به گزارش اکوایران، آمارها حاکی از این امر هستند که بعد از امضای برجام در اوایل سال 94 ، اصلی‌ترین متغیرهای اقتصادی که شامل رشد اقتصادی، بیکاری، نرخ مشارکت، تورم و نقدینگی می‌شوند نمایانگر بهبود در اوضاع اقتصادی باشند.

اصلی‌ترین دلیل اینکه رفع تحریم‌ها موجب شده تا وضعیت اقتصادی بهبود یابد، شفاف شدن بیشتر محیط اقتصاد و کاهش عدم قطعیت‌ها و ریسک‌ها اقتصادی است. به عبارت دیگر پیش‌بینی پذیری بیشتر فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران و همینطور مردم منجر به بهبود در شاخص‌های کلان اقتصادی شده است.

مختصری در مورد توافق برجام و متغیرهای اقتصادی

پرونده هسته‌ای از دیرباز محل مناقشه میان قدرت‌های جهانی و ایران بوده است. به طوری که مذاکرات طولانی مدت در جهت حل این بحران برای سال‌های متمادی صورت گرفته است. با این‌وجود بعد از اینکه این گفتگوها نتوانست دو طرف را به نوعی توافق برساند ، در سال 90 ایالات متحده تصمیم گرفت تا حلقه فشار و تحریم را بر اقتصاد ایران تنگ‌تر کند. به همین دلیل محدودیت‌ها بر اقتصاد فزاینده شده و فروش نفت ایران کاهش یافت. در نتیجه این امر نااطمینانی در اقتصاد و کسری بودجه دولت افزایش یافته و متغیرهای اقتصادی با وضعیت بحرانی مواجه شدند. اما این روند بعد از امضای توافق برجام در تیرماه سال 94 معکوس شده و شاخص‌های اقتصادی بهبود یافتند.

واکنش رشد اقتصادی و بیکاری به توافق برجام

آمارها حاکی از آن است که انعقاد توافق برجام در تیرماه سال 94 موجب شده تا نرخ رشد اقتصادی افزایش پیدا کند. در واقع نرخ رشد اقتصادی که در تابستان سال 93 ، 3.1 درصد برآورد شده و در تابستان 94 معادل منفی 1.8 درصد بوده، در تابستان سال 95 به 11.8 درصد افزایش یافته است.

علت این امر در یک عبارت کوتاه قابل بیان است و آن کاهش ریسک‌ها و نااطمینانی‌ها در محیط اقتصاد است. به عبارت دیگر کمتر شدن عدم قطعیت در محیط اقتصادی موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های تولیدی افزایش یافته و در نتیجه نرخ رشد اقتصادی فزاینده شود.

برخلاف رشد اقتصادی، نرخ بیکاری در سه بازه زمانی مورد اشاره روندی افزایشی داشته است. به طوری که در تابستان سال 93 نرخ بیکاری معادل 9.5 درصد برآورد شده، در تابستان 94 به 10.9 درصد رسیده و در فصل مشابه سال 95 به 12.7 درصد افزایش یافته است. این امر می‌تواند حاکی از بدتر شدن وضعیت در بازار کار باشد. با این‌وجود روایت‌ها از نرخ مشارکت اقتصادی نشان می‌دهد که امیدواری ایرانیان در این مدت به یافتن شغل افزایش پیدا کرده و از همین‌رو نرخ مشارکت اقتصادی روندی افزایشی داشته است. این‌ها درحالی است که بازار کار نتوانسته به این عرضه نیروی کار پاسخ دهد اما همین که اشتیاق افراد به حضور در بازار کار زیادتر شده می‌تواند نشانی از این باشد که در مجموع وضعیت بازار کار مثبت تلقی شود.

رشد قیمت‌ها پس از برجام چگونه بوده است؟

برآوردها نشان می‌دهد که رفع تحریم‌ها در سال 94 موجب شده تا کسری بودجه دولت کاهش یافته و از همین‎‌رو یکی از مهمترین عوامل افزایش نقدینگی در اقتصاد ایران روندی کاهشی داشته باشد. این امر از نگاه آمار و ارقام نیز قابل مشاهده است. به طوری که رشد نقطه به نقطه نقدینگی که در تیر 93 ، 41.4 درصد بوده در تیر سال 94 برابر با 22.7 درصد محاسبه شده است. در سال 95 و در همین ماه نیز رشد نقدینگی به 30 درصد رسیده است.

براساس مبانی علم اقتصاد رشد نقدینگی تنها عامل تورم بلندمدت در اقتصاد ایران است. بر همین اساس روند کاهشی رشد نقدینگی در فاصله سه سال موجب شده تا نرخ تورم نیز در این بازه زمانی کاهشی باشد. به بیان دقیق‌تر تورم که در تیرماه سال 93 ، 24.5 درصد بوده در همین ماه در سال 94 به 13.9 درصد رسیده است. در انتها نیز در تیرماه سال 95 نرخ تورم تک رقمی شده و معادل 9 درصد برآورد شده است.