به گزارش اکوایران، روند بسط نقدینگی در بازار باز در سال 1400 مسیری پر نوسان داشته و در نهایت در ماه های پایانی رکوردهای تاریخی را از خود برجای گذاشت. این اتفاق می تواند در نتیجه دو اتفاق رقم خورده باشد. نخست وضعیت بد نقدینگی بانک ها و دوم کنترل نرخ سود بین بانکی توسط بانک مرکزی.

به طور کلی بازار باز، نام عملیاتی مالی است که میان بانک ها و بانک مرکزی روی می دهد. در این بازار بانک ها با نرخ سود و تاریخ سررسید تعیین شده از سوی بانک مرکزی اوراق را از این نهاد خریداری کرده و در نهایت در تاریخ معلوم آن را به این نهاد باز می گردانند. این خرید اوراق در بازار باز به رکوردهای بی سابقه ای دست پیدا کرده است.

رکوردزنی در عملیات هفتگی بازار باز

بانک مرکزی با انجام عملیات ریپو یا همان خرید اوراق با تاریخ سررسید و نرخ سود معلوم در ماه های پایانی سال 1400 رکوردهای بی سابقه ای را به ثبت رسانید.

در همین رابطه در هفته پایانی اسفند ماه 1400 بانک مرکزی  94 هزار و 500 میلیارد تومان نقدینگی در نهادهای مالی تزریق کرد. رقمی که در تمام بازه های هفتگی بسط نقدینگی در این بازار بی سابقه بوده و یک رکورد به شمار می آید.

تاریخ سررسید معاملات در این بازار اما غالبا هفت روزه بوده و نرخ سود در آخرین هفته در کف 19 درصد قرار گرفت.

اما ارقام بسط پول تنها رقم های مهم در این بازار نیستند. دو متغیر دیگر می تواند درجه اهمیت بالایی را در این بازار ثبت کند که نشان از جریان نقدینگی منتقل شده درون نهادهای مالی در این عملیات دارد. خالص عملکرد بانک مرکزی در بازار باز و مانده نقدینگی نزد بانک هاحاصل از این عملیات.

بازار باز

روند خالص عملکرد بانک مرکزی در بازار باز

در عملیات این بازار با توجه به آنکه در هر هفته علاوه بر بسط مجدد پول، رقم تزریق شده درهفته قبل نیز باید از نهادهای مالی توسط بانک مرکزی جمع آوری شود بنابراین می توان عملیات انبساطی بانک مرکزی در این بازار را به صورت خالص برآورد کرد. در همین رابطه مشخص می شود در این بازار در هفته های پایانی سال 1400، رقم خالص هم همواره مثبت بوده و نشان از شدت انبساطی بودن عملکرد در این بازار داشته است. در همین رابطه در آخرین هفته معاملات سال 1400 تقریبا 3 هزار و 860 میلیارد تومان خالص عملکرد بانک مرکزی در بانک ها بوده که نشان از میزان صعودی بودن این رقم داشته است.

اما برخی دیگر در این میان مانده نقدینگی در بانک ها حاصل از این معاملات را رقم مهمتری می دانند.

رکوردزنی مانده نقدینگی در بانک ها

در این بازار در هفته های پایانی شهریور ماه هیچ معاملاتی در بازار ثبت نشد. تقریبا در آن هفته بدهی بانک ها به بانک مرکزی در این بازار صفر شده و از هفته نخست مهر ماه روند هفته های انبساطی از سرگرفته شد.

بنابر این در این مدت می توان هر هفته مجموع بسط از ابتدای مهر تا آن هفته را از کل قبض پول کم کرده و تفاضل را به عنوان مانده نقدینگی در اختیار بانک ها دانست. در همین رابطه در سال 1400 به طور کلی در بازار باز 90 هزار و 160 میلیارد تومان نقدینگی در اختیار بانک ها هنوز باقی مانده است.

این رقم در هر هفته با توجه به روند صعودی بسط پول مسیر افزایشی داشته و در پایان سال به بالاترین میزان خود در تمام هفته های برگزاری بازار باز در این دو سال رسیده است.

اتفاقی که به باور برخی می تواند موجب افزایش پایه پولی در این مدت شده و در نهایت به رشد تورم در کشور منجر شود.

بازار باز