بانک آینده، ایرانمال و نظریۀ چرخههای تجاری اتریشی
اگر در آینده یک تاریخنگار اقتصادی بخواهد کتابی پیرامون تاریخ اقتصادی دو دهۀ اخیر ایران بنویسد تصویری از «ایرانمال» برای طرح روی جلد آن مناسب به نظر میرسد.
مهرپویا علا
نویسنده و مترجم
نویسنده و مترجم
نگاهی به کتاب «برخورد تمدنها» ساموئل هانتینگتون
برخورد میان تمدن غرب از یکسو و تمدن کنفوسیوسی و تمدن اسلامی از سوی دیگر توجه ساموئل هانتیگتون را به خود جلب نموده بود. نظریهٔ «برخورد تمدنهای» هانتینگتون ابتدا در یک مقاله و سپس در کتاب «برخورد تمدنها و بازسازی نظم جهانی» مطرح شد.
پیادهروی خیابان انقلاب مال چه کسی است؟
رواج گستردۀ بازار غیررسمی و پدیدۀ دستفروشی در ایران باعث شده است که نام بعضی خیابانها و میدانهای مهم تهران با نام بعضی کالاها گره بخورند. برای مثال میدان فردوسی برای بسیاری نام دلار و خیابان ناصرخسرو نام دارو را تداعی میکنند. کسانی که یکبار در روزهای کاری به خیابان انقلاب و حوالی دانشگاه تهران مراجعه کرده باشند با خیل دستفروشانی روبهرو خواهند شد که نیمی از فضای پیادهرو را از خود میدان انقلاب تا تئاتر شهر به بساط فروش کتاب یا انواع کالاهایی که به فرهنگ کتابخوانی نسبت داده میشوند اختصاص دادهاند.
جوئل موکر: اندیشۀ روشنگری و نهادهای سرمایهداری
چرا انقلاب صنعتی در تمدن اروپا اتفاق افتاد؟ چرا در طول قرن نوزدهم کالاهای صنعتی انگلیسی و فرانسوی به بازارهای هند و چین و عثمانی سرازیر شدند و نه برعکس؟ جوئل موکر با پیشینۀ پژوهشی طولانی خود از جمله متأخرترین پژوهشگرانی به شمار میرود که در طول دو سدۀ گذشته کوشیدهاند به این پرسشها پاسخ دهند.
دلار تورم را بالا میبرد یا با تورم بالا میرود؟
دلار، یورو و طلا کالا به شمار میآیند. بنابراین کاهش قدرت خرید ریال (ارزان شدن پول ملی) است که منجر به تورم میشود و تورم نیز بهتدریج قیمت تمام کالاها از جمله دلار را افزایش میدهد. «ارزپاشی» درمان تورم نیست. دولت تا کی میتواند به چنین کاری ادامه دهد؟ آیا منابع ارزی در اختیار دولت بیانتها هستند؟ تورم تا درمان نشود به کار خود ادامه میدهد.
استاندارد طلا چیست؟ چگونه میتوان انضباط مالی را به دولتها تحمیل کرد؟
سیاست رعایت استاندارد طلا حد بالایی از انضباط مالی را به دولتها تحمیل میکند؛ آنچنانکه حتی استقلال کامل بانک مرکزی از دولت هم نمیتواند جای آن را بگیرد. این سیاست مالی جلوی بزرگتر شدن دولت و گسترش مفرط دامنۀ مداخلههای آن در جامعه را میگیرد و در نتیجه اساساً یک سیاست لیبرال است.
فساد چگونه به اقتصاد آسیب میرساند؟
مکانیسم آسیب رساندن فساد اقتصادی به اقتصاد یک کشور و رفاه مردم آن چیست؟
قانون گرشام: یک بینش روششناختی
پول خوب عبارت از پولی است که اختلاف میان قیمت نامی (عددی که روی آن حک شده است) و قیمت فلز آن در بازار صفر یا ناچیز باشد؛ و در مقابل پول بد پولی است که در آن این اختلاف بالا باشد. قانون گرشام میگوید اگر هر دو نوع از این پولها در بازار رواج داشته باشند، پس از مدتی تنها پول بد کارکرد پول بودن خود را نگاه خواهد داشت.
نکاتی پیرامون یک مناظره: زمانی که دادۀ تجربی رهزن اندیشه میشود
در جلسۀ مناظرۀ روز سهشنبه یکم مهرماه ۱۴۰۴ میان آقایان غنینژاد و جبرائیلی در کانال یوتیوبی «حکمران»، آقای جبرائیلی بحث خود را با یک استدلال «مارکسیستی» آغاز کرد: «اینکه مباحث هایک و میزس نسبتی با واقعیت موجود در جهان ندارند و زمینۀ واقعی مطرح شدن آنها توجیه منافع قشر خاصی در ایالات متحد از اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به اینطرف بود.
بخش خصوصی واقعی در برابر سرمایهداری رفاقتی
در سالهای دهۀ نود خورشیدی که واگذاری بعضی صنایع بزرگ همچون هپکوی اراک و کشتوصنعت هفتتپه از حجم فعالیت این کسبوکارها تا میزان قابلتوجهی کاسته بود و به تنشهای سیاسی دامن زد موجی از تحلیلها و بیانیهها از سوی جریانهای گوناگون، از اهالی سکولار علوم اجتماعی گرفته تا مکتبیهای موسوم به عدالتخواه، علیه هیولای «نئولیبرالیسم»، حلقۀ مخوف «نیاوران» و تفکر خطرناک «بنیادگرایی بازار آزاد» سرازیر شدند.
