به گزارش اکوایران، آخرین نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه آغاز به کار کرد.

رافائل گروسی در بخشی از صحبت‌های خود که به ایران اختصاص داشت اظهار داشت: ایران درخواست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای توقف غنی‌سازی ۶۰ درصدی را پذیرفت.

به نوشته پایگاه اطلاع رسانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گروسی گفت:

من اخیراً از تهران بازگشته‌ام و هفته گذشته با جناب آقای مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران و جناب آقای عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و جناب آقای محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و دیگر مقامات ارشد ایرانی دیدار داشتم. علاوه بر این ملاقات‌ها، به سایت‌های هسته‌ای فوردو و نطنز رفتم و از تأسیسات غنی‌سازی که تحت نظارت آژانس و بازرسی‌های منظم قرار دارند و سایر تأسیسات مرتبط با غنی‌سازی بازدید نمودم. نتایج این سفر را در ادامه سخنرانی خود توضیح خواهم داد.

در خصوص برنامه هسته‌ای ایران، گزارش جدید من درباره راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در چهارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۰۱۵) در پیش روی شما قرار دارد.

پس از گزارش قبلی من، ذخیره اورانیوم غنی‌شده ایران تا ۲۰ درصد و تا ۶۰ درصد U-235 همچنان در حال افزایش بود.

با این حال، در جریان ملاقات‌های سطح‌بالا میان آژانس و ایران در تهران در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۴، امکان عدم گسترش بیشتر ذخیره اورانیوم غنی‌شده ایران تا ۶۰ درصد U-235، از جمله تدابیر تأیید فنی ضروری برای آژانس جهت تایید این موضوع در صورت اجرای آن، مورد بحث قرار گرفت. در ۱۶ نوامبر ۲۰۲۴، آژانس تأیید کرد که در تأسیسات غنی‌سازی فوردو و در تأسیسات غنی‌سازی ایران، این کشور اقدامات مقدماتی برای متوقف‌ساختن افزایش ذخیره اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد U-235 را آغاز کرده است. پیش‌بینی می‌شود تبادلات میان آژانس و ایران در این خصوص ادامه یابد.

تقریباً سه سال و نه ماه از زمانی که ایران اجرای تعهدات هسته‌ای خود تحت برجام، از جمله اجرای موقت پروتکل الحاقی را متوقف کرده، می‌گذرد و بنابراین بیش از سه و نیم سال است که آژانس دسترسی تکمیلی در ایران نداشته است. در نتیجه، آژانس پیوستگی اطلاعاتی خود در مورد تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها و بِلوزها، آب سنگین و کنسانتره سنگ معدن اورانیوم را از دست داده است.

همچنین گزارش من در مورد توافقات پادمان‌های ان‌پی‌تی با جمهوری اسلامی ایران در پیش روی شماست. ایران می‌گوید تمام مواد هسته‌ای، فعالیت‌ها و مکان‌هایی که طبق توافق پادمان‌های ان‌پی‌تی باید اعلام می‌شد، را اعلام کرده است. با این حال، این بیانیه با یافته‌های آژانس مبنی بر وجود ذرات اورانیوم از منشأ انسانی در مکان‌های اعلام‌نشده در ایران مغایرت دارد. آژانس باید از مکان فعلی مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده‌شده مطلع باشد. ایران هنوز پروتکل اصلاحی ۳.۱ را اجرا نمی‌کند که تعهد قانونی ایران بوده و اعلام کرده که اجرای آن را معلق کرده است. این مسائل پادمانی معوق از تعهدات ایران تحت توافق پادمان‌های جامع آن ناشی می‌شود و باید حل شده تا آژانس بتواند اطمینان دهد که برنامه هسته‌ای ایران صرفاً صلح‌آمیز است.

در جریان ملاقات‌های سطح‌بالا در تهران، بحث‌های مفصلی در مورد مسائل مطرح‌شده در بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳، به ویژه در مورد مغایرت تراز مواد هسته‌ای و عناصر ممکن برای رسیدگی به موضوع ورامین، ادامه یافت. 

در این دیدار، ایران موافقت کرد که به نگرانی‌های آژانس در خصوص لغو مجوز چندین بازرس باتجربه آژانس پاسخ داده و مجوز چهار بازرس باتجربه دیگر را بررسی کند؛ تصمیمی که من از آن استقبال می‌کنم.