دوگانه ای در وضعیت اشتغال دانشگاه رفته ها

به گزارش اکوایران بنا به آخرین آمار منتشر شده از مرکز آمار از وضعیت اشتغال در بهار 1401، نرخ بیکاری با 0.4 درصد افزایش نسبت به بهار سال گذشته به 9.2 درصد رسیده است. علی رغم اینکه نرخ بیکاری کل افزایش یافته است اما نرخ بیکاری برای فارغ التحصیلان آموزش عالی در بهار امسال نسبت به 1400 کمی کاهش یافته است. اما از سویی به تعداد بیکاران دانشگاه رفته کشور در همین بازه زمانی افزوده شده است، همین موضع تحلیل وضعیت بیکاری فارغ التحصیلان آموزس عالی را کمی دشوار کرده است.

همچنین در بهار امسال تعدا زنان تحصیل کرده بیکار از تعداد مردان تحصیل کرده بیکار بالاتر بوده است، با توجه به سهم پایین بانوان در بازار کار کشور، این حجم از بیکاری بانوان اصلا خبر خوشایندی تلقی نمی شود. بررسی ها نشان می دهد نرخ بیکاری جوانان در بهار امسال به شکل قابل توجهی نسبت به فصل مشابه سال گذشته افزایش یافته است. در این گزارش به بررسی دقیق تر وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان آموزش عالی پرداخته شده است.

افزایش 100 هزار نفری بیکاران در بهار

نرخ بیکاری از 8.8 درصد در بهار 1400 به 9.2 درصد در بهار سال جاری افزایش یافته است، بر این اساس تعداد کل بیکاران کشور در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته از 2 میلیون و 291 هزار نفر به 2 میلیون و 399 هزار نفر افزایش یافته است. در علم اقتصاد کلان بررسی نرخ بیکاری به تنهایی نمی تواند اطلاعات سودمندی را به ماه ارائه دهد، چه بسا بررسی این شاخص به تنهایی ما را دچار خطای تحلیلی کند. برای فهم بهتر وضعیت بازار کار و اشتغال مناسب است که تغییرات نرخ بیکاری در کنار تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی  بررسی شود.

در بهار امسال نرخ مشارکت اقتصادی 40.9 درصد به ثبت رسیده است که نسبت به این عدد در بهار سال قبل نیم درصد کاهش داشته است. از منظر اقتصاد کلان همزمان شدن کاهش نرخ مشارکت اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری به معنی بدتر شدن بازار کار و اشتغال است. به بیان دیگر در بهار امسال علاوه بر اینکه عده ای از پیدا کردن شغل نا امید شده اند و از بازار کار خارج شده اند، به تعداد بیکاران نیز نزدیک به 100 هزار نفر افزوده شده است.

کاهش نرخ بیکاری دانشگاه رفته ها

نرخ بیکاری جمعیت فارغ التحصیل آموزش عالی در بهار امسال 13.2 درصد به ثبت رسیده است، به عبارت دیگر در بهار امسال بالغ بر 13 درصد کسانی که مدرک آموزش عالی داشته و جویای شغل بوده اند، نتوانسته شغلی برای خود دست و پا کنند. نرخ بیکاری این گروه نسبت به بهار 1400 حدود 0.2 درصد کاهش را تجربه کرده است.

اما نکته جالب اینجاست که علی رغم کاهش نرخ بیکاری فارغ التحصیلان آموزش عالی، تعداد افراد بیکار این گروه نسبت به بهار سال گذشته افزایش داشته و از 924 هزار نفر به 951 هزار نفر رسیده است. با وجود اینکه کاهش در نرخ بیکاری این گروه در بهار 1401 بسیار ناچیز بوده است، اما این کاهش در نرخ با وجود افزایش جمعیت بیکاران دانشگاهی نشان می دهد که در بهار امسال در مقایسه با بهار 1400 جمع کثیری از تحصیل کرده ها متقاضی شغل شده و بازار کار هم تا حدی پتانسیل جذب آنان را داشته است.

این کاهش در حالی رخ داده است که در بهار امسال نرخ بیکاری جوانان در تمامی گروه های سنی جوان افزایش قابل توجهی داشته است. این همزمانی نشان می دهد در اولین فصل از قرن جدید، تحصیل کرده های جوان شانس بالاتری نسبت سایرین برای ورود به بازار کار داشته اند.

افزایش تعداد بیکاران زنان تحصیل کرده

نرخ بیکاری مردان فارغ التحصیل آموزش عالی در بهار امسال 9.1 درصد به ثبت رسیده است که تقریبا در رقم نرخ بیکاری کل کشور قرار دارد. این نرخ در بهار سال گذشته 9.4 درصد بوده است. همچنین جمعیت مردان بیکار تحصیل کرده از 449 هزار نفر در بهار 1400 به 457 هزار نفر در بهار امسال رسیده است.

نرخ بیکاری زنان فارغ التحصیل آموزش عالی نیز از 22.4 درصد در بهار سال گذشته به 22.3 درصد در بهار سال جاری رسیده است. جمعیت این گروه در نخستین فصل 1401 حدود 494 هزار نفر برآورد شده است که نسبت به فصل مشابه سال قبل حدود 20 هزار نفر افزایش یافته است. بر این اساس تعداد دانشکاه رفته های زن بیکار بیشتر از تعداد دانشگاه رفته های مرد بیکاری است، این موضوع بدین معنی است که وشعیت بانوان تحصیل کرده به نسبت آقایان چندان مناسب نیست.

کاهش سهم تحصیل کرده ها از بیکاران

سهم جمعیت بیکار فرغ التحصیل آموزش عالی از کل جمعیت بیکار کشور در بهار 1400 حدود 40.2 درصد بوده است، این رقم در بهار سال جاری به 39.7 درصد رسیده است. به عبارت دیگر در بهار امسال درصد کمتری از بیکاران کشور را دانشگاه رفته ها تشکیل می دهند. از سوی دیگر این امر باعث شده است تا سهم فارغ التحصیلان آموزش عالی از کل شاغلین کشور افزایش یابد . سهم دانشگاه رفته ها از کل جمعیت شاغل کشور از 25.3 درصد در بهار سال گذشته به 26.5 درصد در بهار امسال رسیده است. به طور کلی نسبت به سایر اقشار جامعه وضعیت دانشگاه رفته ها به مقدار بسیار ناچیزی بهبود یافته است. البته این نکته لازم به ذکر است که نرخ بیکاری این قشر در کشور بسیار بالا بوده و اصلا این ارقام قابل قبول نیست.