به گزارش اکوایران، ایالات متحده روز سه‌شنبه به توافق‌هایی جداگانه با اوکراین و روسیه دست یافت تا حملات در دریا و علیه زیرساخت‌های انرژی را متوقف کنند. واشنگتن در این توافق‌ها پذیرفت که برای رفع برخی تحریم‌ها علیه مسکو تلاش کند.

به گزارش رویترز، در حالی که هنوز مشخص نیست این توافق‌ها درباره امنیت دریایی در دریای سیاه چه زمانی و چگونه اجرایی خواهند شد، آن‌ها نخستین تعهدات رسمی میان دو طرف درگیر از زمان آغاز به کار ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ هستند. ترامپ خواستار پایان جنگ در اوکراین و آشتی سریع با مسکو است، موضوعی که باعث نگرانی کی‌یف و کشورهای اروپایی شده است.

توافق آمریکا با روسیه از توافق با اوکراین فراتر می‌رود؛ واشنگتن در آن متعهد شده برای لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه صادرات کشاورزی و کود روسیه تلاش کند، موضوعی که مدت‌ها از مطالبات روسیه بوده است.

اندکی پس از اعلام این توافق‌ها از سوی آمریکا، کرملین اعلام کرد که این توافق‌ها درباره دریای سیاه تنها زمانی اجرایی می‌شوند که ارتباط برخی بانک‌های روسیه با نظام مالی بین‌المللی بازسازی شود.

رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، اعلام کرد که برداشت او این است که این توافق‌ها نیازی به رفع تحریم‌ها برای اجرایی شدن ندارند و بلافاصله به اجرا درمی‌آیند. او اظهارات کرملین را تلاش برای «تحریف» توافق‌ها دانست.

زلنسکی در سخنرانی شبانه‌اش گفت: «آن‌ها از حالا در تلاش‌اند تا توافق‌ها را وارونه جلوه دهند و در واقع، ما و کل جهان را فریب دهند.»

هر دو کشور، اوکراین و روسیه، گفتند که برای اجرای توافق‌ها به واشنگتن اتکا خواهند کرد، در حالی که نسبت به پایبندی طرف مقابل ابراز تردید کردند.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، گفت: «ما به تضمین‌های روشن نیاز داریم. و با توجه به تجربه تلخ توافق‌ها با صرفاً کی‌یف، تضمین‌ها تنها می‌توانند نتیجه‌ دستور واشنگتن به زلنسکی و تیمش باشند که چه کاری بکنند و چه کاری نکنند.»

زلنسکی گفت اگر روسیه توافق‌ها را نقض کند، از ترامپ خواهد خواست تحریم‌های بیشتری علیه مسکو اعمال کرده و تسلیحات بیشتری در اختیار اوکراین قرار دهد.

او گفت: «ما به روس‌ها اعتماد نداریم، اما رویکرد سازنده‌ای خواهیم داشت.»

در ساعات پس از اعلام توافق‌ها، هر دو کشور، روسیه و اوکراین، یکدیگر را به انجام حملات پهپادی متهم کردند، اما گزارشی فوری از اصابت به اهداف دریای سیاه یا زیرساخت‌های انرژی منتشر نشد.

در همین حال، ترامپ در مصاحبه‌ای با شبکه نیوزمکس تأیید کرد که ممکن است روسیه قصد داشته باشد پایان جنگ را به تأخیر بیندازد.

او گفت: «فکر می‌کنم روسیه می‌خواهد جنگ را تمام کند، اما شاید دارند وقت‌کشی می‌کنند.»

چشم‌انداز آتش‌بس گسترده‌تر

این توافق‌ها پس از مذاکرات موازی در عربستان سعودی به دست آمدند؛ مذاکراتی که در پی تماس‌های تلفنی جداگانه ترامپ با دو رئیس‌جمهور، زلنسکی و ولادیمیر پوتین، در هفته گذشته برگزار شدند.

اگر این توافق‌ها اجرا شوند، ممکن است نخستین گام مهم به‌سوی هدف ترامپ برای دستیابی به آتش‌بس گسترده‌تری در جنگ اوکراین باشند؛ جنگی که روسیه سه سال پیش با تهاجم همه‌جانبه آغاز کرد.

پوتین پیشنهاد ترامپ برای آتش‌بس کامل ۳۰ روزه را که قبلاً از سوی اوکراین پذیرفته شده بود، رد کرد.

ترامپ روز سه‌شنبه به خبرنگاران گفت: «ما پیشرفت زیادی داشته‌ایم»، اما در عین حال افزود که در مذاکرات «کینه و خصومت زیادی» وجود دارد.

او گفت: «نفرت زیادی در این گفتگوها هست، همان‌طور که احتمالاً خودتان هم متوجه شده‌اید، و این باعث می‌شود افراد دور هم جمع شوند، با میانجی‌گری، ببینند آیا می‌توانیم جنگ را متوقف کنیم یا نه. و من فکر می‌کنم که جواب خواهد داد.»

در روزهای اخیر، واشنگتن لحن خود نسبت به روسیه را ملایم‌تر کرده است. استیو ویتکاف، نماینده ترامپ، گفته بود که «پوتین را فرد بدی نمی‌داند»، چیزی که باعث نگرانی مقامات اروپایی شد، زیرا آن‌ها رهبر روسیه را دشمنی خطرناک تلقی می‌کنند.

سرگئی لاوروف، دیپلمات کهنه‌کار روس و وزیر خارجه از سال ۲۰۰۴، گفت خوش‌بینی ویتکاف درباره نزدیکی آتش‌بس، نقش متحدان اروپایی کی‌یف را نادیده می‌گیرد.

او گفت: «او (ویتکاف) بیش از حد به نخبگان کشورهای اروپایی خوش‌بین است؛ آن‌ها می‌خواهند مانند سنگی به گردن زلنسکی آویزان باشند تا نگذارند او «کوتاه بیاید».»

اوکراین و متحدان اروپایی‌اش نگران‌اند که ترامپ با پوتین توافقی شتاب‌زده کند که امنیت آن‌ها را به خطر بیندازد و در برابر خواسته‌های روسیه عقب‌نشینی کند، از جمله رها کردن آرزوی پیوستن به ناتو و واگذاری مناطقی که مسکو ادعای مالکیت‌شان را دارد.

توقف حمله به تأسیسات انرژی

در همین حال کرملین سه‌شنبه شب اعلام کرد که با آمریکا به توافق رسیده‌اند که حملات به اهداف انرژی در روسیه و اوکراین از ۱۸ مارس، تاریخی که پوتین نخستین‌بار این موضوع را با ترامپ مطرح کرد، به مدت ۳۰ روز متوقف شود و روسیه آمادگی تمدید این توافق را نیز دارد.

اوکراین هفته گذشته گفته بود تنها در صورت دستیابی به توافق رسمی، چنین توقفی را خواهد پذیرفت.

روسیه با موشک و پهپاد به شبکه برق اوکراین حمله کرده و کی‌یف نیز حملات دوربردی را علیه تأسیسات نفت و گاز روسیه انجام داده است؛ حملاتی که به بخش مهمی از جنگ برای تضعیف تلاش‌های جنگی طرفین تبدیل شده‌اند.

در حالی که توقف حملات به اهداف انرژی ابتکاری تازه محسوب می‌شود، توافق‌های مربوط به امنیت دریایی دریای سیاه به مسئله‌ای می‌پردازند که در آغاز جنگ بسیار حیاتی بود؛ زمانی که روسیه به‌طور غیررسمی محاصره دریایی علیه اوکراین، یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان غله جهان، اعمال کرد و بحران جهانی غذا را تشدید نمود.

در ماه‌های اخیر، نبردهای دریایی بخش کوچک‌تری از جنگ بوده‌اند، زیرا روسیه پس از چند حمله موفق اوکراینی، نیروهای دریایی خود را از شرق دریای سیاه خارج کرد.

کی‌یف توانسته است با وجود فروپاشی توافق پیشین درباره کشتیرانی در دریای سیاه که با میانجی‌گری سازمان ملل انجام شده بود، بنادر خود را بازگشایی کرده و صادرات را تقریباً به سطح پیش از جنگ بازگرداند. با این حال، این بنادر به‌طور منظم هدف حملات هوایی قرار گرفته‌اند. زلنسکی گفت که توافق جدید، چنین حملاتی را ممنوع خواهد کرد.

وزیر دفاع اوکراین، رستم عمروف، اعلام کرد که کی‌یف هرگونه حرکت کشتی‌های نظامی روسیه در خارج از بخش شرقی دریای سیاه را به‌عنوان نقض توافق و تهدید تلقی خواهد کرد؛ در چنین شرایطی، اوکراین کاملاً حق دفاع از خود را خواهد داشت.

از سوی دیگر، مسکو اعلام کرد که اجرای این توافق مستلزم کاهش تحریم‌هاست، از جمله بازگرداندن ارتباط بانک صادرات کشاورزی روسیه با سامانه بین‌المللی پرداخت سوئیفت. انجام این اقدام‌ها و گام‌های مشابه ممکن است نیازمند موافقت کشورهای اروپایی باشد.