به گزارش اکوایران، گزارش عملکرد اجرای سیاست پولی بانک مرکزی در هفته گذشته منتشر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان تزریق بانک مرکزی در دو بازار باز و شبانه یکی از رکوردهای امسال پس از اردیبهشت ماه بوده و مجموع بسط نقدینگی در این دو بازار، دومین رکورد به ثبت رسیده در بازه زمانی مذکور است. 

بازار باز، دست راست اجرای سیاست پولی

عملیات بازار باز یکی از اصلی‌ترین ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل نرخ بهره و تورم است. بر اساس سازوکار بازار باز، بانک‌ها می‌توانند اوراق بهادار خود را به شکل موقت نزد بانک گرو بگذارند و منابع نقد دریافت کنند. در عوض در پایان سررسید قرارداد که عموما یک هفته تعیین شده، بانک‌ها باید اصل مبلغ استقراض شده را به همراه سود آن با نرخ 23 درصد با بانک مرکزی تسویه کنند و اوراق خود را پس بگیرند. به این عملیات اصطلاحا ریپو اوراق نیز گفته می‌شود.

این ساختار به بانک مرکزی کمک می‌کند تا با سازوکار جدیدی، به شکل موقت نقدینگی به بانک‌ها تزریق کند، البته امکان اجرای معکوس این عملیات نیز وجود دارد. 

تزریق 145 همت اعتبار برای چهارمین هفته متوالی

آخرین آمار اجرای عملیات بازار باز نشان می‌دهد در هفته منتهی به 9 بهمن 1402 برای چهارمین هفته متوالی مجموعا حدود 145 همت در بازار باز تزریق شده است که جزو رکوردهای امسال به شمار می‌آید. به عبارت دیگر بانک مرکزی شدت تزریق اعتبار در بازار باز را افزایش داده است. 

این درحالیست که تقاضای ریپو اوراق در هفته گذشته حدود 154 همت توسط 24 بانک به ثبت رسیده است. بیشتر بودن تقاضا از میزان تزریق اعتبار در این بازار می‌تواند حاکی از نیاز شدید به نقدینگی در شبکه بانکی کشور باشد. بنظر می‌رسد شدت نیاز به منابع نقد بانک‌ها در قیاس با ابتدای سال بیشتر شده است. 

1402111102

اعتبارگیری 33 همتی بانک‌ها از بانک مرکزی در بازار شبانه

بازار شبانه یا همان بازار بین بانکی، یک سازوکار دیگری برای بانک‌ها فراهم کرده تا بتوانند در آن با استفاده از عملیات اعتبارگیری قاعده‌مند، منابع نقد مورد نیاز خود را فراهم کنند. سررسید تعیین شده در این نوع از قراردادها بین 24 تا 48 ساعت و نرخ بهره آن نیز 24 درصد قرارداده شده است. به عبارت دیگر بانک مرکزی متعهد شده در اعتباردادن به بانک‌ها با نرخ بهره 24 درصد و سررسید مذکور، محدودیتی اعمال نکند. 

آمارها نشان می‌دهد در هفته گذشته حدود 33.3 همت اعتبارگیری قاعده‌مند توسط 4 بانک صورت گرفته است. بر اساس بررسی‌ها به طور کلی در یک ماه اخیر شدت اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها افزایش قابل توجهی را تجربه کرده است به گونه‌ای که حتی در یک هفته به مرز 35 همت نیز رسید. این درحالیست که از نیمه دوم خرداد به بعد عموما میزان تزریق اعتبار در بازار شبانه توسط بانک مرکزی چشمگیر نبوده است. 

1402111101

دومین رکورد بسط نقدینگی در دو بازار

بنابراین مشاهده می‌شود در هفته گذشته مجموعا بیش از 178 همت اعتبار توسط دو ابزار سیاست پولی بانک مرکزی در شبکه بانکی تزریق شده است. این حجم از بسط نقدینگی در دو بازار باز و شبانه دومین رکورد امسال پس از اردیبهشت ماه است.