به گزارش اکوایران، نرخ بیکاری و نرخ مشارکت اقتصادی از مهمترین شاخص‌ها جهت تحلیل بازار کار هستند. اگر استان‌ها را به 4 دسته در هر کدام از این شاخص‌ها تقسیم کنیم می‌توان به این نتیجه رسید که هر استان از نظر نرخ بیکاری و نرخ مشارکت اقتصادی چه وضعیتی نسبت به سایرین دارد.

محاسبات نشان ‌می‌دهد که استان‌های کشور از لحاظ بیکاری و نرخ مشارکت اقتصادی در دسته‌بندی‌های متفاوتی قرار گرفته‌اند. برهمین اساس می‌توان گفت ارتباط مستقیمی میان این دو شاخص وجود نداشته و به طور مثال نرخ مشارکت بالا موجب به یک نرخ بیکاری پایین نمی‌شود. بلکه نرخ بیکاری پایین ناشی از متغیرهای کلان اقتصادی چون رشد تولید ناخالص داخلی است.

توضیح نرخ بیکاری و نرخ مشارکت

براساس استاندارد جهانی بازار کار، به جمعیت بالای 15 سال ، افراد در سن کار گفته می‌شود. تمام شاخص‌های مربوط به بازار کار براساس این جمعیت مورد محاسبه قرار می‌گیرد. از همین‌رو به جمعیت بالای 15 سالی که صاحب شغل هستند یا شغلی نداشته و در جستجوی کار هستند جمعیت فعال گفته می‌شود.

از تقسیم تعداد افراد بیکار در جامعه به جمعیت فعال نرخ بیکاری به دست می‌آید. نرخ مشارکت نیز از تقسیم جمعیت فعال به کل افراد بالای 15 سال به دست‌آید. این امر به این دلیل است که برخی افراد در سن کار نه شغلی داشته و نه در تکاپوی یافتن شغل هستند اما از نظر سنی کاملا آمادگی ورود به بازار کار را دارند.

می‌توان گفت تمام استان‌های کشور از نظر نرخ بیکاری و نرخ مشارکت به 4 گروه تقسیم می‌شوند.

درگروه اول نرخ بیکاری بالا در کنار نرخ مشارکت پایین نشان از وضعیت نامطلوب در بازار کار است. در واقع افراد به ندرت وارد بازار کار می‌شوند و آن‌هایی هم که وارد می‌شوند در پیدا کردن شغل ناموفق می‌مانند.

در دومین گروه نرخ بیکاری بالا و نرخ مشارکت بالا نیز بیانگر وضعیتی نامناسب در بازار کار است. به عبارتی افراد زیادی مشتاق به یافتن شغل هستند اما موفق به یافتن شغل نمی‌شوند.

گروه سوم وضعیتی مبهم در بازار کار را نمایندگی می‌کند. در این گروه نرخ بیکاری پایین و نرخ مشارکت نیز پایین است. دلیل ابهام آن است با اینکه افراد اکثرا صاحب شغل هستند اما مشخص نیست ورود به بازار کار باز هم منجر به نرخ بیکاری پایین می‌شود یا خیر.

در ادامه گروه چهارم نرخ بیکاری پایین همزمان با نرخ مشارکت بالا را نمایندگی می‌کند که بیانگر وضعیت مطلوب در بازار کار است. به عبارتی پاداش ورود به بازار کار، احتمال بالای دستیابی به شغل است.

خبر مرتبط
نمایی از بازارکار استان‌ها در تابستان؛ کدام استان در قله بیکاری قرار دارد؟
نمایی از بازارکار استان‌ها در تابستان؛ کدام استان در قله بیکاری قرار دارد؟

اکوایران: بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ بیکاری تابستان ۱۴۰۳ در استان سیستان و بلوچستان بیشترین سطح و در استان مرکزی کمترین سطح را به خود دیده است.

وضعیت استان‌های ایران در 4 گروه و دو شاخص نرخ بیکاری و نرخ مشارکت

نرخ بیکاری بالا و نرخ مشارکت پایین بیانگر بدترین وضعیت در استان‌های دارای این شرایط است. 22 درصد استان‌های ایران در این وضعیت قرار دارند. به بیان دقیق‌تر در این استان‌ها نرخ بیکاری بین 9 تا 13 درصد و نرخ مشارکت بین 32 تا 42 درصد است که نسبت به سایر استان‌ها نرخ بیکاری بالاتر و نرخ مشارکت پایین‌تری دارند. در این میان استان سیستان و بلوچستان وضعیت بدتری نسبت به باقی استان‌ها در این بازه دارد. به طوری که نرخ بیکاری در این استان معادل 12.4 درصد و نرخ مشارکت برابر 35.2 درصد است.

در رده دوم استان‌هایی قرار می‌گیرند که نرخ بیکاری بالایی دارند با این‌حال از نرخ مشارکت بالایی نیز برخوردار هستند. در این سه استان نرخ بیکاری در بازه  9 تا 13 درصد و نرخ مشارکت در بازه 42 تا 52 درصد است. سه استان در این گروه‌بندی قرار دارند. این سه استان کردستان، اردبیل و اصفهان هستند.

گروه سوم متعلق به استان‌هایی است که نرخ بیکاری و نرخ مشارکت آن‌ها هردو پایین است. به طوری که نرخ بیکاری این استان‌ها بین 5 تا 9 درصد و نرخ مشارکت آن‌ها 32 تا 42 درصد است. به عبارت دیگر مشخص نیست که در این استان‌ها وضعیت بازار کار به چه صورت است و شرایط خوبی را سپری می‌کند یا خیر. شاخص‌ترین استان در این گروه تهران است که نرخ بیکاری 6.7 درصدی و نرخ مشارکت 40.7 درصدی را تجربه می‌کند.

چهارمین گروه نیز استان‌هایی را در بر گرفته که بهترین شرایط را نسبت به سایر استان‌ها دارا هستند. در این گروه نرخ بیکاری میان  5 تا 9 درصد در نوسان است و نرخ مشارکت نیز بین 42 تا 52 درصد قرار گرفته است. 32 درصد استان‌های کشور در این گروه قرار گرفته‌اند.