قانون‌گذاران و مشاوران سیاسی در گروه‌هایی تشکیل جلسه می‌دهند تا گزارش‌های ارائه‌شده توسط نخست‌وزیر، وزارت دارایی و سازمان برنامه‌ریزی ملی را بررسی کنند. همچنین در طول هفته، دیوان عالی چین و دادستان کل این کشور نیز گزارش‌های سالانه خود را به پارلمان ارائه خواهند کرد.

یکی از مهم‌ترین رویدادها، کنفرانس مطبوعاتی سالانه وانگ یی، وزیر خارجه چین خواهد بود. تحلیل‌گران به سخنان او به‌دقت گوش خواهند داد تا سرنخ‌هایی از استراتژی پکن در مواجهه با دونالد ترامپ، نقش چین در پایان‌دادن به جنگ اوکراین و آینده شراکت شی جین‌پینگ با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه را پس از تغییر رویکرد ترامپ در قبال جنگ اوکراین به‌دست آورند.

نکته قابل توجه اما این است که چین سنت 30 ساله برگزاری کنفرانس مطبوعاتی نخست‌وزیر در روز پایانی کنگره را لغو کرده است؛ این اقدام یکی از معدود فرصت‌هایی که در آن یک مقام ارشد دولتی مستقیما با مردم ارتباط برقرار می‌کرد را از بین برده است.

احتمال وقوع شگفتی‌هایی وجود دارد؟

احتمالا خیر. برای چندین دهه نشست سالانه کنگره ملی خلق فرصتی نادر برای سرمایه‌گذاران بود تا با شخصیت‌ها و دیدگاه‌های مقاماتی که اقتصاد دوم جهان را هدایت می‌کنند، آشنا شوند. اما در سال‌های اخیر، این رویداد به‌شدت کنترل‌شده و از پیش برنامه‌ریزی‌شده شده است؛ به‌طوری که مجالی برای سخنان ناگهانی یا پیشنهادهای غیرمتعارف باقی نمی‌ماند؛ موضوعی که زمانی حتی در چنین محیط بسته‌ای باعث ایجاد بحث و گفت‌وگو می‌شد.

در عوض، احتمالا نمایندگان بر «موضوعات امن» تمرکز خواهند کرد که به تقویت روایت مثبت کمک می‌کنند. یکی از محورهای اصلی بحث‌ها، هوش مصنوعی خواهد بود؛ به‌ویژه پس از ظهور شرکت دیپ‌سیک که پذیرش هوش مصنوعی را در سطوح مختلف حکومتی تسریع کرده است. مقامات محلی هم‌اکنون در حال ادغام هوش مصنوعی با قوانین اجرایی، سیستم قضایی، پیش‌بینی آب‌وهوا و خدمات عمومی هستند. انتظار می‌رود که بحث‌ها هم بر مزایا و هم بر چالش‌های این فناوری متمرکز باشد، زیرا سیاست‌گذاران قصد دارند نقش هوش مصنوعی را در توسعه آینده چین برجسته کنند.

دیپ سیک

آیا بخش خصوصی حمایت بیشتری دریافت خواهد کرد؟

نشانه‌هایی از این موضوع وجود دارد. شی جین‌پینگ اخیرا با کارآفرینان برتر چینی، از جمله جک ما -بنیان‌گذار علی‌بابا- دیدار کرده است. این اقدام، چهار سال پس از سرکوب‌های نظارتی که صنعت فناوری چین را دچار تزلزل کرد، موضوعی قابل‌توجه محسوب می‌شود. 

این دیدار نشانه‌ای آشکار از این است که چین به کسب‌وکارهای خصوصی، نه فقط شرکت‌های دولتی، برای رشد اقتصادی و تثبیت اقتصاد متزلزل خود نیاز دارد. پکن به‌خوبی می‌داند که با توجه به نقش مهم فناوری در رقابت با ایالات متحده، حمایت از این بخش حیاتی خواهد بود.

به همین دلیل، رئیس‌جمهوری چین وعده داده تا دسترسی شرکت‌های خصوصی به منابع مالی را بهبود ببخشد و جریمه‌ها و مجازات‌های بیش از حد را کاهش دهد. از آن زمان، وزارت‌خانه‌های مختلف متعهد شده‌اند که دستورات او را اجرا کنند. برای تکمیل این اقدامات، انتظار می‌رود کنگره ملی خلق لایحه‌ حمایت از اقتصاد خصوصی را برای بار سوم و آخرین بار بررسی کند. در آخرین پیش‌نویس این لایحه، بندی برای منع جریمه‌های غیرقانونی علیه شرکت‌های خصوصی اضافه شده که نشانه‌ای از تلاش گسترده‌تر پکن برای بازگرداندن اعتماد و تشویق سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.