به گزارش اکوایران، به نوشته فایننشال‌تایمز، به گفته افراد آشنا با دوره انتقال قدرت، دولت جدید دونالد ترامپ سیاست «فشار حداکثری» خود را با هدف «ورشکستگی» [ادعایی] توانایی ایران برای تأمین مالی نیروهای متحد منطقه‌ای و دستیابی به توان هسته‌ای احیا خواهد کرد.

افراد آشنا به فایننشال‌تایمز گفتند، تیم سیاست خارجی ترامپ به محض ورود مجدد رئیس جمهور منتخب به کاخ سفید در ژانویه، به دنبال تشدید تحریم‌ها علیه تهران، از جمله صادرات حیاتی نفت است. یک کارشناس امنیت ملی که با روند انتقال ترامپ آشناست، گفت: «او مصمم است که در اسرع وقت استراتژی فشار حداکثری را برای ورشکستگی ایران برقرار کند».

تغییر فرمان در منطقه 

این طرح نشانگر تغییر در سیاست خارجی ایالات متحده در دوره آشفتگی در خاورمیانه پس از حمله حماس در 7 اکتبر 2023 است که موجی از خصومت های منطقه ای را برانگیخت و جنگ سایه اسرائیل با ایران را آشکار ساخت.

ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود به این موضوع اشاره کرد که خواهان توافق با ایران است. او در ماه سپتامبر گفت: «ما باید توافق کنیم، زیرا [تحمل] عواقب آن غیرممکن است. ما باید به توافق برسیم.»

افرادی که با تفکرات ترامپ آشنا هستند می‌گویند تاکتیک فشار حداکثری برای تلاش برای وادار کردن ایران به مذاکره با ایالات متحده استفاده می‌شود – اگرچه کارشناسان معتقدند این یک نتیجه دور است.

رئیس جمهور منتخب آمریکا پس از کنار گذاشتن توافق هسته‌ای سال 2015 که ایران با قدرت‌های جهانی امضا کرد و صدها تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال کرد، در اولین دوره ریاست جمهوری خود کمپین «فشار حداکثری» را به راه انداخت.

در پاسخ، تهران فعالیت‌های هسته‌ای خود را افزایش داد و در حال غنی سازی اورانیوم نزدیک به گریز هسته‌ای است.دونالد ترامپ برجام

تحریم‌ها در دوران دولت بایدن پابرجا ماندند، اما تحلیل‌گران می‌گویند بایدن که به دنبال احیای توافق هسته‌ای با ایران و کاهش بحران بود، آن‌ها را دقیق اجرا نکرد.

بر اساس گزارش آژانس اطلاعات انرژی ایالات متحده، صادرات نفت خام ایران در چهار سال گذشته بیش از سه برابر شده است، از رکورد پایین 400،000 بشکه در روز در سال 2020 به بیش از 1.5 میلیون بشکه در روز تا کنون در سال 2024، که تقریباً تمام محموله‌ها به چین می‌رود.

به گفته افراد مطلع، تیم انتقالی ترامپ در حال تنظیم دستورات اجرایی است که او می‌تواند در اولین روز حضورش در دفتر بیضی برای هدف قرار دادن تهران صادر کند، از جمله تشدید و افزودن تحریم‌های جدید بر صادرات نفت ایران.

باب مکنلی، مدیر موسسه مشاوره انرژی راپیدان و مشاور انرژی جورج بوش گفت: «اگر آن‌ها واقعاً جدی باشند، می‌توانند صادرات نفت ایران را به چند صد هزار بشکه در روز برگردانند». او مدعی شد: «این منبع اصلی درآمد آن‌ها است و اقتصاد آن‌ها در حال حاضر شکننده‌تر از آن زمان است...آن‌ها در وضعیت بدتری از دوره اول هستند، این وضعیت بسیار سختی خواهد بود.»

اقدام سریع

مشاوران ترامپ از رئیس‌جمهور آینده خواسته‌اند که در مورد تهران به سرعت حرکت کند و یکی از افراد آشنا با این طرح گفت که رهبر جدید ایالات متحده به صراحت گفته است که «ما با اجرای تحریم‌های ایران بسیار جدی برخورد می‌کنیم».

مایک والتز، مشاور امنیت ملی جدید ترامپ، در زمانی که عضو مجلس نمایندگان بود، به تصویب قانونی کمک کرد که بر خرید نفت خام ایران توسط چین تحریم‌های ثانویه اعمال می‌کرد. این لایحه در سنا تصویب نشده است.

افراد آشنا به دوره گذار گفتند که کمپین فشار حداکثری برای جلوگیری از درآمد ایران برای تقویت توان نظامی یا تامین مالی متحدان در منطقه طراحی شده است، اما در نهایت هدف این است که تهران را به مذاکره درباره توافق هسته‌ای جدید و تغییر سیاست‌های منطقه‌ای خود وادار کند.

نفتکش نفت ایران

یک کارشناس امنیت ملی آشنا با تیم انتقالی ترامپ گفت: «ما امیدواریم که این انگیزه‌ای باشد تا آن‌ها را به توافق با حسن نیت برای مذاکراتی برسانیم که روابط را تثبیت می‌کند و حتی روزی روابط را عادی می‌کند، اما من فکر می‌کنم شرایط ترامپ برای آن بسیار سخت‌تر از چیزی است ایرانی ها آماده هستند قبول کنند».

در میان تیم امنیت ملی ترامپ، انتخاب‌های ارشدی وجود دارند که شامل مارکو روبیو، نامزد وی برای وزارت امور خارجه و والتز، مشاور امنیت ملی می‌شوند که از رویکردی تهاجمی در قبال ایران حمایت می‌کنند.

والتز در ماه اکتبر در نشست شورای آتلانتیک ادعا کرد: «تنها چهار سال پیش...پول آن‌ها در حال افول بود، آنها واقعاً تدافعی شده بودند... ما باید به آن وضعیت برگردیم».

حداکثر خِرد

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران این هفته از تیم ترامپ خواست دیگر فشار حداکثری را امتحان نکنند.

او با اشاره به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در سال‌های پس از خروج ترامپ از توافق، گفت: «تلاش برای "فشار حداکثری ۲.۰" تنها به "شکست حداکثری ۲.۰" منجر می‌شود. ایده بهتر: «حداکثر خِرد» را امتحان کنید - به نفع همه.»

دولت جدید ایران به رهبری مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب، گفته است که می‌خواهد دوباره با غرب در مورد بن‌بست هسته‌ای تعامل داشته باشد تا از کاهش تحریم‌ها برای تقویت اقتصاد بیمار کشور اطمینان حاصل کند.

عراقچی گروسی

عراقچی روز پنجشنبه پس از گفتگو با رافائل گروسی، رئیس سازمان نظارت هسته‌ای سازمان ملل در تهران، در پستی در ایکس نوشت که تهران مایل است «بر اساس منافع ملی و حقوق مسلم ما مذاکره کند، اما حاضر نیست تحت فشار و ارعاب مذاکره کند!»

حتی اگر هر دو طرف مایل به گفتگو باشند، شانس پیشرفت اندک است.

کریم سجادپور، عضو ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی، گفت: «سوال بزرگ این است که آیا [تهران] حاضر است با مردی که [سردار] قاسم سلیمانی را ترور کرد، یک معامله هسته‌ای و منطقه‌ای انجام دهد یا خیر». او افزود: «تصور یک توافق هسته‌ای یا منطقه‌ای که هم برای اسرائیل و هم برای ایران قابل قبول باشد، دشوار است».

وزارت دادگستری هفته گذشته دولت ایران را متهم کرد که مردی را برای طراحی طرح‌هایی برای ترور دشمنان از جمله ترامپ استخدام کرده است. ایران دست داشتن در هرگونه توطئه برای ترور ترامپ را رد کرده است.

گزارشی در نیویورک تایمز مبنی بر این که ایلان ماسک این هفته با سفیر ایران در سازمان ملل دیدار کرد تا در مورد تنش زدایی بین ایالات متحده و ایران گفتگو کند، این انتظار را افزایش داد که ترامپ ممکن است به دنبال توافق با تهران باشد. نمایندگی ایران در سازمان ملل از اظهار نظر خودداری کرد، اما وزارت خارجه جمهوری اسلامی آن را رد کرد.