معمای نرخ بیکاری تک رقمی

نرخ بیکاری مهم است؟ کاهش نرخ بیکاری به ۹.۵ درصد

نرخ بیکاری باز هم تک رقمی شد؛ این بخشی از نتیجه گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت بازار کار در تابستان است. نرخ بیکاری که در تابستان سال گذشته ۱۰.۵ درصد بود، در تابستان به ۹.۵ درصد رسید تا پس از نرخ بیکاری ۹.۸ درصدی بهار، برای دومین فصل پیاپی این نرخ تک رقمی شود

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران اثر منفی کرونا بر بازار کار نسبت به فصل قبل یعنی بهار تعدیل شده است. اما این سوالات مطرح می شود که چرا نرخ بیکاری کاهش یافت و آیا نرخ بیکاری به تنهایی سنجشی قابل استناد برای قضاوت بازار کار است؟

برای سنجش بازار کار، باید به یک وجه مهم و البته کمتر دیده شده شاخص های بازار کار توجه کرد. نرخ مشارکت یا جمعیت فعال همان وجه پنهان بازار کار است؛ گروهی که مجموع افراد شاغل و بیکار را شامل می شود. کاهش این نرخ عموما به معنای بیکار شدن شاغلان و خروج برخی بیکاران از گروه افراد در جستجوی شغل است. بنابراین کاهش نرخ مشارکت می تواند کاهش نرخ بیکاری را در پی داشته باشد.

حال می توان گفت با کاهش جمعیت فعال، کاهش نرخ بیکاری هم ممکن است اتفاق بیفتد اما این تنزل، سیگنال مثبتی از بازار کار نیست.

در مقابل جمعیت فعال، شاخصی به عنوان جمعیت غیرفعال وجود دارد؛ گروهی که نه شاغلند و نه تمایل به اشتغال دارند؛ دانشجویان،

زنان خانه دار و افراد دارای درآمدهای غیر کاری نظیر دریافت کنندگان سودها کلان از بانک ها، افرادی که از طریق املاک استجاری خود کسب درآمد می کنند، در این گروه قرار دارند.

ریزش ۱.۲ میلیون نفری جمعیت شاغل

معمای نرخ تک رقمی بیکاری دقیقا همین کاهش نرخ مشارکت یا کم شدن جمعیت فعال است. بر اساس گزار مرکز آمار نرخ بیکاری در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته با کاهش یک درصدی مواجه بوده است. اما گزارشات رسمی معمای پنهان بازار کار را عیان می کند.

نرخ جمعیت فعال در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته ۳.۱ درصد کاهش داشته است. برایند آمارها نشان می‌دهد، با ریزش یک میلیون و ۲۱۰ هزار نفری جمعیت شاغل ، تعداد شاغلان کشور به ٢٣ میلیون و ٥٤٢ هزار نفر کاهش یافته.

با این حال، در ازای هر ۳.۵ نفر یک نفر شاغل است در حالی که  سال گذشته در ازای هر سه نفر، یک نفر شاغل بود.