رشد فزاینده هزینه تولید در بخش صنعت

به گزارش اکوایران، بانک مرکزی در جدیدترین گزارش خود تغییرات رشد قیمت‌ها در سمت هزینه‌های تولید طی بهمن امسال را اعلام کرده است. روند تورم تولیدکننده را بانک مرکزی در شاخه‌های مختلف ارائه می‌کند. این بخش‌ها شامل کشاورزی، صنعت، حمل و نقل، هتل و رستوران، اطلاعلات و ارتباطات، آموزش، بهداشت، سایر فعالیت‌ها و خدمات است.

تورم تولیدکننده یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش تغییرات قیمتی در اقتصاد کلان است. اهمیت تورم تولیدکننده در اقتصاد کلان از آنجایی است که این متغیر، شاخصی آینده‌نگر برای تورم مصرف‌کننده محسوب می‌شود. به بیان ساده‌تر، زمانی که قیمت کالا و خدمات در مبداء ارائه آن‌ها دچار افزایش می‌شود، این تغییرات قیمت با یک اختلاف زمانی به بازارهای خرد منتقل می‌شود و تورم تولیدکننده بیان‌کننده آن است و مصرف‌کنندگان نیز آن را به مرور احساس خواهند کرد. 

بررسی تورم نقطه‌ای و ماهانه بانک مرکزی در این 9 بخش حکایت از ثبت رکوردهای جدید طی دو سال گذشته در برخی شاخه‌ها دارد که می‌توان به تحلیل آن‌ها پرداخت.

روند صعودی تورم تولیدکننده در نیمه دوم 1401

طبق داده‌های بانک مرکزی که اخیر از وضعیت هزینه‌های تولید رونمایی کرده، مشاهده می‌شود که تورم تولیدکننده بهمن امسال برابر با 7.3 درصد از سوی بانک مرکزی اعلام شده است. این شاخص به معنای آن است که هزینه‌های تولید در بهمن نسبت به ماه قبل از آن حدودا 7.3 درصد بیشتر شده است. همچنین بررسی تورم نقطه‌ای تولیدکننده بیانگر این است که هزینه‌های تولید در میانه زمستان در مقایسه با بهمن سال گذشته حدودا 38 درصد افزایش یافته است. 

بررسی تورم ماهانه تولیدکننده از ابتدای فروردین 1400 تا بهمن سال جاری نشان می‌دهد اگرچه در ابتدای امسال با وجود آنچه در نتیجه سیاستگذاری دولت برای جراحی اقتصادی با عنوان اصلاح یارانه کالاهای اساسی و حذف ارز ترجیحی، هدفگذاری دولت بوده، هزینه‌های تولیدکننده در اردیبهشت با جهش 9.7 درصدی رکوردار افزایش هزینه تولیدکننده طی این مقطع بوده است.

در ادامه این روند، اگرچه اثر این سیاست در تورم تولیدکننده تا انتهای تابستان کاملا تخلیه شده، با این حال در پاییز و ابتدای زمستان دوباره روند صعودی گرفته است. مقایسه تورم تولیدکننده با موقعیت مشابه سال گذشته در دو سال قبل حاکی از روند نزولی این شاخص است.

بررسی روند تورم ماهانه و نقطه‌ای اجزای تورمی تولیدکننده در بازه زمانی دوساله می‌تواند مشخص کند که هزینه تولیدکننده در بخش‌های مختلف چه تغییراتی داشته است.

خیز دوباره تورم ماهانه صنعت

مقایسه شاخص قیمت تولیدکننده در صنعت با موقعیت مشابه خود در سال گذشته نشان از رشد 33.3 درصدی هزینه‌های تولید در این مقطع داشته است. اگرچه تورم نقطه‌ای تولیدکننده بخش صنعت طی دو سال گذشته روند نزولی داشته، با این حال وضعیت رشد قیمت‌ها در مقایسه ماهانه از ثبات کمتری برخوردار بوده است.

طبق داده‌های آماری، در اردیبهشت 1401 هزینه‌های تولید در بخش صنعت بیشترین رکورد افزایش هزینه را داشته و 8.1 درصد رقم خورده است. در ادامه با کاهش هزینه‌های تولیدکننده صنعت تا مرداد 1401 مشاهده می‌شود از انتهای تابستان هزینه‌های ماهانه تولیدکننده بخش صنعت روند کاملا صعودی گرفته و این افزایش هزینه‌ها تا بهمن نیز ادامه داشته است.

مسیر صعودی هزینه تولیدکننده در بخش کشاورزی

طبق داده‌های بانک مرکزی در شاخه کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری تورم نقطه‌ای طی دو سال گذشته روند تقریبا باثباتی داشته و از ابتدای پاییز سال جاری تورم نقطه‌ای مسیر صعودی بر جای گذاشته است. 

این بررسی در تورم ماهانه بخش مورد مطالعه روند کاملا نوسانی داشته و در ابتدای تابستان با ثبت رکورد 12.3 درصدی بیشترین  افزایش هزینه تولیدکننده در این بخش را ثبت کرده است. اگرچه در ابتدای پاییز هزینه‌های تولید در این بخش روند کاهشی داشته اما از آبان تا بهمن این روند کاملا صعودی شده است. 

تورم ماهانه بهمن 1401 بخش بهداشت کاهش یافت

بررسی تورم تولید کننده در بخش بهداشت و مددکاری اجتماعی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل طی دو سال گذشته روند کاملا باثباتی داشته است. با این حال تورم ماهانه در بازه مورد بررسی دو قله صعودی در خرداد 1400 و خرداد امسال به جای گذاشته است که تورم در این دو مقطع زمانی بیش از 9 درصد افزایش داشته است. با نزدیک شدن به انتهای سال 1401 هزینه‌های تولیدکننده این بخش روند کاهشی را نشان می‌دهد.

روند با ثبات تورم تولیدکننده آموزش در سه ماه گذشته

تورم تولیدکننده در بخش آموزش طی دو سال گذشته از منظر تورم نقطه‌ای روند با ثبات و تقریبا صعودی داشته است و هزینه تولیدکننده در بهمن امسال حدودا با 41 درصد رشد نسبت به بهمن سال گذشته افزایش داشته است.

بررسی تورم ماهانه در بخش آموزش، دو قله صعودی را نشان می‌دهد که طی دو سال گذشته با شروع سال تحصیلی در مهرماه، تورم تولیدکننده بیش از 21 درصد رقم خورده است. این جهش صعودی هزینه‌های تولید کننده تا آذر امسال روند کاهشی گرفته و نهایتا این هزینه‌ها در سه ماه گذشته کاملا مسیر باثباتی طی کرده است.