به گزارش اکوایران، در هفته گذشته بیش از 10 همت اوراق توسط دولت عرضه شده که کمتر از 1 هزار میلیارد تومان از آن به فروش رسیده است. همچنین گزارش‌ها حاکی از غیبت مجدد بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی در حراج اوراق مشارکت نقدی دولت هستند. 

بازار اوراق بهادار، مکانیسمی برای تامین مالی دولت‌ها

بازار اوراق بهادار یکی از مهمترین بازارهای مالی در کشورهای توسعه یافته است. به طور کلی انتشار اوراق این امکان را برای انتشاردهنده فراهم می‌کند تا بتواند منابعی مالی جمع‌آوری کند و با استقراض از کسانی که سرمایه در دست دارند، نیاز مالی خود را تامین کند. در عوض انتشاردهنده اوراق متعهد می‌شود در زمان سررسید، مبلغ اصل و سود اوراق منقضی شده را به سرمایه‌گذاران بازگرداند. 

دولت‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در سال‌های اخیر که تامین مالی هزینه‌های دولت از طریق انتشار اوراق رواج پیدا کرده، مشاهده می‌شود دولت هرساله بخش زیادی از کسری بودجه خود را به جای استقراض از بانک مرکزی، با استفاده از این ابزار مالی تامین می‌کند. 

1402110101

کمتر از 10 درصد اوراق عرضه شده در هفته اخیر فروش رفته است

مشاهده می‌شود در بیست و پنجمین سری از حراج اوراق مشارکت نقدی دولتی، حدود 10.7 همت اوراق منتشر شده است. این درحالیست که تنها حدود 800 میلیارد تومان از آن به فروش رسیده است. 

اصلی‌ترین خریداران اوراق، فعالان بازار سرمایه و بانک‌ها هستند. میتوان مشاهده کرد بر اساس تعریف بانک مرکزی از بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی، در هفته گذشته میزان مشارکت این بخش از خریداران در بازار اوراق مشارکت نقدی صفر بوده و در عوض تمامی 800 میلیارد تومان اوراق به فروش رسیده در بازار سرمایه مبادله شده است. 

بر اساس گزارش‌ها، اوراق بهادار عرضه شده در هفته گذشته دو نوع اوراق با نام‌های اراد 148 و اراد 149 به ترتیب با نرخ بهره‌های 25.3 و 26.3 درصد منتشر شده بودند که با استقبال زیادی از سمت خریداران مواجه نشدند.

تحلیل کارشناسان از انگیزه کم مشتریان برای خرید اوراق

برخی از کارشناسان عنوان می‌کنند خریداران اوراق دولتی عمدتا با هدف استفاده از امتیازات اوراق، دست به خرید می‌زنند و دلیل عدم استقبال گسترده مشتریان اوراق می‌تواند این موضوع باشد که آن‌ها قبلا اوراق مورد نیاز خود را خریداری کرده‌اند و تاحدی از این حیث اشباع شده‌اند. 

تحلیل دیگری نیز وجود دارد و آن این است که درحال حاضر به دلیل تورم بالا و افزایش هزینه‌های تولید، بنگاه‌های اقتصادی به سرمایه در گردش بیشتری نیاز دارند و چون نظام بانکی تامین کننده عمده سرمایه در گردش بنگاه‌های اقتصادی است، بانک‌ها با تنگنای منابع نقد مواجه هستند. به همین دلیل فرصت سرمایه‌گذاری بانک‌ها در اوراق مشارکت دولتی محدودتر شده است.