هایک

اقتصاد نهادگرا؛ شبهِ علم در لباس علم

اقتصاد نهادگرا؛ شبهِ علم در لباس علم

مکتب نهادگرایی با توسل به تاریخ‌گرایی، جمع‌گرایی و انباشت داده‌های تجربی، مدعی ارائه تفسیری واقع‌گرایانه از اقتصاد است، حال آنکه آنچه نهادگرایی عرضه می‌کند، نه تنها علم اقتصاد نیست، بلکه نوعی شبه‌علم است که با پوشاندن لباس فاخر داده‌ها و نمودارها…

روتبارد و جدال فکری بر سر آگاهی و علم‌سالاری

روتبارد و جدال فکری بر سر آگاهی و علم‌سالاری

مورای روتبارد معتقد بود «مخالفت جدی، صریح و صحیح ما با علم‌سالاری نباید به انکار خودِ علم بینجامد؛ چرا که مسئله‌ی اصلی علم‌سالاری، خود علم نیست، بلکه برداشت نادرست از روش‌شناسی و ماهیت معرفت علمی است». او در سال 1979 کتاب «فردگرایی و فلسفه علوم…

اشتباه نورث چه بود؟

اشتباه نورث چه بود؟

داگلاس نورث معتقد بود که «نهادها قواعد بازی در یک جامعه هستند»، پروژه فکری نورث، قیامی بود علیه توضیحات ساده‌انگارانه رشد اقتصادی که صرفاً بر انباشت سرمایه فیزیکی و انسانی تأکید داشتند. نورث به درستی دریافت که انباشت، خود معلول است نه علت. موتور…

نکاتی پیرامون یک مناظره: زمانی که دادۀ تجربی رهزن اندیشه می‌شود

نکاتی پیرامون یک مناظره: زمانی که دادۀ تجربی رهزن اندیشه می‌شود

در جلسۀ مناظرۀ روز سه‌شنبه یکم مهرماه 1404 میان آقایان غنی‌نژاد و جبرائیلی در کانال یوتیوبی «حکمران»، آقای جبرائیلی بحث خود را با یک استدلال «مارکسیستی» آغاز کرد: «اینکه مباحث هایک و میزس نسبتی با واقعیت موجود در جهان ندارند و زمینۀ واقعی مطرح شدن…

دلبستگی از هم گسیخته؛ روان‌شناسی زندگی در جامعه بسته

دلبستگی از هم گسیخته؛ روان‌شناسی زندگی در جامعه بسته

پس از تجارب وحشتناک جنگ‌های جهانی و کشتار و قتل عام دولت‌های تمامیت‌خواه کمونیستی و فاشیستی در قرن بیستم، تبیین و تحلیل سازوکارهای پیدایش و بقای نظام‌های تمامیت‌خواه مورد توجه پژوهشگران حوزه‌های محتلف علوم انسانی و علوم اجتماعی بوده است. از هانا…

خطاهای جامعه‌شناسی / بخش دوم: کنار گذاردن نظریۀ اقتصادی

خطاهای جامعه‌شناسی / بخش دوم: کنار گذاردن نظریۀ اقتصادی

اهالی علوم اجتماعی بیش از یکصد سال است که از خلال مقایسۀ پیشکش و مبادله امید دارند آلترناتیوی را برای اقتصاد مبادله‌محور کاپیتالیستی بیابند. پرسشی که ظاهراً هیچ‌گاه برایشان مطرح نشده این است که چه کسی در اقتصاد کاپیتالیستی مانع ردوبدل کردن پیشکش…

دونالد ترامپ و شورش علیه سرمایه‌داری

دونالد ترامپ و شورش علیه سرمایه‌داری

بسیاری از مردم جهان آمریکا را نماد سرمایه داری می‌دانند. اما در کشوری که اقتصاد اول جهان است، رئیس جمهوری بر مسند قدرت نشسته که علیه تجارت آزاد شورش کرده است. تعرفه‌گذاری او بر واردات کالاهای خارجی، نظام تجارت آزاد کل جهان را مختل کرده است.