تورم بخش کشاورزی همچنان در اوج

به گزارش اکوایران بررسی ها نشان می دهد در 6 سال گذشته شاهد جهش های بسیار بالایی در تورم تولید کننده بخش کشاورزی بودیم، به گونه ای تورم تولید در کشاورزی از منفی 0.2 درصد در تابستان 95 به بالاتر از 73 درصد در بهار 98 رسیده است. آنچه از آمار ها بر می آید این نکته است که تورم تولید کننده در تمامی بخش های اقتصادی در 24 فصل گذشته روندی مشابه یکدیگر داشته اند و همه بخش ها دو جهش را در شاخص تورم تجربه کرده اند که این جهش ها با جهش های ارزی در سه سال اخیر تطابق دارد. با توجه به اهمیت تورم تولیدکننده برای پیش بینی تورم مصرف کننده، در این گزارش به بررسی تورم سالانه تولید در بخش کشاورزی در 24 فصل گذشته پرداخته شده است.

شاخص قیمت تولید

شاخص قیمت تولید یکی از شاخص های قیمتی در اقتصاد کلان است که به منظور سنجش تغییرات سطح عمومی قیمت ها مورد استفاده قرار می گیرد. این شاخص تغییرات قیمت محصولات را در مبدا تولید آن محاسبه و تغییرات قیمتی که مصرف کننده در بازار های خرد متوجه آن است را مورد هدف قرار نمی دهد. اهمیت این شاخص از آن جایی است که در اقتصاد کلان از تورم تولید کننده به عنوان پیشرانی برای تورم مصرف کننده یاد می شود. به بیان ساده تر با بررسی و مشاهده تغییرات در این شاخص می توان تغییرات تورم مصرف کننده خرد در بازار را پیش بینی کرد، چراکه تغییراتی که در قیمت درب کارخانه یا مبدا تولید به وجود می آید، با یک وقفه زمانی در تغییر قیمت مصرف کنندگان خرد در بازار ها دیده خواهد شد. حال با توجه به بخش های مختلف اقتصادی(صنعت، معدن، کشاورزی، خدمات و...) این وقفه زمان متفاوت است.

دو جهش در تورم تولید بخش کشاورزی

تورم سالانه تولید کننده بخش کشاورزی در زمستان سال گذشته 64.3 درصد به ثبت رسیده است، به عبارت دیگر میانگین سطح عمومی قیمت محصولات کشاورزی در مبدا تولید در چهار فصل منتهی به زمستان 1400، نسبت به میانگین سطح عمومی قیمت محصولات این بخش در چهار فصل منتهی زمستان 99 بالغ بر 64 درصد افزایش داشته است.

روند تورم تولید کننده بخش کشاورزی در 24 فصل گذشته نشان  می دهد، در این بازه زمانی شاهد دو جهش تورمی در این بخش بوده ایم. جهش اول در بازه زمانی بهار 97 تا بهار 98 بوده است که نرخ تورم از 11درصد به 73.1 درصد رسیده است. تورم تجربه شده در بهار 98، بالاترین تورم تولید کننده بخش کشاورزی در سالیان گذشته است. بررسی ها نشان می دهد در تمامی بخش های مهم اقتصادی کشور از بازه سال 97 تا 98 شاهد جهش در تورم تولید کننده بوده ایم.علت این رخداد را می توان جهش ارزی صورت گرفته در سال 97 به علت شروع دور جدید تحریم های آمریکا دانست. با توجه به اینکه تورم سالانه بازه زمانی بلند تری را نسبت به سایر شاخص ها در نظر دارد، افزایش قیمت در این شاخص با کمی وقفه مشاهده می شود.

جهش دوم؛ تورم کشاورزی رو به نزول است؟

پس از جهش ارزی در سال های مذکور، نرخ تورم تولید کننده بخش کشاورزی کمی آرام گرفت و در تابستان 99 حتی به 16 درصد هم رسید. اما از سال 99 با شیوع بیماری کرونا و تشدید تحریم ها که در تنیجه آن شاهد افزایش نرخ ارز بودیم، بار دیگر تورم بخش کشاورزی روند صعودی به خود گرفت و در پاییز 1400 به 69.8 درصد رسید.

اما نکته نگران کننده ای که در خصوص بخش کشاورزی وجود دارد این است که در تورم تولید کننده کشاورزی بر خلاف سایر بخش های اقتصادی در سال 1400 روند نزولی قبل ملاحظه ای تجربه نشده است. به عنوان مثال در بخش صنعت شاهد روند کاهش تورم سالانه بوده ایم به گونه ای که تورم از 80 درصد در تابستان به 56 درصد در زمستان 1400 رسیده است. اما در بخش کشاورزی تورم در تابستان، پاییز و زمستان تفاوت چندانی با هم نداشته است. پیش بینی می شود با توجه با جهش های کنونی که در بازار ارز شاهد آن هستیم، در فصول آتی نیز شاهد کاهش تورم تولید کننده در بخش کشاورزی نباشیم.