سرمایه داری

اقتصاد سیاسی کشورهای نفت‌خیز: آنچه دولتی بودن منابع بر سر اقتصاد می‌آورد

اقتصاد سیاسی کشورهای نفت‌خیز: آنچه دولتی بودن منابع بر سر اقتصاد می‌آورد

از نخستین سال قرن بیستم میلادی که قرارداد اکتشاف نفت میان دولت ایران و یک سرمایه‌گذار خارجی منعقد شد، تا همین امروز که بحث قیمت بنزین در صدر اخبار جای گرفته است، تاریخ معاصر ایران را نمی‌توان بدون «نفت» روایت کرد.

سوسیالیسم یا سرمایه‌داری؟

سوسیالیسم یا سرمایه‌داری؟

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ تقریباً تمامی متفکران و روشنفکران غربی به این جمع‌بندی رسیدند که «تجربه سوسیالیسم شکست خورده است». اما هوپ این پرسش بنیادین را طرح می‌کند که سوسیالیسم دقیقاً در برابر چه چیزی شکست خورد؟ آیا این شکست را باید…

«جنایت و مکافات» داستایفسکی؛ جنایتی که گویا آن‌قدرها هم جنایت نبود

«جنایت و مکافات» داستایفسکی؛ جنایتی که گویا آن‌قدرها هم جنایت نبود

شاید قدری شگفت‌آور به نظر برسد که ورودمان به بررسی یک اثر ادبی کلاسیک از دریچۀ بحثی اقتصادی پیرامون بهره و وام باشد؛ ولی این دقیقاً کاری است که می‌خواهیم انجام دهیم، چون به‌ندرت انجام شده است و معتقدیم جامعه از این بابت زیان می‌بیند. آثار هنری حاوی…

تناقض بنیادین در دکترین مارکس / سهم ژرژ سورل در تولد خشونت انقلابی قرن بیستم

تناقض بنیادین در دکترین مارکس / سهم ژرژ سورل در تولد خشونت انقلابی قرن بیستم

آیا میان سوسیالیسم، مارکسیسم و کمونیسم تفاوتی وجود دارد؟ برخی تمام فجایع و شکست‌های عملی را به نام «کمونیسم» ثبت می‌کنند و «سوسیالیسم» را از این کارنامه جدا می‌کنند؛ گویی کمونیسم تجربه‌ای ناخوشایند و منحرف بود، اما سوسیالیسم همچنان قابل دفاع و قابل…

دولت کوچک: دفاعیه‌ای اقتصادی

دولت کوچک: دفاعیه‌ای اقتصادی

اگر دستاوردهای تمدن مدرن برایمان دارای ارزش باشند نمی‌توانیم نسبت به عامل به وجود آورندۀ این تمدن یعنی پیدایش فرد انسانی دارای شخصیت حقوقی مستقل و دانشی که با مفروض گرفتن چنین انسانی به مطالعۀ مناسبات اجتماعی برآمده از آن می‌پردازد بی‌تفاوت باشیم.

درباره اروپایی شدن آمریکا؛ نیویورک، مستعمره نشین جدید مارکسیسم فرهنگی

درباره اروپایی شدن آمریکا؛ نیویورک، مستعمره نشین جدید مارکسیسم فرهنگی

نیویورک، شهری که زمانی فانوس دریایی آزادی و نماد بی‌بدیل رؤیای آمریکایی بود، امروز به کانون یک بیماری قدیمی و اروپایی بدل شده است. این شهر، که بر ستون‌های سرمایه‌داری، فردگرایی و فرصت‌های بی‌پایان بنا شد، اکنون به آزمایشگاه خطرناک‌ترین…

سراب «برنامه نویسی»: چگونه «اقتصاد دستوری» به ناکارآمدی و رانت‌جویی ختم می‌شود

سراب «برنامه نویسی»: چگونه «اقتصاد دستوری» به ناکارآمدی و رانت‌جویی ختم می‌شود

جاذبه‌ی اقتصاد دستوری همواره بر پایه‌ی مجموعه‌ای از توجیهات به ظاهر منطقی و اخلاقی استوار است. دولتمردان معمولاً وعده‌ی نظم، کنترل، و بالاتر از همه، «عدالت» را در برابر «آشوب» و «بی‌عدالتی» ادعاییِ بازار آزاد سر می‌دهد، اما در عمل، چیزی جز یک توهم…

راز جهش بزرگ چه بود؛ ایده یا سرمایه؟

راز جهش بزرگ چه بود؛ ایده یا سرمایه؟

هزار سال پیش، اروپاییان فقیر بودند و در عوض، چین و جهان اسلام به نسبت ثروتمندتر بودند. سوال این است که چرا اروپا به ثروتمندترین و پیشرفته‌ترین تمدن جهان تبدیل شد؟ پیشرفت اروپا در قرن‌های اخیر را برخی معجزه اروپایی یا جهش بزرگ نامیدند و برخی نیز آن…

جوئل موکر: اندیشۀ روشنگری و نهادهای سرمایه‌داری

جوئل موکر: اندیشۀ روشنگری و نهادهای سرمایه‌داری

چرا انقلاب صنعتی در تمدن اروپا اتفاق افتاد؟ چرا در طول قرن نوزدهم کالاهای صنعتی انگلیسی و فرانسوی به بازارهای هند و چین و عثمانی سرازیر شدند و نه برعکس؟ جوئل موکر با پیشینۀ پژوهشی طولانی خود از جمله متأخرترین پژوهشگرانی به شمار می‌رود که در طول دو…