ناهماهنگی در دو نرخ سود بانکی/ رفتار ناموزون بانک مرکزی در دو بازار

سه بازار مهم در هر هفته بررسی میشود که تغییرات آن می تواند نقش مهمی را در اقتصاد کشور داشته باشد. یکی از مهم ترین آن ها که یک سمت آن دولت قرار دارد بازار اولیه اوراق بدهی دولتی است. در این بازار دولت اوراق می فروشد تا بدهی ها و کسری های بودجه را تامین کند. برخی این روش را یکی از مهم ترین مسیرهای غیرتورمی دولت در بازار اولیه می دانند. هر چه دولت در این معاملات بیشتر اوراق بفروشد نیازش به برداشت از تنخواه بانک مرکزی کمتر خواهد شد.

در همین رابطه در سال جاری سی و هشت مرحله حراج اوراق بدهی دولتی برگزار شده و همچنان در این بازار مشتریان در پی خرید اوراق بدهی هستند. بانک ها که یک پای مهم از مشتریان اوراق دولتی  محسوب می شوند می توانند از این اوراق در راستای استقراض از بانک مرکزی استفاده کنند. استقراض بازار باز به عنوان سومین بازار مهم که اکنون به مرحله چهل و هشتم خود رسیده است. سطح معاملاتی که بانک مرکزی از این بازار منتشر می کند در تاریخ برگزاری سه ساله آن بی سابقه بوده است.

این در حالی است که نرخ سود در آن همچنان ثابت است. ثبات عملکرد نرخ سود در بازار باز در حالی رقم خورده که نرخ سود بین بانکی در هفته های اخیر خیزی مهم برداشته است. این نرخ در بازار بین بانکی هفته های بهمن ماهی کشور روندی صعودی پیدا کرده و رکوردهای تازه ای را ثبت کرده است. برخی معتقدند این نرخ می تواند در ادامه سیاست بانک مرکزی در قبال رشد نرخ سود سپرده های بانکی باشد.

به گزارش اکو ایران به نقل از اقتصادنیوز، بررسی نرخ سود در بازارهای مهم نشان از وضعیت صعودی در یک بازار و تداوم یک مسیر ثابت 5 ماهه در بازاری دیگر داشته است. در این میان، بازاری که در آن دولت به درآمدزایی می پردازد و نیازهای نقدینگی خود را مرتفع می سازد، بازار اولیه اوراق بدهی است. در هفته اخیر باوجود نرخ سود بالا در این معاملات اما اوراق از سوی پذیره نویسی خریداری شده و بانکی ها مشارکتی دربازار نداشتند.

آشتی بازار سرمایه با دولت

دولت دربازار اولیه، اوراق بدهی را به مشتریان عرضه می کند. این اوراق در بازار پول و بازار سرمایه عرضه شده و خریداران با احتساب جذابیت اوراق وارد معامله بادولت می شوند.

در همین خصوص در سال جاری سی و هشت مرحله حراج اوراق بدهی برگزار شده است. باوجود آن که بانک ها در هفته دوم بهمن ماه، 380 میلیارد تومان اوراق بدهی از دولت خریداری کردند اما در هفته اخیر هیچ مشارکتی در بازار نداشتند. در این هفته اوراق اراد 120 و اراد 122 با نرخ سود های 23.95 درصد و 23.8 درصد در بازار اولیه عرضه شده که البته مشتری ای نداشت.

درمقابل معاملات ثبت شده در این مرحله همگی به شیوه پذیره نویسی در بازار سرمایه بوده و معادل با 2 هزار میلیارد تومان به ثبت رسیده است. این در حالی است که بورسی ها در یازده هفته متوالی هیچ اوراقی از دولت خریداری نکرده بودند.

در مقابل، عموما بانک های دارنده اوراق می توانند در بازار باز از بانک مرکزی استقراض پول کنند. این استقراض در هفته سوم بهمن ماه به رکورد بی سابقه رسیده اما نرخ سود تغییری را ثبت نکرده است.

روند ثابت نرخ سود در استقراض بالای بانک ها

در هفته اخیر حجم معاملات بازار باز برابر با 130 هزار میلیارد تومان بوده که بالاترین سطح را در تاریخ برگزاری بازار باز به ثبت رسانده است. این در حالی است که نرخ سود در بازار باز برابر با 21 درصد ثبت شده و مسیر ثابت 5 ماهه را ادامه داده است.

 استقراض بانک ها در این بازار از بانک مرکزی دارند به نوعی میان مدت تلقی شده و تاریخ سررسیدی هفت روزه دارد. در کنار این معاملات بانک های دارای کسری می توانند نیازهای نقدینگی خود را در بازار شبانه نیز مرتفع سازند. بازاری که تاریخ سررسید های کوتاه مدت تری دارد.

رکوردزنی نرخ سود بین بانکی در بازه دوساله

بانک های دارای کسری می توانند با استقراض از بانک های دارای مازاد در بازار شبانه نیازهای موقتی خود را برطرف کنند. در این معاملات نرخ سود موزون به عنوان نرخ بهره بین بانکی شناخته شده و در کوریدور 14 تا 22 درصد قرار دارد.

بانک مرکزی با وثیقه اعتبارات قاعده مند در نرخ سود سقف 22 درصد در بانک ها تزریق پول می کند. این تزریق در هفته اخیر برابر با 9 هزار و 860 میلیارد تومان بوده است.

در انتها آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد نرخ بهره بین بانکی برابر با 21.78 درصد بوده و در بالاترین سطح دوساله قرار گرفته است. برخی اقدام اولیه بانک مرکزی در خصوص رشد نرخ سود سپرده ها را در راستای تغییر سیاست بانک مرکزی در خصوص هدایت نرخ بهره بین بانکی به سطوح بالاتر می دانند.